"Można siekierę w powietrzu zawiesić". Justyna Kowalczyk skomentowała stan jakości powietrza w Zakopanem

W poniedziałek (17 grudnia) Justyna Kowalczyk skomentowała na swoim Twitterze jakość powietrza na południu Małopolski. Jak twierdzi, po 8 tygodniach spędzonych w różnych częściach Europy (Laponia, Alpy, słowackie Tatry), powrót do Zakopanego to dla niej "szok oddechowy". "Bez populizmu i bezkompromisowo trzeba tu działać..." - apeluje biegaczka.

Czytaj też: Sylwester w Zakopanem? Uwaga! Oszuści oferują w sieci nieistniejące pensjonaty

W kolejnym wpisie Kowalczyk zwróciła uwagę, że w Skandynawii „się nie patyczkują”. „Ochrona przyrody jest priorytetem. Przeciętny człowiek ma wyrzuty sumienia, gdy z jakiś przyczyn nie jest w stanie odpowiednio wysegregować śmieci. Poziom samoświadomości miażdży. I tego im zazdroszczę” – podkreśliła.

Biorąc pod uwagę zanieczyszczenie pyłami PM10 i PM2,5 oraz benzopirenem B(a)P, Polska jest jednym z państw UE z najgorszą jakością powietrza. Nasz kraj jest europejskim rekordzistą w emisji benzopirenu. Badania EEA potwierdzają 40-krotnie przekroczenie normy WHO. To jedna z najbardziej rakotwórczych substancji. Według najnowszego rankingu z 2018 roku Europejskiej Agencji Środowiska aż 19 z 20 miast z najgorszym powietrzem w Europie leży w Polsce.

Smog w Małopolsce

Krakowskie stacje monitoringu jakości powietrza zanotowały we wtorek (18 grudnia) przekroczenia norm zanieczyszczeń pyłów PM10 (średnia dobowa powyżej 50 mikrogramów na metr sześcienny). Przekroczenie normy 131 mikrogramy PM10 odnotowała o godzinie 9:00 stacja pomiarowa przy al. Krasińskiego. Inne krakowskie stacje pomiarowe o godzinie 8:00 wskazały:

• 69 mikrogramów na metr sześcienny – na ul. Dietla;
• 75 – na ul. Bulwarowej (Nowa Huta);
• 95 – na Kurdwanowie;
• 69 – ul. Złoty Róg (Bronowice) 
• 71 – na os. Piastów;
• 96 – na os. Wadów.

W Zakopanem dzisiaj było niewiele lepiej. O godzinie 10:00 stacje monitoringu wskazały przekroczenie normy na poziomie 100 PM10.

Nowy raport Krakowskiego Alarmu Smogowego przynosi dobrą i złą wiadomość. Dobra jest taka, że kiedyś zlikwidujemy wszystkie „kopciuchy” w województwie. Zła taka, że w obecnym tempie zajmie to co najmniej 50 lat. Stowarzyszenie sprawdziło, jak przebiega wdrażanie programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego, którego istotnym elementem jest likwidacja kotłów na paliwa stałe. Okazuje się, że ta idzie wyjątkowo opornie. Żadna gmina nie zrealizowała dotąd nawet 30 proc. celu na lata 2017 – 2019. W całym 2017 roku wszystkie gminy wymieniły zaledwie 10 081 z około pół miliona „kopciuchów” używanych w Małopolsce. To oznacza, że wymiana w tym tempie zajmie 50 lat. Najlepiej było w Miechowie, Słomnikach i Pałecznicy, gdzie zrealizowano od 25 do 27 proc. trzyletniego planu. Jednak w ponad połowie (95) gmin nie wymieniono ani jednego kopciucha.

