Grabieże, zniszczenia i gwałty. 75 lat temu Sowieci "wyzwolili" Kielecczyznę

Przed wkroczeniem Sowietów do Kielc okupacyjne władze zarządziły ewakuację urzędników i folksdojczów. Jednocześnie radzieccy lotnicy wciąż bombardowali miasto, co wiązało się ze śmiercią cywili. Ofensywa Armii Czerwonej rozpoczęła się na dobre 11 stycznia. Cztery dni później żołnierze wkroczyli do Kielc. Rozpoczęły się zacięte walki, nie obyło się bez strat - podczas bitwy poległo 129 kielczan, 248 czerwonoarmistów i ok. 6000 Niemców.

Sowieci na zajętych przez siebie terenach mieli rozległe kompetencje - mogli wyznaczać tymczasowych starostów, wójtów czy prezydentów miast, dysponowali też nieograniczonym dostępem do broni.

Sytuacja w Kielcach była bardzo ciężka - uszkodzone zostały budynki fabryk "Ludwików" i "Granat", ucierpiała też sieć telefoniczna i tory kolejowe.

Propaganda jednak mocno zakłamywała rzeczywistość - donoszono o "tysiącach głów" szczęśliwych z powodu odzyskania "niepodległości", pisano też o "szesnastu bohaterach radzieckich poległych w trakcie wyzwalania Kielc".

Tak naprawdę jednak radzieccy żołnierze budzili lęk i niechęć. Już 17 stycznia 1945 roku aresztowano kieleckich sędziów, prokuratorów, notariuszy, adwokatów i urzędników, którzy uczestniczyli w posiedzeniu mającym na celu odbudowę państwa. Radziecka armia traktowała kielecką infrastrukturę jak swoje trofeum wojenne.

W ościennych powiatach podczas pacyfikacji dochodziło do dantejskich scen. W powiecie opatowskim dochodziło do gwałtów i pobić kobiet, kilka osób zamordowano.