Testament. Sprawdź, jak poprawnie go spisać

Testament spisany w domu

Nie ma wzoru, według którego można sporządzić testament. Jest on ważny, jeśli został *sporządzony osobiście przez jednego spadkodawcę, *spisany odręcznie na kartce papieru, nawet jeśli charakter pisma jest niewyraźny (nie można go napisać na maszynie, nie może być wydrukiem z komputera), opatrzony datą i własnoręcznie podpisany (nie inicjałami i nie parafą). Uwaga! Jeden testament może sporządzić tylko jedna osoba. W Polsce nie ma testamentów wspólnych, np. napisanych przez oboje małżonków.

A co jeśli testament nie ma daty? Zostanie uznany za ważny, o ile jednocześnie nie ma wątpliwości co do treści testamentu i tego, że spadkodawca był zdolny do jego sporządzenia. W wypadku kilku testamentów bez daty ważny jest ten napisany najpóźniej (np. w jednym jest mowa o nieruchomości, a w innym nie, bo jeszcze jej nie było).

Warto wiedzieć: Spisany testament można odwołać niszcząc go lub pisząc nowy.

Testament spisany u notariusza

To najbezpieczniejsza forma sporządzenia testamentu, bo wtedy jego podważenie jest trudne. Testament w formie aktu notarialnego jest dokumentem urzędowym. Osoba kwestionująca jego prawdziwość musi przedstawić odpowiednie dowody. Co istotne, oryginał testamentu zostaje u notariusza, który wydaje jego wypisy posiadające moc prawną oryginału - w takiej ilości, jaka jest potrzebna.

Koszty sporządzenia testamentu u notariusza różnią się w zależności od treści testamentu:

-61,50 zł plus koszty wypisów kosztuje testament notarialny zawierający tylko powołanie do spadku kogoś bliskiego,

-184,50 zł kosztuje testament notarialny, w którym umieszczamy zapis zwykły (zobowiązujący spadkobierców do przekazania części spadku osobie wskazanej w testamencie),

-184,50 zł kosztuje testament notarialny, w którym umieszczamy polecenie (np. zobowiązanie spadkobiercy do pochowania spadkodawcy na konkretnym cmentarzu, czy zobowiązanie spadkobiercy do opieki nad pozostawionymi zwierzętami),

-184,50 zł kosztuje testament notarialny, w którym umieszczamy zapis o pozbawieniu kogoś prawa do zachowku (wydziedziczamy go),

-246 zł kosztuje testament notarialny z zapisem windykacyjnym (przekazujący spadkobiercy konkretne nieruchomości lub przedmioty).

Kiedy testament jest nieważny?

-Nie został napisany przez spadkodawcę, a jedynie przez niego podpisany,

-napisała go osoba ubezwłasnowolniona,

-został sporządzony przez spadkodawcę, którego stan uniemożliwiał świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli (np. był nieprzytomny w szpitalu, miał zaawansowaną demencję),

-powstał pod wpływem błędu uzasadniającego przypuszczenie, że gdyby spadkodawca nie działał pod wpływem błędu, nie sporządziłby testamentu tej treści (np. zapisał część majątku komuś, kto zapewnił go, że opiekował się jego matką, chociaż w rzeczywistości tak nie było),

-pod wpływem groźby (np. spadkodawcy grożono, że jeśli nie zapisze majątku określonej osobie, zostanie pobity).

Kto może podważyć testament?

Każdy, kogo praw dotyczy wynik postępowania spadkowego, Na przykład osoba, która, gdyby testament był nieważny, dziedziczyłaby część spadku z mocy prawa. Nie można podważyć testamentu przed notariuszem, jedynie przed sądem.

Testament ustny

Powstaje przez ustne oświadczenie ostatniej woli. Trzeba oświadczyć ją w obecności dwóch świadków oraz osoby urzędowej (np. wójta, starosty, burmistrza, kierownika USC). Uwaga! Gdy istnieje obawa, że spadkodawca szybko umrze i nie ma czasu na oświadczenie wobec odpowiedniej osoby urzędowej, to aby testament był ważny *ostatnia wola spadkodawcy musi być oświadczona w obecności co najmniej 3 świadków, *oświadczenie spadkodawcy musi być spisane w ciągu roku, *pismo musi być podpisane przez spadkodawcę i dwóch świadków albo przez wszystkich świadków.

Protokół testamentu ustnego:

-spisuje się go z podaniem daty jego sporządzenia,

-odczytuje się spadkodawcy w obecności świadków,

-podpisuje go spadkodawca, osoba, wobec której oświadczył on swoją wolę (np. wójt) oraz świadkowie.

Warto wiedzieć: Jeżeli spisanie oświadczenia spadkodawcy jest niemożliwe (bo np. żaden ze świadków nie może pisać) w ciągu sześciu miesięcy od śmierci spadkodawcy wola spadkodawcy musi zostać potwierdzona przed sądem przez trzech, względnie dwóch świadków.

Przypadkowe znalezienie testamentu

Jeśli znajdzie się testament spisany przez spadkodawcę, nie wolno go niszczyć nawet wtedy, jeśli spadkobiercy załatwili już notarialne poświadczenie dziedziczenia lub sądowe stwierdzenie nabycia spadku. Ponieważ takie dokumenty wydane zostały bez uwzględnienia ostatniej woli zmarłego, wymagają zmiany. Musi się np. odbyć nowe postępowanie spadkowe. Taki testament będzie ważny, o ile nie jest sprzeczny z prawem (nie zawiera niezgodnego z prawem warunku dziedziczenia spadku, np. aby syn ożenił się z określoną osobą lub nie powołuje do spadku kogoś, kogo obciąża obowiązkiem wydania go innej osobie, np. o osiągnięciu przez tę osobę pełnoletności).