Czy trudno zdać maturę z chemii? Nie jest to łatwy przedmiot, dlatego przybywamy na pomoc. Jeśli chcesz wiedzieć co na pewno będzie na maturze z chemii i co trzeba umieć na maturę z chemii, dowiesz się wszystkiego z naszego tekstu. Mamy dla Ciebie pewniaki na maturę z chemii i nie tylko. Poznasz też wymagania, jakie musisz spełnić, żeby z powodzeniem zdać egzamin maturalny.
Przydatne informacje na temat matury z chemii 2024
Kiedy odbędzie się matura z chemii 2024?
Termin główny: 16 maja 2024 roku, godz. 9:00
Termin dodatkowy: 10 czerwca 2024 roku, godz. 9:00
Czas trwania: 180 minut
Poziom egzaminu: rozszerzony.
Forma egzaminu: pisemny.
Zakres egzaminu: obejmuje materiał z zakresu chemii z całego cyklu kształcenia w szkole ponadpodstawowej.
Liczba zadań: ok. 45
Liczba punktów do uzyskania: 60
Przed egzaminem:
⦁ Sprawdź, czy nauczyciel przekazał Ci właściwy arkusz egzaminacyjny.
⦁ Jeżeli przekazano Ci niewłaściwy arkusz – natychmiast zgłoś to nauczycielowi. Nie rozrywaj banderol!
⦁ Jeżeli arkusz jest w porządku – rozerwij banderole po otrzymaniu polecenia od nauczyciela.
Podczas egzaminu:
⦁ Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 29 stron. Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu nadzorującego egzamin.
⦁ Na pierwszej stronie oraz na karcie odpowiedzi wpisz swój numer PESEL i przyklej naklejkę z kodem.
⦁ W rozwiązaniach zadań rachunkowych przedstaw tok rozumowania prowadzący do ostatecznego wyniku oraz pamiętaj o jednostkach.
⦁ Pisz czytelnie. Używaj długopisu lub pióra wyłącznie z czarnym tuszem lub atramentem.
⦁ Przekreślaj błędy. Nie używaj korektora!
⦁ Nie wpisuj niczego w tabelkach przeznaczonych dla egzaminatora. Tabelki umieszczone są na marginesie przy każdym zadaniu.
⦁ Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie będą oceniane.
⦁ Możesz korzystać z z tablic z wybranymi wzorami i stałymi fizykochemicznymi na egzamin maturalny z biologii, chemii i fizyki, a także z linijki oraz kalkulatora naukowego.
Polecany artykuł:
Przydatne materiały do nauki chemii przed maturą 2024:
⦁ Podręczniki do chemii
⦁ Arkusze egzaminacyjne i zadania maturalne z wcześniejszych lat
⦁ Serwisy edukacyjne w sieci
⦁ Kanały edukacyjne na YouTube
⦁ Aplikacje mobilne
Dodatkowe wskazówki:
⦁ Naucz się na pamięć wzorów i definicji.
⦁ Ćwicz rozwiązywanie zadań z różnych działów chemii.
⦁ Staraj się zrozumieć, a nie tylko zapamiętać.
⦁ Rozwiązuj arkusze egzaminacyjne z poprzednich lat.
⦁ Nie bój się pytać o pomoc nauczyciela lub korepetytora.
⦁ Powtarzaj materiał regularnie.
Polecany artykuł:
Pewniaki na maturę z chemii 2024
Matura z chemii, jak każdy egzamin zewnętrzny, opiera się na oficjalnym zakresie materiału określonym przez Centralną Komisję Egzaminacyjną. Chociaż nie można przewidzieć dokładnych zadań, które pojawią się na egzaminie w 2024 roku, istnieją pewne tematy, które regularnie pojawiają się na maturze z chemii i są uznawane za kluczowe elementy programu. Oto pewniaki, które warto solidnie powtórzyć.Budowa atomu i układ okresowy pierwiastków
Znajomość elementarnych cząstek atomu (protony, neutrony, elektrony), ich rozmieszczenia oraz wpływu na właściwości atomów. Zrozumienie organizacji układu okresowego, trendów okresowych i grupowych, w tym elektroujemności, promienia atomowego, energii jonizacji. Ważne jest także zrozumienie właściwości poszczególnych grup pierwiastków (np. metali alkalicznych, halogenów).
