.
Komu i jakie świadczenia przysługują
W przypadku dochodzenia swoich praw do odszkodowania za śmierć bliskiej osoby musimy pamiętać, że odszkodowanie przysługuje również osobom, które nie były rodziną zmarłego w powszechnym rozumieniu. Oznacza to, że o wypłatę takiego odszkodowania mogą również ubiegać się osoby, które żyły ze zmarłym na przykład w konkubinacie.
W przypadku dochodzenia odszkodowania po śmierci osoby bliskiej, przede wszystkim musimy wykazać pogorszenie się naszej sytuacji majątkowej na skutek śmierci osoby bliskiej w wypadku. Jeśli prowadziliśmy wspólne gospodarstwo domowe i zarobki zmarłego przyczyniały się do jego utrzymania, są podstawy do dochodzenia odszkodowania.
Dowiedz się: Stłuczki w świątecznym okresie to norma. Co zrobić w takiej sytuacji? Jak ubiegać się o odszkodowanie?
Możemy dochodzić także stosownego odszkodowania po śmierci osoby bliskiej, jeżeli wskutek śmierci członka rodziny nastąpiło znaczne pogorszenie naszej sytuacji życiowej, które rozpatrywać należy w szerszym aspekcie niż sama strata finansowa. Przy określeniu "znaczne pogorszenie sytuacji życiowej", które ma wpływ na wypłatę stosownego odszkodowania, należy uwzględnić także przesłanki pozaekonomiczne. Są to m.in.: wsparcie członka rodziny w wychowaniu dzieci czy domowych pracach, które byłyby jego udziałem, gdyby nie zginął w wypadku itp. Wziąć należy także pod uwagę, związane z przeżywaniem traumy po śmierci osoby bliskiej, osłabienie motywacji do działania i przezwyciężania trudności roszczącego, co często ma bezpośredni wpływ na sytuację materialną osoby, która rości po zmarłym.
Podkreślić należy, że odszkodowanie nie jest jedynym świadczeniem, o które możemy się ubiegać w związku ze śmiercią osoby bliskiej. – Zgodnie z art. 446 Kodeksu Cywilnego na sprawcy wypadku spoczywa odpowiedzialność naprawienia szkody jaką wyrządził. Oznacza to, że jest on zobowiązany do zwrotu kosztów leczenia i pogrzebu osobie, która takie koszty poniosła. Dodatkowo dochodzić można renty zwanej alimentacyjną oraz wypłaty odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia za krzywdę jakiej bliscy zmarłego doznali na skutek jego śmierci – wyjaśnia Bartosz Kozak, Radca prawny Centrum Odszkodowań DRB, firmy specjalizującej się w pomocy osobom poszkodowanym w dochodzeniu ich praw.
.
Co wpływa na wysokość wypłaconego odszkodowania
Na kwotę przyznanego odszkodowania główny wpływ ma sytuacja życiowa osób, które roszczą o takie świadczenia. W przypadku dochodzenia odszkodowania wskazać należy przede wszystkim różnicę pomiędzy życiem przed i po wypadku. Materialne pogorszenie jakości życia, jak i gorsze perspektywy na przyszłość osoby, której bliski zginął w wypadku, będą wpływały na wysokość przyznanego odszkodowania.
Duże znaczenie będzie miała kwestia zarobków zmarłego w wypadku. Im wyższe dochody i większy wkład w utrzymanie gospodarstw domowego i rodziny, tym wyższe może być odszkodowanie.
.
Zadośćuczynienie
Inaczej wygląda kwestia dochodzenia tzw. zadośćuczynienia za krzywdę doznaną po śmierci osoby bliskiej. Zadośćuczynienie jest niewymierną formą świadczenia, którego dochodzić możemy w związku z krzywdą jakiej doznaliśmy i cierpieniami psychicznymi jakie przeżywamy na skutek nagłej utraty więzi rodzinnych. Na wielkość wypłaconego świadczenia wpływ ma przede wszystkim bliskość relacji, jakie łączyły osobę roszczącą z osobą zmarłą.
Przeczytaj: Co zrobić gdy ktoś zarysuje lub uszkodzi auto na parkingu
– Orzecznictwo sądowe wskazuje, że krzywda w rozumieniu art. 446 § 4 Kodeksu Cywilnego polega m.in. na ujemnych przeżyciach poszkodowanego związanych z cierpieniem psychicznym oraz moralnym. Może ona przejawić się szeregiem negatywnych zjawisk w psychice i dalszej emocjonalnej egzystencji uprawnionego” – tłumaczy Bartosz Kozak.
.
Podmiot odpowiedzialny
Odpowiedzialna za wypłatę odszkodowania i zadośćuczynienia jest osoba, która spowodowała szkodę. W przypadku, gdy śmierć nastąpiła w wyniku wypadku komunikacyjnego, odszkodowania dochodzić możemy z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej auta, którym poruszał się sprawca wypadku. Natomiast jeśli sprawca nie posiadał ubezpieczenia OC lub nie jest znany (np. uciekł z miejsca zdarzenia), świadczeń dochodzić można z Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego.
.
Terminy przedawnienia roszczeń
W przypadku dochodzenia odszkodowania i zadośćuczynienia warto pamiętać o terminach przedawnienia. Zgłaszając nawet zasadne roszczenie, jednakże po ustawowym terminie, możemy spotkać się z odmową ze strony sprawcy zdarzenia (czy też jego ubezpieczyciela ), jak również z oddaleniem powództwa przez Sąd, który prowadzi naszą sprawę. W takiej sytuacji zarówno odmowa, jak i oddalenie powództwa będą zasadne.
Nie przegap: Odszkodowanie od pijanego kierowcy. Jak dochodzić swoich praw, co można zyskać
Podstawowym terminem przedawnienia roszczeń odszkodowawczych jest okres 3-letni. Jednakże jeżeli śmierć osoby bliskiej wynika z przestępstwa (a z tym najczęściej będziemy mieli do czynienia w przypadku śmierci w wypadku samochodowym), termin na dochodzenie roszczeń jest znacznie dłuższy, gdyż w takim przypadku przedawniają się one po 20 latach od dnia popełnienia przestępstwa.
Pamiętać również należy, iż nie zawsze przestępstwo musi być stwierdzone skazującym wyrokiem karnym, tak by można zastosować 20-letni okres przedawnienia. Mówimy tu o przypadkach, w których np. sprawca zdarzenia ginie lub też ze względu na ucieczkę z miejsca zdarzenia jest nieznany. – W takich sytuacjach wyrok karny nie może być wydany, jednakże nie zamyka to drogi do zastosowania 20-letniego terminu przedawnienia, ponieważ jeśli występują znamiona przestępstwa to Sąd Cywilny rozpatrując sprawę o zadośćuczynienie czy odszkodowanie sam może ustalić, że doszło do popełnienia przestępstwa, a tym samym zastosować wydłużony okres przedawnienia – wyjaśnia Radca prawny Centrum Odszkodowań DRB.
