Zabytkowy gorzowski cmentarz w rękach miasta. Będzie porządkowany

O problemie z horrendalnym bałaganem na zabytkowym cmentarzu mówiło się od bardzo dawna. Opiekująca się nim od lat parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego tłumaczyła, że nie stać jej na sprzątanie i wywóz odpadów. Porządki były czynione okazjonalnie, głównie przed 1 listopada, co obrazuje poniższa galeria zdjęć.

Jak poinformował w czwartek (19 września 2024 r.) rzecznik gorzowskiego magistratu Wiesław Ciepiela, w połowie miesiąca miasto przejęło od parafii Cmentarz Świętokrzyski i rozpoczęło długofalowe porządkowanie oraz odnawianie tej zabytkowej nekropolii.

- Cmentarz wymaga gruntownych prac, które będą rozłożone na lata. Jest zabytkowy, więc wszytko musi odbywać pod nadzorem konserwatorskim. Są prace, które można wykonać pilnie, ale poważniejsze zadania będą wymagały należytej staranności i dużych nakładów finansowych - zapowiada rzecznik gorzowskiego urzędu.

Najpierw inwentaryzacja potrzeb, potem porządki na cmentarzu

W protokole sporządzonym przy odbiorze cmentarza opisano najpilniejsze potrzeby związane z bezpieczeństwem osób odwiedzających znajdujące się na nim groby. Zagrożenie stanowią przede wszystkim obumarłe drzewa i uschnięte konary. W tej sprawie służby miejskie wystąpiły do Lubuskiego Konserwatora Zabytków.

Konserwator zgodził się na usunięcie 31 obumarłych drzew, a 40 innych polecił poddać pielęgnacji. Jest też zgoda na usunięcie samosiewów drzew i krzewów, wykonanie cięć sanitarnych, usunięcie posuszu, nadłamanych drzew i konarów oraz wycięcie gałęzi nad budynkiem dawnej kaplicy cmentarnej.

Główne prace przy zieleni zostaną przeprowadzone w październiku, a do ich wykonania zostanie wybrana specjalistyczna firma, posiadająca uprawnienia alpinistyczne. Do Wszystkich Świętych miasto chce także wykonać inne, drobniejsze prace porządkowe takie jak: usuwanie śmieci, chwastów, porządkowanie alejek.

- Te działania już się rozpoczęły, po to, aby zapewnić dojścia do grobów, identyfikację innych zadań porządkowych, skalę problemów do realizacji. Prosimy o niezastawianie bramy wjazdowej prowadzącej na cmentarz od ul. Głowackiego, ponieważ utrudnia to prace porządkowe - apeluje Wiesław Ciepiela.

Znajdujący się między ulicami Warszawską i Głowackiego Cmentarz Świętokrzyski został założony w 1855 r. przy parafii katolickiej pw. Podwyższenia Świętego Krzyża w ówczesnym Landsbergu. Powstał po zakończeniu budowy (w latach 1854-55) kościoła w stylu neogotyckim. Ostatnie pochówki odbyły się na nim w 1963 r.

Za fundatora nekropolii uważa się polskiego szlachcica tatarskiego pochodzenia Klaudiusza Alkiewicza (1831-1908). Jego grób jest za kościołem, przy głównej alei.

Historyczny cmentarz jest położony na kilku wzniesieniach i zajmuje prawie cztery hektary, na których jest około siedmiu tysięcy grobów.