Kolęda to w Polsce popularne określenie wizyty duszpasterskiej proboszcza lub osoby go reprezentującej (wikariusza parafialnego lub diakona) w domach parafian.
Kolędującemu księdzu zwykle towarzyszą ministranci, rzadziej zakrystian lub organista.
W zależności od lokalnych zwyczajów kolęda może mieć różną formę. Najczęściej do kolędy przygotowuje się stół z białym obrusem z krzyżem oraz świecami, w niektórych regionach Polski także z wodą święconą, kropidłem i biblią.
Kościół katolicki w Polsce za czas odwiedzin duszpasterskich przyjął okres po świętach Bożego Narodzenia, zazwyczaj trwający do święta Ofiarowania Pańskiego (2 lutego).
Tematy do rozmowy z księdzem na kolędzie
Zwykle ludziom wydaje się, że to ksiądz powinien zagaić rozmowę, pytać, opowiadać. Księża zaś sami czekają na pytania i nie zawsze lubią ciągnąć domowników za języki.
Pamiętać musimy, że podstawowym celem kolędy jest modlitwa księdza wraz z parafianami w ich domach, poświęcenie domu oraz błogosławieństwo dla rodziny na cały rok.
Poza tym jest to okazja do bliższego poznania się między kapłanami i parafianami oraz rozmowy głównie na tematy rodzinne i duszpasterskie.
Niewygodne tematy, które nie powinny pojawić się na kolędzie to zdecydowanie polityka. Księża niechętnie będą odkrywać swoje poglądy. Złym pomysłem jest np. goszcząc nowego proboszcza wychwalać poprzednika, a co gorsze krytykować obecnego proboszcza! To może się źle skończyć. Nie warto też zanudzać księdza opowieściami o swoich bólach i chorobach.
Czy przygotować obiad?
Niekiedy praktykuje się poczęstunek lub wspólny posiłek. Pamiętajmy jednak, że posiłki są wyjątkiem. Nie proponujmy księdzu nic poza przysłowiową kawą i ciastkiem. Pamiętajmy, że nie jesteśmy pierwszą rodziną tego dnia, która gości duchownego, dlatego nie stawiajmy go w kłopotliwej sytuacji.
Tym bardziej, że ksiądz ma zapewne jeszcze sporo domów do odwiedzenia.
Ile dać księdzu na kolędzie?
Kolęda wśród wielu wiernych budzi dziś coraz większe kontrowersje. Popularny jest pogląd, że krótka wizyta kapłana ma na celu głównie zebranie ofiar.
Jak twierdzą księża, jest to problem, z którym boryka się nie tylko Kościół Polski - na przykład we Włoszech chcąc odciąć się od podobnych zarzutów kapłani odwiedzają jedynie domy, do których zostali wcześniej, za pośrednictwem kancelarii parafialnej, zaproszeni.
Jeśli jednak bardzo chcemy, ile powinniśmy dać księdzu w kopercie po kolędzie w 2019 roku? Zwyczajowo przyjmuje się, że to od 20 do 100 zł w zależności od możliwości finansowych rodziny.