Stechiometria i reakcje chemiczne
Obliczenia molowe, stosowanie prawa zachowania masy, obliczanie wydajności reakcji i składu procentowego związków. Reakcje syntezy, analizy, wymiany pojedynczej i podwójnej, reakcje redoks. Ważne jest umiejętne bilansowanie równań chemicznych.
Kinetyka chemiczna
Zrozumienie czynników wpływających na szybkość reakcji chemicznych, takich jak temperatura, stężenie, katalizatory oraz powierzchnia kontaktu.
Pewniaki na maturze z chemii
Roztwory
Znajomość różnych sposobów wyrażania stężeń (procenty, molowość, normalność) oraz umiejętność przeprowadzania obliczeń związanych ze stężeniem. Zrozumienie osmozy, ciśnienia osmotycznego, elektrolitów i nieelektrolitów, a także wpływu rozpuszczalnika i rozpuszczanej substancji na punkt zamarzania i wrzenia.
Równowaga chemiczna
Znajomość zasad przesuwania równowagi, stałej równowagi oraz obliczeń z nią związanych. Ważne jest również zrozumienie koncepcji pH, pOH i ich obliczanie dla różnych roztworów.
Kwasy i zasady
Znajomość teorii kwasów i zasad (Arrheniusa, Brønsteda-Lowry'ego, Lewisa), a także umiejętność obliczania pH roztworów kwasów, zasad i buforów jest kluczowa. Ważne jest zrozumienie, jak działają wskaźniki pH i jak interpretować krzywe miareczkowania.
Termochemia
Podstawowe prawa termodynamiki, obliczenia związane z ciepłem reakcji, entalpią, entropią i energią swobodną Gibbsa.
Elektrochemia
Zagadnienia związane z ogniwami galwanicznymi, elektrolizą, równaniami Nernsta, prawami Faradaya oraz korozją.
Chemia organiczna i biochemia
Ważne jest zrozumienie nomenklatury, właściwości oraz typowych reakcji dla grup takich, jak alkany, alkeny, alkiny, alkohole, ketony, aldehydy, kwasy karboksylowe i ich pochodne oraz zrozumienie różnych typów izomerii (strukturalna, geometryczna, optyczna) i ich wpływu na właściwości związków organicznych. Prócz tego trzeba znać podstawy biochemii, takie jak struktura i funkcje białek, węglowodanów, lipidów i kwasów nukleinowych
Polecany artykuł:
Matura 2024. Pewniaki z chemii
Chemia nieorganiczna
Wiedza o trendach w układzie okresowym, właściwościach pierwiastków i ich związków, a także umiejętność przewidywania produktów reakcji nieorganicznych.
Analiza jakościowa i ilościowa
Metody wykrywania i oznaczania składników w mieszaninach, w tym techniki separacji.
Skupienie się na tych obszarach i solidne przygotowanie do każdego z nich, w tym praktyczne umiejętności laboratoryjne, są kluczowe dla sukcesu na maturze z chemii w 2024 roku. Regularne rozwiązywanie zadań maturalnych z poprzednich lat, korzystanie z materiałów dydaktycznych i uczestnictwo w dodatkowych zajęciach czy korepetycjach mogą znacząco pomóc w osiągnięciu wysokiego wyniku. Pamiętaj, że oprócz nauki konkretnych treści bardzo ważna jest praktyka w rozwiązywaniu zadań i starych arkuszy maturalnych. Dzięki temu oswoisz się ze sposobem formułowania pytań i zadań przez Centralną Komisję Egzaminacyjną oraz opanujesz techniki rozwiązywania problemów.
Zadania na egzaminie maturalnym z chemii
W arkuszu egzaminacyjnym znajdą się zarówno zadania zamknięte, jak i otwarte. Zadania zamknięte to takie, w których uczeń wybiera odpowiedź spośród podanych opcji. Wśród zadań zamkniętych znajdą się między innymi:
⦁ zadania wyboru wielokrotnego
⦁ zadania typu prawda-fałsz
⦁ zadania na dobieranie.
