Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych: "Łupaszko" - bohater czy zbrodniarz?

- Interpelację składam w związku z protestem społecznym wobec upamiętniania miejsc publicznych patronami budzącymi hańbę, podziały i kontrowersje społeczne. Jednym z najokrutniej szych czynów oddziału "Łupaszki" była zbrodnia wojenna w Dubinkach. Łącznie zabito wtedy nie mniej niż 27 osób cywilnych, w tym kobiety i dzieci. Wśród nich nie tylko Litwinów, ale również Polaków - Annę Górską oraz jej czteroletniego synka. Najmłodsza ofiara to dwumiesięczny chłopczyk - napisał radny Marcin Chłodnicki.

Zygmunt Szendzielarz ps. "Łupaszko", "Łupaszka", "Łopaszko" to postać budząca kontrowersje. W pewnych kręgach uznawany jest za bohatera, inne organizacje przypisują mu zbrodnie wojenne. "Łupaszko" w 1939 roku otrzymał Krzyż Virtuti Militari, zaangażował się w konspirację w ramach Związku Walki Zbrojnej, a potem dołączył do Armii Krajowej w Wilnie. Jego oddział - 5 Wileńska Brygada Armii Krajowej - liczył około 100 osób. Podwładnych "Łupaszki" potocznie nazywano "Brygadą Śmierci". W 1951 "Łupaszko" komuniści wydali wyrok śmierci na żołnierza, wcześniej przez 2,5 ubecy katowali byłego akowca w więziennej celi.

W 1993 roku komunistycze zarzuty wobec "Łupaszki" wycofano, w 2006 roku uczczono jego rocznicę śmierci, a w 2008 roku odbył się uroczysty, symboliczny pogrzeb Zygmunta Szendzielarza na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.

Z drugiej strony - to właśnie "Łupaszko" i jego oddział są odpowiedzialni za zbrodnię w Dubinkach, o której pisał radny Chłodnicki, a nazwa ronda jego imieniem budzi kontrowersje wśród mieszkańców Kielc. Wątpliwości kielczan i Chłodnickiego pojawiły się też w związku z innym rondem - rondem im. Brygady Świętokrzyskiej.

- Interpelację składam w związku z istniejącym protestem społecznym wobec upamiętniania miejsc publicznych patronatami budzącymi hańbę, podziały i kontrowersje społeczne. Brygada Świętokrzyska to oddział, który kolaborował z Wermachtem. Działał pod opieką hitlerowców, a jego celem była walka z idącymi ze wschodu, aby pokonać III Rzeszę wojskami koalicji antyhitlerowskiej. Wbrew wytycznym Armii Krajowej także z innymi polskimi formacjami wojskowymi i partyzanckimi. Stąd też działania te były negatywnie oceniane m.in. przez centralne dowództwo AK oraz potomków dawnych dowódców AK na ziemi kieleckiej - podkreśla Marcin Chłodnicki.

Co w takim razie proponuje Marcin Chłodnicki? Rondo Niepodległości zamiast ronda Łupaszki oraz rondo im. Partyzantów Kielecczyzny w miejsce ronda im. Łupaszki.