Zadanie oleju silnikowego to nie tylko chłodzenie, ale i utrzymywanie wnętrza silnika w czystości. Olej usuwa wszelkie zanieczyszczenia z powierzchni cylindrów i tłoków, a także z łożysk i panewek układu korbowego.
.
Skąd się biorą zanieczyszczenia w silniku
Drobne zanieczyszczenia w silniku powstają m.in. w wyniku spalania oleju, którego drobne ilości pozostają w komorach spalania cylindrów, w wyniku drobnych nieszczelności powstających pomiędzy tłokami i ściankami cylindrów, a także w wyniku zużycia pierścieni tłokowych. Zanieczyszczenia te wraz z olejem trafiają do filtra oleju, a pozostała część gromadzi się w silniku i misce olejowej.
.
Dlaczego trzeba wymieniać olej w silniku
Olej silnikowy pracuje w trudnych warunkach. Wysokie temperatury, ciśnienie i zanieczyszczenia wewnątrz silnika sprawiają, że olej z czasem traci swoje właściwości. Negatywny wpływ na stan oleju mają też reakcje fizyko-chemiczne zachodzące wewnątrz silnika. Z czasem olej też robi się coraz bardziej gęsty, co może negatywnie wpłynąć na ciśnienie oleju w silniku. A zbyt niskie ciśnienie może doprowadzić do zatarcia układu korbowego i poważnego uszkodzenia silnika.
Eksperci z serwisów Euromaster informują, że każdej wymianie oleju powinny towarzyszyć dokładne oględziny wypuszczonego z silnika oleju. W zużytym oleju warto poszukać błyszczących drobinek metalu, które mogą świadczyć o uszkodzeniach silnika. Interwał wymian oleju zależy już od rodzaju silnika, klimatu w jakim pracuje, jego stanu oraz od tego, jak jest używany (przebiegi). Silniki, które często się przegrzewają lub pracują pod dużym obciążeniem, wymagają lepszego smarowania niż np. jednostki silnikowe pracujące rzadko i spokojnie.
Dokładne informacje o tym, jaki olej stosować do konkretnego silnika można znaleźć w instrukcji obsługi auta. W instrukcji znajdziemy też informacje o przebiegach, po których należy wymieniać olej.
.
Wymieniasz olej, nie zapomnij o dobrze dobranym filtrze
Przy wymianie oleju silnikowego nie można zapomnieć o wymianie filtra oleju. Ten niepozorny przedmiot jest bardzo ważnym elementem eksploatacyjnym silnika. W tym przypadku równie ważne jest stosowanie się do zaleceń producenta dotyczących stosowanych części. Nie warto stosować tańszych zamienników, ani oszczędzać na filtrze oleju, ponieważ takie oszczędności mogą spowodować poważną usterkę silnika.
Jak dobrać olej do silnika
Jeśli właściciel auta nie wie jaki olej zastosować do silnika swojego auta, przede wszystkim powinien zajrzeć do instrukcji obsługi i zaleceń producenta auta. Jeśli nie ma takiej możliwości i zachodzi podejrzenie, że silnik jest smarowany olejem innym niż zalecany, do kolejnej wymiany nie należy wybierać oleju syntetycznego.
W samochodach poruszających się w naszej strefie klimatycznej najczęściej stosuje się oleje gwarantujące skuteczność działania w różnych temperaturach. Dlatego nie ma konieczności sezonowej zmiany oleju (inny na zimę, inny na lato). Jednak w teorii inny olej powinien być stosowany w przypadku auta użytkowanego w gorącym klimacie, a innym olejem powinien być zalany silnik auta poruszającego się w klimacie zimnym.
Pewna uniwersalność oleju to duże ułatwienie dla użytkowników aut osobowych. Jednak oprócz klimatu, przy doborze oleju, należy się też kierować m.in. stanem silnika i jego przebiegiem. Należy też pamiętać, aby nie mieszać oleju półsyntetycznego oznaczonego jako 10W, z olejami mineralnymi (oznaczenia 15W i wyżej) – zauważają eksperci Euromaster.
Jedną z ważniejszych cech oleju, na którą powinniśmy zwrócić uwagę przy wyborze oleju jest niskopopiołowość. Do wyboru mamy oleje niskopopiołowe (Low SAPS) i oleje wysokopopiołowe (High SAPS). Oleje Low SAPS są przeznaczone do silników diesla z filtrem cząstek stałych, a także do silników benzynowych z katalizatorami. Oleje te dbają o spowolnienie tempa wypełniania filtrów i wydajniejszą pracę katalizatorów. Dzięki temu układy wydechowe są czystsze. Jeśli nie wiemy, czy wybrać olej Low czy High SAPS, wybierzmy Low. Starszej konstrukcji silnika to nie zaszkodzi tak, jak w przypadku zastosowania oleju High SAPS w nowszym silniku.
.
Jaki olej do silnika z dużym przebiegiem?
W przypadku silników z dużymi przebiegami i motorów starszej konstrukcji, lub bardzo wyeksploatowanego należy wybrać olej mineralny lub półsyntetyczny. Są to oleje nieco bardziej gęste, ale nie powinny one spowodować rozszczelnienia silnika i wypłukania z niego zanieczyszczeń, które mogą zapchać przewody olejowe. Oleje mineralne są produkowane z ropy naftowej, a ich główne wady to gorsze właściwości przy trudnych warunkach pracy i niższa temperatura wrzenia, a także duża gęstość przy niskich temperaturach.
Aby wyeliminować wady oleju mineralnego, można zastosować olej półsyntetyczny. Niektóre z nich zawierają estry, które nadają mu właściwości oleju mineralnego. Olej półsyntetyczny lepiej znosi wyższe temperatury niż olej mineralny.
W przypadku aut nowych lub kilkuletnich z niewielkimi przebiegami, najlepszym wyborem będzie olej syntetyczny. Ma on niższą lepkość płynięcia i pozwala na obniżenie oporów pracy silnika, co wpływa na obniżenie zużycia paliwa.
.
Konsekwencje eksploatacji silnika na niewłaściwym oleju
Eksperci serwisów Euromaster podkreślają, że właściwe dobranie oleju pod względem jego bazy olejowej (syntetyczna czy mineralna), a także jego lepkości i jakości jest bardzo ważna. Eksploatacja silnika na niewłaściwym oleju jest dla silnika niebezpieczna. Zastosowanie oleju o większej niż zalecania lepkości może powodować przyspieszone zużycie silnika podczas rozruchu silnika przy niskich temperaturach. Cały układ smarowania jest zaprojektowany pod olej o danej lepkości, dlatego mogą też wystąpić problemy z zasysaniem i tłoczeniem oleju w układzie. Co w efekcie może doprowadzić do zatarcia silnika.
Olej zbyt rzadki może niedostatecznie pokrywać elementy trące i narażać je na przegrzanie i zniszczenie. Dodatkowo oleje o właściwościach płuczących zastosowane w starym silniku mogą doprowadzić do jego rozszczelnienia i do powstania wycieków oleju.