Zadania otwarte to takie, w których Zdający samodzielnie formułuje odpowiedź. Wśród zadań otwartych znajdą się:
⦁ zadania z luką, wymagające uzupełnienia zdania bądź krótkiego tekstu jednym lub kilkoma wyrazami, symbolami, wzorami, liczbami,
⦁ zadania krótkiej odpowiedzi, wymagające stworzenia wypowiedzi zwięzłej, w tym zadania sprawdzające umiejętność zapisywania równania reakcji, tworzenia nazwy systematycznej lub wzoru substancji chemicznej, podawania oceny bądź rozstrzygnięcia, formułowania krótkiego uzasadnienia czy wyjaśnienia,
⦁ zadanie rozszerzonej odpowiedzi, wymagające przedstawienia toku rozumowania prowadzącego do rozwiązania problemu, np. obliczeniowego lub doświadczalnego.
W zadaniach egzaminacyjnych szczególny nacisk zostanie położony na sprawdzanie umiejętności związanych z:
⦁ rozumowaniem, argumentowaniem, wnioskowaniem i formułowaniem opinii,
⦁ zastosowaniem do rozwiązywania problemów informacji zawartych w różnorodnych materiałach źródłowych, w tym barwnych ilustracji, zamieszczonych w arkuszu,
⦁ oceną wiarygodności przedstawionych danych lub otrzymanych wyników,
⦁ projektowaniem doświadczeń chemicznych oraz interpretacją ich wyników,
⦁ konstruowaniem wykresów, tabel, schematów,
⦁ zasadami bezpiecznego posługiwania się sprzętem laboratoryjnym, odczynnikami chemicznymi i wykonywania doświadczeń chemicznych, ochroną środowiska,
⦁ zastosowaniem narzędzi matematycznych do opisu i analizy zjawisk i procesów.
Zadania:
⦁ będą dobrane w taki sposób, aby reprezentowały różnorodne wymagania ogólne i szczegółowe opisane w podstawie programowej,
⦁ będą sprawdzały przede wszystkim umiejętności złożone, w tym umiejętność rozumowania, wnioskowania, wykorzystywania informacji, projektowania doświadczeń chemicznych, wykonywania obliczeń chemicznych, myślenia naukowego oraz interpretacji i krytycznej analizy przedstawionych danych lub uzyskanych wyników (również w odniesieniu do nowoczesnych technik badawczych, np. metod spektroskopowych), formułowania wypowiedzi argumentacyjnej oraz umiejętności związane z optymalizacją procesów chemicznych i uwzględnianiem aspektów ekologicznych,
⦁ będą zróżnicowane pod względem sprawdzanych wiadomości i umiejętności, poziomu trudności, a także sposobu udzielania odpowiedzi,
⦁ będą występowały pojedynczo lub w wiązkach tematycznych,
⦁ będą odnosiły się do różnorodnych materiałów źródłowych – informacji przedstawionych m.in. w formie wykresu, rysunku, schematu, tabeli, opisu, wzoru czy równania chemicznego – z których część będzie zawierała barwne ilustracje przedstawiające doświadczenie, zdjęcia substancji, mieszaniny substancji albo zestawu laboratoryjnego.
W arkuszu zamieszczone będzie co najmniej jedno zadanie sprawdzające umiejętność samodzielnego rozwiązywania problemu – od doboru i zastosowania niezbędnych danych fizykochemicznych, przedstawionych w różnej formie i pochodzących z różnych źródeł, przez przedstawienie toku rozumowania prowadzącego do wyniku, po element dyskusji, wnioskowanie na podstawie uzyskanych wyników lub ocenę poprawności i realności tych wyników. To zadanie będzie sprawdzało, jak zdający łączy różne umiejętności, np. projektowanie doświadczenia i wykonanie związanego z nim obliczenia albo: sporządzenie wykresu, odczytanie z wykresu niezbędnej danej oraz zastosowanie jej do obliczenia.
Jakich umiejętności oczekuje się od maturzysty?
