Skrzynia biegów, tak samo jak silnik wraz z całą masą większych i mniejszych mechanizmów, po trafieniu do auta przechodzi proces "docierania", w którym to wszystkie elementy wolnymi krokami układają się na swoim miejscu. Efektem tarcia metalem o metal, jak dobrze wszyscy wiedzą, jest powstawanie mikro opiłków. Te następnie trafiają do oleju, który stale krąży po całym układzie.
I tym samym paradoksalnie najwięcej problemów może się pojawić wtedy, gdy po przejechaniu pierwszych tysięcy kilometrów nowych autem nie podejmiemy żadnych działań. Wówczas wytarte drobinki będą latami pływać w oleju, aż do pierwszej wymiany, której... producenci zwykle nie przewidują. Zdaniem ekspertów, najlepszym sposobem, by uniknąć nieprzyjemności w serwisach, jest zlanie pierwszego oleju już po pierwszych kilometrach.
i
Wymiana oleju w skrzyni manualnej
W skrzyni manualnej lub jak to niektórzy mówią "ręcznej" olej pełni tak samo istotną funkcję, jak ten, który krąży w motorze. Przede wszystkim smaruje, ale również chłodzi i pozbywa się zanieczyszczeń. W przypadku kiedy używamy auta do spokojnej jazdy po mieście, serwis olejowy nie powinien nas martwić przez co najmniej 60 tys. kilometrów.
Zobacz: Jeździsz na rezerwie? To zły nawyk, który może Cię słono kosztować
Kiedy jednak jeździmy autem sportowym lub terenowym zgodnie z ich powołaniem i zmuszamy skrzynię do pracy przy dużych obciążeniach, serwis olejowy powinien następować nie później, niż po 40 tys. kilometrów lub nawet wcześniej. Te same zalecenia dotyczą aut, którymi często ciągniemy przyczepy, ponieważ w takich sytuacjach przekładnie pracują na wysokim obciążeniu i przy wysokich temperaturach. Nie inaczej jest w samochodach, którymi lubimy powalczyć w terenie. Podwozie takich aut — w tym także skrzynie — są notorycznie zalewane i podtapiane, a to oznacza, że niekiedy może dojść do niebezpiecznych przecieków. Po walce w głębokim brodzeniu należy taki olej wymienić.
i
Wymiana oleju w skrzyni automatycznej
W przekładniach automatycznych olej ma bardzo podobne zadanie do tego, który poznaliśmy wcześniej. Różnica polega jednak na tym, że w "automatach" stosuje się oleje hydrauliczne, które wytwarzają ciśnienie potrzebne do odpowiedniej pracy. Co więcej, ciecz w przekładniach automatycznych dodatkowo pełni funkcję chłodzącą i jest to istotny powód, dla którego powinniśmy częściej dbać o wymianę oleju, by mechanizmy wytrwały jak najdłużej.
Przeczytaj także: Większość kierowców popełnia ten błąd podczas holowania. Wiesz, jak robić to poprawnie?
W zależności od charakterystyki jazdy i warunków pracy, hydrauliczne oleje w automatycznych skrzyniach należy wymienić najpóźniej przy przebiegu 60 tys. kilometrów. Analogicznie do przykładu skrzyni manualnej, im częściej zmuszamy skrzynie do ciężkiej pracy, tym szybciej powinniśmy zaplanować wizytę w serwisie. Warto jednak zaznaczyć, że w przypadku zalania skrzyni w terenie powinniśmy udać się na zmianę oleju jak szybko to możliwe, bowiem automaty nie przepadają za wodą.
i
Wymiana oleju na dwa sposoby
Wymianę oleju można wykonać na dwa sposoby - dobry i tańszy oraz lepszy i droższy. Pierwszym z nich jest wymiana "statyczna", która polega na odkręceniu samego korka spustowego lub całej miski olejowej w celu zlania starego oleju i wlania nowego przez korek wlewowy. Jak wspomniałem, jest to tańsza opcja, jednak nie zawsze jest wystarczająco skuteczna, ponieważ nie pozwala na wylanie oleju ze wszystkich konstrukcji. Ponadto niekiedy konieczna jest także wymiana uszczelki.
Kliknij: Jeśli zapomnisz, zapłacisz krocie! Wyższa kara za brak deklaracji PCC-3 po zakupie samochodu
Co gorsza, w przypadku wielu skrzyni automatycznych tą metodą możemy jedynie spuścić połowę zużytej cieczy. Druga metoda zwana "dynamiczną" polega na wykorzystaniu specjalnej maszyny. Końcówkę wprowadzamy do skrzyni, a ta pobiera cały stary olej. Minusem tego rozwiązania są wysokie koszty usługi.
i
Wymiana po zakupie
Decydując się na auto używane nie zawsze mamy okazję poznać pełną historię serwisową pojazdu, dlatego zaraz po zakupie wozu z drugiej ręki, zaleca się wymienić olej przy najbliższej okazji. Tym sposobem możemy uniknąć kosztownych wizyt u mechanika i przy okazji jesteśmy w stanie poniekąd dowiedzieć się, jak poprzedni właściciele obchodzili się z autem.
Warto wiedzieć: Zimne poranki i noce - czy warto już myślec o wymianie opon na zimowe?
Przyjęło się, że taką czynność powinno się wykonywać co ok. 100-130 tys. kilometrów lub co 6-8 lat. Mowa oczywiście o starszych samochodach. Z biegiem lat skrzynie biegów pozmieniały się konstrukcyjnie, a mimo to muszą radzić sobie z podobnymi, jak nie większymi obciążeniami. Zważywszy na fakt, że sama usługa wymiany oleju nie jest bardzo droga, a bez działającej skrzyni auto jest bezużyteczne, nie powinno się tego lekceważyć.
i
Jaki olej wybrać?
Do różnych przekładni stosuje się różne oleje, podzielone według klasyfikacji jakościowej i lepkościowej. Odróżnimy je oznaczeniami. Te z wyższymi wartościami są przystosowane do cięższej pracy i warunków. Zaleca się używać zalecanego oleju, bowiem zbyt gęste i zbyt rzadkie mogą doprowadzić do szybkiego uszkodzenia mechanizmów. Najlepszym rozwiązaniem jest zapytanie producenta lub doświadczonego mechanika.
