W tym roku festiwal Malta odbędzie się już po raz 27. Teatr i muzyka zawładną Poznaniem w dniach od 16 do 25 czerwca. Jego idiom to „Platforma Bałkany”, który zabierze publiczność w „podróż po skomplikowanym obszarze znaczeń społeczno-kulturowych, w całej swojej złożoności etnicznej i politycznej, daleka będzie od stereotypów krajów byłej Jugosławii”. Kuratorami festiwalu będą Oliver Frljić – chorwacki reżyser teatralny i Goran Injac – dyrektor artystyczny Słoweńskiego Teatru Młodych.
- Staraliśmy się wybrać program, który będzie konceptualny, jak najmniej teatralny. Bawimy się stereotypem, działamy w kontrze do oczekiwanego obrazu Bałkanów. W latach 90. powstał mocny dyskurs o Bałkanach jako złym miejscu, w którym się nie chce być, czymś odwrotnym od tzw. pozytywnej politycznej tożsamości Zachodu – mówi Goran Injac. - Dorastałem w okresie mocnego ruchu nacjonalistycznego, który zniszczył wcześniej mój kraj. Widziałem wszystko, co można zrobić w imię miłości do narodu, wywołało to we mnie wielki sprzeciw wobec tego typu idei – dodaje.
- Nasz program jest bardzo ryzykowny. Ma skłaniać do odkrywania nowych rzeczy, a nie do potwierdzania czegoś, co już wiesz, albo wydaje ci się, że wiesz. Twórczość, którą zaprezentujemy podczas tegorocznego festiwalu Malta udowodni, że Bałkany mogą stanowić również inkubator dla rewizji myślenia o społecznej, artystycznej i politycznej rzeczywistości, która nas otacza – zapowiada Oliver Frljić.
Sztuka krajów byłej Jugosławii
Kuratorzy pokażą maltańskiej publiczności współczesną sztukę tworzoną przez artystów pochodzących z krajów byłej Jugosławii. W programie zobaczymy m.in. spektakl Olivera Frljića „Turbofolk”, inspirowany mariażem ludowych melodii z techno i dance, w latach wojny zagrzewał do bitwy żołnierzy, a treści podsycały nacjonalizm, spektakl „The Republic of Slovenia” wracający do czasów wojny na Bałkanach i działań politycznej mafii zamieszanej w nielegalny handel bronią czy performatywną prezentację prac kolektywu Janeza Janša.
Program teatralno-performatywny w duchu bałkańskim uzupełni przegląd awangardy jugosłowiańskiego kina – „czarnej fali” z lat 60. i 70., po raz pierwszy w Polsce zobaczymy prezentację filmów serbskiego reżysera Želimira Žilnika.
Po raz piąty na placu Wolności stanie najważniejsze miejsce festiwalu, a w nim rozbudowany program Generatora Malta, plenerowe spektakle i koncerty, wieczorne silent disco, warsztaty i spotkania.
Koncert Laibach w Poznaniu
Muzycznym wydarzeniem festiwalu będzie plenerowy koncert słoweńskiej grupy Laibach. Jej koncerty słyną z wyrazistej reżyserii w duchu „nazi kunst”. Radykalne występy sceniczne muzyków często powodowały konsternację władz, np. kiedy przebrani w hitlerowskie mundury, wystylizowani na narodowych socjalistów, w rytmie marszu, bombardowali publiczność chrześcijańską ikonografią, narodowymi symbolami i posągowymi pozami. Koncerty grupy Laibach były jedną z inspiracji dla stylistyki niemieckiej formacji Rammstein.
Posłuchaj utworu "Under the Iron Sky" Laibach ze ścieżki dźwiękowej do filmu "Iron Sky":
Występ Słoweńców będzie składał się z dwóch części. Pierwsza to polska premiera – i jednocześnie poznańska adaptacja najnowszego projektu muzycznego w aranżacji na zespół, orkiestrę i chór z projekcjami multimedialnymi. W drugiej zespół zaprezentuje wybór największych przebojów.
Na razie wiadomo jedynie, że Laibach wystąpi na sam finał festiwalu. Na bliższe szczegóły trzeba jeszcze poczekać.