Polecany artykuł:
Wyjątkową skuteczność transportowego samolotu Douglas C-47 Skytrain/Dakota dostrzegł sam gen. Eisenhower, charakteryzując go jako jeden z najważniejszych amerykańskich wynalazków, które umożliwiły aliantom zwycięstwo w II wojnie światowej. Jego piloci wykonywali zadania także w Polsce. W trakcie akcji Most III, która odbyła się w lipcu 1944 w okolicach podtarnowskiej wsi Zabawa, oprócz dostarczenia polskiego kuriera zadaniem pilotów było zabranie elementów oraz schematów rakietowego pocisku balistycznego V2. W trakcie misji samolot przerzucił również przedstawicieli polskiej konspiracji do Włoch. Za udział w akcji, George Culliford, pilot z Nowej Zelandii, odznaczony został Orderem Virtuti Militari.
- Mam nadzieję, że przywiezienie tej Dakoty pomoże ocalić pamięć o tym wydarzeniu - mówi ks. Zbigniew Szostak, kustosz w Sanktuarium Błogosławionej Karoliny Kózkówny w Zabawie, gdzie stoi pomnik upamiętniający akcję Most III. - Chcemy zbudować tutaj hangar, który będzie ekspozycją samolotu oraz innych pamiątek po przeprowadzonej na tych terenach akcji. Myślę, że będzie tutaj można przeżyć niezapomniane spotkanie z żywą historią - dodaje.
Uratowany przed przetopieniem
Douglas C-47 Skytrain/Dakota pochodzi z prywatnej kolekcji Przemysława Pawłowicza, który odkupił go w sierpniu 2005 roku od niemieckiej ekipy filmowej. Samolot trafił na plan z holenderskiego muzeum w Best, gdzie od 2002 roku był częścią kolekcji. - Uratowałem go przed przetopieniem, bo filmowcy na potrzeby dramatycznych scen katastrofy lotniczej zdetonowali w nim ładunek wybuchowy - mówi kolekcjoner. - To samolot o niezwykle silnej konstrukcji, bo po takim potraktowaniu możemy nadal podziwiać lewe skrzydło z kompletnym podwoziem, kokpit oraz kadłub. To prawdziwy unikat i mój najważniejszy eksponat. W Polsce są tylko dwa takie "Daki" – tłumaczy Przemysław Pawłowicz, który postanowił ofiarować wyjątkowy samolot parafii w Zabawie.
Nie lada wyzwaniem było samo przewiezienie Dakoty pod Tarnów. - Transport elementów wraku z Oławy do Zabawy nie był zadaniem prostym. Ważne było właściwe zabezpieczenie eksponatu na czas podróży - mówi Daniel Kuca, kierownik działów transportu OMEGA Pilzno.
Z Disneylandu do Zabawy
Polecany artykuł:
Model Douglas C-47 Skytrain/Dakota wyprodukowany został w 1943 roku w Stanach Zjednoczonych. Od tamtego czasu sporo przeszedł, nie tylko za sprawą niemieckich filmowców. Samolot służył w armii amerykańskiej, później w 147. dywizjonie RAF, a następnie na Bliskim Wschodzie. W latach 90. "Dak" był atrakcją parku rozrywki Disneyland, a teraz ma szansę zostać symbolem heroicznych akcji podejmowanych przez żołnierzy AK.