Pozyskiwanie, przetwarzanie i tworzenie informacji
1. Uczeń pozyskuje i przetwarza informacje z różnorodnych źródeł z wykorzystaniem technologii informacyjno-komunikacyjnych. Odczytuje i interpretuje informacje oraz dane liczbowe z diagramów, wykresów, schematów i równań reakcji, ilustracji i fotografii (np. przedstawiających modele cząsteczek chemicznych, wyniki eksperymentów czy zestawy aparatury laboratoryjnej), interpretuje teksty naukowe oraz popularnonaukowe.
2. Uczeń ocenia wiarygodność uzyskanych danych. Szacuje wartości wyników końcowych i na tej podstawie odrzuca wyniki nieprawdopodobne oraz niefizyczne, odrzuca błędy grube, podaje wyniki z odpowiednią dokładnością oraz poprawną jednostką, określa źródła możliwych błędów i ich wpływ na wynik końcowy.
3. Uczeń konstruuje tabele, rysuje wykresy punktowe, liniowe, słupkowe, kołowe; dokonuje doboru danych i informacji do przedstawienia na wykresie, opisuje odpowiednio osie wykresu, zwraca uwagę na różnice między zmienną zależną i niezależną, skaluje osie.
Rozumowanie i zastosowanie nabytej wiedzy do rozwiązywania problemów
1. Uczeń opisuje właściwości substancji i wyjaśnia przebieg procesów chemicznych. Wyjaśnia, w oparciu o aktualną wiedzę naukową, budowę substancji, klasyfikację i właściwości substancji, opisuje typowe właściwości chemiczne substancji, w tym zachowanie wobec innych związków chemicznych; potrafi poprawnie wyjaśnić przebieg procesu chemicznego, odwołując się do podstawowych teorii, reguł i praw chemicznych.
2. Uczeń wskazuje właściwości substancji decydujące o możliwości jej potencjalnego zastosowania, określa, jakie właściwości substancji korzystnie i niekorzystnie oddziałują na środowisko.
3. Uczeń reaguje w przypadku wystąpienia zagrożenia dla środowiska. Podejmuje odpowiednie kroki związane z rodzajem zagrożenia, eliminuje potencjalne źródło zagrożenia, powiadamia odpowiednie służby.
4. Uczeń wskazuje na związek między właściwościami substancji a ich budową chemiczną. Rozumie, jak mikroskopowa budowa drobin oraz oddziaływania występujące pomiędzy nimi przekładają się na makroskopowe właściwości substancji i ich mieszanin, w oparciu o to przewiduje właściwości fizyczne (gęstość, rozpuszczalność, temperaturę topnienia i wrzenia) oraz właściwości chemiczne.
5. Uczeń wykorzystuje wiedzę i dostępne informacje do rozwiązywania problemów chemicznych z zastosowaniem metody naukowej. Łączy poznane fakty i prawa naukowe w celu utworzenia strategii rozwiązania problemu, dokonuje jej weryfikacji, rozstrzyga o słuszności zastosowania.
6. Uczeń stosuje poprawną terminologię. Posługuje się językiem naukowym, zwracając uwagę na jasność i jednoznaczność formułowania myśli, posługuje się poprawnymi nazwami procesów, sprzętów laboratoryjnych oraz substancji chemicznych.
7. Uczeń wykonuje obliczenia dotyczące praw chemicznych. Wykorzystuje w praktyce zdobytą wiedzę do opisu matematycznego zjawisk fizycznych i chemicznych, w oparciu o obliczenia projektuje czynności laboratoryjne lub przewiduje efekty doświadczeń, oblicza oraz przelicza parametry opisujące związki chemiczne oraz ich mieszaniny (np. skład).
Opanowanie czynności praktycznych
1. Uczeń bezpiecznie posługuje się sprzętem laboratoryjnym i odczynnikami chemicznymi;
2. Uczeń projektuje doświadczenia chemiczne, rejestruje ich wyniki w różnej formie, formułuje obserwacje, wnioski oraz wyjaśnienia;
3. Uczeń stawia hipotezy oraz proponuje sposoby ich weryfikacji;
4. Uczeń przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.