Wielkanoc 2020. Wielkopolskie zwyczaje wielkanocne! Skąd się wywodzą?

Niedziela Palmowa

Wielki tydzień w naszej tradycji rozpoczynamy Niedzielą Palmową. Uzbrojeni w najpiękniejsze palmy idziemy do kościoła żeby je poświęcić. To symboliczne nawiązanie do palm, którymi Żydzi witali Jezusa. W Polsce zamiast prawdziwych palm święcimy zazwyczaj gałązki różnych drzew, najczęściej wierzbowe. Zwyczaj ten w rzeczywistości nie ma zbyt wiele wspólnego z tradycją chrześcijańską, a z pogańską i wiąże się z kultem drzew. To Słowianie rozpoczęli sporządzanie "palm". Dla nich były bardzo ważne, bo związane z kultem pewnych bóstw leśnych, a także ze świętem wiosny, czyli równonocą. Gałązki, które zakwitały były symbolem budzenia się życia na wiosnę. Słowianie wierząc w magiczną moc gałązek połykali ich pąki by zapewnić sobie szczęście i pomyślność. Zakopywane w polu miały przynieść rolnikom bogate plony, a wystawione na okno podczas burzy miały chronić dom przed piorunami. Pierwsze wzmianki na temat święcenia palm w kościele pochodzą z XVI wieku.

Sprzątanie domu

To raczej nie tradycja, a dla większości przykry obowiązek. Przed Wielkanocą wszyscy sprzątamy nasze domy, żeby świeciły czystością na te ważne dla nas dni. Ten zwyczaj nazywamy wiosennymi porządkami. Mało kto jednak wie, że dawni Słowianie również mieli swoje wiosenne porządki. Wszystko po to, by po zimie "przepędzić stare, zasiedziałe zło".

Zajączek wielkanocny już w Wielki Czwartek?

Kiedy przychodzi do Was Zajączek Wielkanocny? W niedzielę? Dawniej w Wielkopolsce również dzieci obdarowywane był słodyczami od zajączka. Jednak kiedyś przychodził do nich wcześniej, bo już w Wielki Czwartek. Żeby dostać smakołyki dzieci musiały wcześniej się napracować. Dla zajączka trzeba było bowiem zrobić przytulne, słomiane gniazdko. Dopiero wtedy ten mógł przyjść i obdarować maluchy prezentami. Zajączek jednak przychodzi do nas stosunkowo od niedawna, bo od początku XX wieku. Tradycja została zapożyczona z Niemiec.

Palenie Żuru

Jecie żurek na Wielkanoc? Dawni Wielkopolanie spożywali tę zupę przez cały Wielki Post, dlatego na Wielkanoc mieli już jego dość. Stąd wzięła się ciekawa tradycja jaką było palenie żuru. Mieszkańcy wielkopolski, którym przejadła się już ta zupa palili, zakopywali lub rozbijali garnki z żurem.

Pisanki

Malowanie pisanek i spożywanie jajek w Niedzielę Wielkanocną to chyba najbardziej powszechny zwyczaj w całej Polsce. W rzeczywistości znany jest od bardzo dawna, a praktykowany był już przez Słowian. Dla nich jajko było symbolem odrodzenia i nowego życia. W okresie przesilenia wiosennego podobnie jak my teraz malowali jajka. Pisanki miały zapewnić Słowianom urodzaj i powodzenie na cały rok wegetacyjny.

Czytaj Super Express bez wychodzenia z domu. Kup bezpiecznie Super Express KLIKNIJ tutaj

Śmigus Dyngus

Obmywanie się Wodą w Wielkopolsce było praktykowane w Wielki Piątek. Dawni Chrześcijanie wierzyli że woda pochodząca z naturalnych zbiorników zapewni im ochronę przed chorobami przez cały rok. Tradycja ta wywodzi się z wierzeń słowiańskich. Dawni Słowianie wierzyli, że "woda żywa" ma właściwości magiczne, oczyszcza i uzdrawia. Nazwa Śmigus pochodzi od innej słowiańskiej tradycji. Nasi przodkowie wierzyli, że uderzanie się nawzajem rozkwitłymi witkami przyniesie im siły i witalność. W późniejszym okresie obmywanie i polewanie się wodą połączono z uderzaniem witkami i powstał Śmigus Dyngus. Dzisiaj zwyczaj ten praktykowany jest w Wielki Poniedziałek, a  my oblewamy się nawzajem wodą.

Topienie Judasza?

Ten zwyczaj jest już praktykowany jedynie w nielicznych wielkopolskich wsiach. Jest podobny do topienia marzanny, jednak trochę się różni. Mieszkańcy biorą udział w topieniu kukły o imieniu Judasz. Zwyczaj ten jest symboliczną karą za to, że Judasz zdradził Jezusa. Pierwsze wzmianki o tej tradycji pojawiły się już w XVII wieku.