- Mogłoby się wydawać, że wszyscy wiemy już, jak ciężkie jest powietrze w Małopolsce. Jednak wyniki naszej analizy pokazują, że włodarze ponad połowy gmin województwa całkowicie lekceważą sprawę. Problemem jest nie tylko to, że nie prowadzą realnych programów ograniczania niskiej emisji, ale i to, że nawet nie angażują się w działania edukacyjne i informacyjne. Prawie nikt nie zna zapisów małopolskiej uchwały antysmogowej i nie wie, że będzie musiał wymienić kocioł - mówi Anna Dworakowska z Krakowskiego Alarmu Smogowego.

Według danych, na które powołuje się krakow.pl w minionych sezonach grzewczych w Krakowie sukcesywnie zmniejsza się liczba dni z przekroczeniami 100 mikrogramów na metr sześcienny. Dla przykładu: w sezonie 2015/2016 było ich 29, na przełomie 2017 i 2018 r. – dziewięć.

Czytaj też: Sklepy otwarte w święta Bożego Narodzenia 2018 i w Sylwestra [GODZINY OTWARCIA, SYLWESTER 2018/2019, NOWY ROK 2019]

Porównanie stężeń pyłu PM10

Trzy ostatnie sezony grzewcze na przykładzie wyników kilku stacji pomiarowych w Krakowie [dane GIOŚ]. Dopuszczalne jest 35 dni rocznie ze stężeniem pow. 50 ug/m3

• Ul. BUJAKA – pomiar manualny

2015 – 99 DNI / 45,1 UG/M3 – przekroczenie normy

2016 - 78 DNI / 39,4 UG/M3 – przekroczenie normy

2017 - 72 DNI / 42,1 UG/M3 – przekroczenie normy

2018 - 56 DNI / 40,9 UG/M3 – uwaga: dane są do dnia 16 listopada, więc średnia roczna na pewno się zmieni, raczej może być wyższa biorąc pod uwagę, że sezon smogowy dopiero się rozpoczął. Liczba dni z przekroczonym dopuszczalnym stężeniem PM10 BĘDZIE WYŻSZA niż 56 z tego samego powodu.

• Ul. KRASIŃSKIEGO – pomiar AUTOMATYCZNY

2015 – 200 DNI / 67,8 UG/M3 – przekroczenie normy

2016 - 165 DNI / 56,7 UG/M3 – przekroczenie normy

2017 - 130 DNI / 55,2 UG/M3 – przekroczenie normy

2018 - 142 DNI / 56,8 UG/M3 – uwaga: dane są do dnia 16 listopada, więc średnia roczna na pewno się zmieni, raczej może być wyższa biorąc pod uwagę, że sezon smogowy dopiero się rozpoczął.

Zobacz też: Sylwester 2018/2019 w Krakowie. Znamy gwiazdy, które wystąpią w tym roku! [PROGRAM]

• Ul. BULWAROWA – pomiar manualny

2015 – 120 DNI / 51,7 UG/M3 – przekroczenie normy

2016 - 74 DNI / 39,9 UG/M3 – przekroczenie normy

2017 - 85 DNI / 43,6 UG/M3 – przekroczenie normy

2018 - 42 DNI / 36,8 UG/M3 – uwaga: dane są do dnia 16 listopada, więc średnia roczna na pewno się zmieni, raczej może być wyższa biorąc pod uwagę, że sezon smogowy dopiero się rozpoczął.

Nie zmienia to jednak faktu, że smog stanowi realne zagrożenie dla naszego zdrowia. W ostatnim czasie nasz reporter Bartłomiej Plewnia sprawdzał, czy rzeczywiście Główny Inspektorat Ochrony Środowiska rzetelnie informuje krakowian o stanie powietrza. Dla GIOŚ dwukrotnie lub nawet niemal trzykrotnie przekroczone normy pyłu PM10 to stan powietrza "umiarkowany" lub "dostateczny". "Czy te nazwy nie wprowadzają mieszkańców w błąd?" - pytał GIOŚ nasz reporter. Czytaj więcej: Dwukrotnie przekroczone normy smogu to "dostateczny" stan powietrza? WIOŚ: Nazwa jest niefortunna

Zobacz WIDEO: