Sanktuarium Maryjne, Święta Lipka - przewodnik, co warto zobaczyć

W XIV wieku Matka Boska miała objawić się skazańcowi z Kętrzyna i poprosić o jej wyrzeźbienie, z Dzieciątkiem na ręku. Skazaniec dokonał tego w ciągu jednej nocy. Rankiem, kiedy strażnicy weszli, aby wyprowadzić go na egzekucję, zdumieli się na widok pięknej rzeźby i uwolnili skazańca. Ten po drodze do Reszla, skąd pochodził, znalazł piękną rozłożystą lipę i na niej umieścił figurkę. Tak bowiem w widzeniu poleciła mu uczynić Matka Boska. Pod lipą zaczęto się modlić, a Matka Boska zaczęła czynić cuda i uzdrawiać, np. przywracać wzrok. Wieści o tym rozchodziły się coraz szerzej. Mówiono, że obok lipy widziano klękające zwierzęta. Do drzewa pielgrzymowali wierni. Kilkakrotnie uroczyste procesje przenosiły figurkę do kościoła w Kętrzynie, skąd zawsze znikała, wracając na miejsce. Zbudowano więc kaplicę, obudowując drzewo w ten sposób, że jego korona wystawała ponad dach. Pielgrzymi przybywali tu po odpusty i w nadziei cudownego uzdrowienia chorób. Co ciekawe, mistrz krzyżacki Albrecht Hohenzollern w 1519 r. pielgrzymował do Świętej Lipki boso. W czasach reformacji, kiedy w państwie pruskim zakazano kultu świętych, tłum zburzył miejscową kaplicę, ściął drzewo, a słynącą cudami figurkę wrzucono z pogardą do Jeziora Wirowego. Lipę pocięto na belki i zrobiono z niej szubienicę, którą postawiono w miejscu, gdzie wyrastała.

Na początku XVII wieku, po odzyskaniu swobód wyznaniowych przez katolików, Święta Lipka znalazła się w rękach jezuitów. Ci wznieśli kaplicę, umieszczając w niej kopię obrazu Matki Boskiej Śnieżnej. W 1685 roku jezuici podjęli ogromny wysiłek, aby przystosować bagienny teren sanktuarium do postawienia na nim nowej świątyni. W tym celu zniwelowano wzgórze, zasypano bagna i umocniono grunt palami olchowymi okutymi żelazem. Było to wielkie przedsięwzięcie, bez którego żadna wzniesiona tam budowla nie przetrwałaby do naszych czasów. Gotowy kościół został konsekrowany 15 sierpnia 1693 r. Wyposażanie jego wnętrza trwało z górą pół wieku, było dobierane z największym pietyzmem i zamawiane u najlepszych ówczesnych mistrzów kowalstwa, snycerstwa i rzeźby. Dzięki temu Święta Lipka w pełni zasługuje na miano perły baroku. Po kasacie zakonu jezuici wrócili do Świętej Lipki w 1932 r. Jan Paweł II w 1983 r. nadał kościołowi w Świętej Lipce tytuł Bazyliki Mniejszej.

Warto zobaczyć:

Oszałamiające wyposażenie świątyni. Ołtarz główny i boczne, kunsztownie wykonane tabernakulum, organy, freski w kościele i krużgankach, piękną kutą bramę i inne liczne dzieła artystycznego kowalstwa, rzeźby wykonane z drewna i kamienia, obrazy na płótnie oraz wyroby złotnicze. Słynna brama składa się z precyzyjnie odtworzonych z blachy splecionych ze sobą liści akantu. W nawie głównej znajduje się imitacja legendarnej lipy, w której umieszczono figurkę Matki Boskiej wykonaną ze srebrnej blachy w 1652 r.

Barokowe kapliczki Drogi Różańcowej. Można je podziwiać, podróżując z kierunku Reszla. Są ustawione na trasie długości około 6 km.

Barokowe organy z ruchomymi figurkami, wykonane w 1721 r. Krótki koncert oraz robiący duże wrażenie pokaz ruchomych figur ozdabiających instrument odbywa się latem co godzinę (od 9.30 do 17.30, w niedziele i święta o 10.30, 12.30, 13.30, 15.30 i 17.30). Od października do kwietnia prezentacja ma miejsce o godz. 10, 12 i 14.

Informacje dla pielgrzymów:

Święta Lipka leży na północnym krańcu Polski, w pobliżu Kętrzyna, w dolinie nad strumieniem łączącym jeziora Dejnowo i Wirowe, w odległości około 70 km na północny wschód od Olsztyna i 6 kilometrów na wschód od Reszla.
Dom Pielgrzyma, czynny przez cały rok, ma 85 łóżek w pokojach 2-, 3-, 4- i 5-osobowych. Dla grup zorganizowanych możliwość całodziennego wyżywienia.
Dom Pielgrzyma
Święta Lipka, 29
tel. 089 755-35-44

Jak dojechać:

Pociągiem do Kętrzyna, a stamtąd autobusem PKS (ok. 13 km). Autobusy PKS z Kętrzyna do Świętej Lipki kursują co godzinę, podróż trwa 20 minut. Jadąc z Kętrzyna samochodem, z trasy nr 592 należy skręcić w ul. Gdańską - w trasę nr 594 (13,6 km). Podróż do Świętej Lipki trwa ok. 17 minut.
Z Reszla (spod dworca) autobusy do Świętej Lipki kursują co 1-1,5 godz. Podróż trwa 12 minut. Z Olsztyna dojazd trasą nr 16 i 590 (72,2 km) trwa ok. 110 minut.