To tam zapłonęła pierwsza na świecie uliczna lampa naftowa. Region Małopolski słynie z czarnego złota

2025-03-30 5:50

Powiat gorlicki, stanowiący rdzeń Gorlickiego Zagłębia Naftowego, to jeden z najstarszych obszarów wydobycia i przerobu ropy naftowej na świecie. Pokłady oleju skalnego mieszkańcom tej części Małopolski są znane od wieków, choć przez lata nie były one wykorzystywane w sposób masowy. To zmieniło się dopiero w połowie XIX w., między innymi za sprawą słynnego Ignacego Łukasiewicza.

To tam zapłonęła pierwsza na świecie uliczna lampa naftowa. Region Małopolski słynie z czarnego złota

i

Autor: Geo28/CC /wikipedia/ CC BY-SA 4.0 Gorlice

Równo 172 lata temu w oknie lwowskiej apteki "Pod Złotą Gwiazdą" zapłonęła pierwsza lampa naftowa, co wielu badaczy uznaje za symboliczny początek przemysłu naftowego. Twórcą tej lampy był blacharz Adam Bratkowski oraz słynny farmaceuta i wynalazca Ignacy Łukasiewicz. Wkrótce po sukcesie odniesionym we Lwowie, pionier nafciarstwa zmienił miejsce zamieszkania, osiadając w Gorlicach. Wybór tego miejsca nie był przypadkiem, ponieważ tereny dzisiejszego powiatu gorlickiego od wieków uchodziły za bogate w złoża oleju skalnego, jak nazywano ropę naftową.

Przekonał się o tym między innymi bankier króla Zygmunta Starego i królowej Bony - Seweryn Boner. W okolicach Góry Chełm we wsi Ropa prowadził on poszukiwania złota. Wielkie było jednak jego rozczarowanie, gdy sztolnie zalała mu ropa naftowa, uniemożliwiając dalsze poszukiwania i kładąc kres marzeniom o zdobyciu cennego kruszcu. Boner nie mógł wiedzieć, że właściwie osiągnął swój cel, ponieważ kilkaset lat później ropa zostanie przecież nazwana czarnym złotem. Niestety w XVI w. olej skalny nie był jeszcze masowo używany przez ludzi, stąd nie uważano go za wielkie bogactwo. To zmieniło się między innymi dzięki Ignacemu Łukasiewiczowi.

Łukasiewicz pracował w gorlickiej aptece, lecz równocześnie prowadził prace badawcze nad ropą naftową i inwestował w tereny roponośne. Naukowiec razem z dwoma wspólnikami zawiązał spółkę naftową. To oni otworzyli w Bóbrce (obecnie województwo podkarpackie) pierwszą na świecie kopalnię ropy naftowej. Przez około 30 lat na terenie tej kopalni wydrążono ponad 60 szybów naftowych. Łukasiewicz inwestował również w Męcinie Wielkiej, Szymbarku czy Sękowej. W Klęczanach koło Nowego Sącza otworzył rafinerię przerabiającą ropę naftową na naftę, smary, oleje smarne i asfalt.

Cmentarz w Bukowinie zalewa woda

Wynalazek Ignacego Łukasiewicza przysłużył się również dobru publicznemu. To z jego inicjatywy w 1854 r. na skrzyżowaniu ulic Węgierskiej i Kościuszki w Gorlicach (obecna dzielnica Zawodzie) zapłonęła pierwsza na świecie uliczna lampa naftowa. Fakt ten upamiętnia mural oraz nietypowa kapliczka w kształcie lampy naftowej.

Czytaj więcej o polskim samorządzie w serwisie Polski Samorząd.

Pierwsza na świecie kopalnia ropy naftowej powstała w Bóbrce

Super Express Google News
Quiz geograficzny. Wskaż poprawnie stolice województw Polski
Pytanie 1 z 15
Stolicą województwa zachodniopomorskiego jest...

Player otwiera się w nowej karcie przeglądarki