Niedawno w Brazylii, w mieście Jacarezinho, został odnaleziony grób polskiego księcia Andrzeja Lubomirskiego.
Kamienny nagrobek w niczym nie przypomina miejsca pochówku znamienitych książąt. Jednak brazylijski dziennikarz Fabiano Oliveira pokusił się o sprawdzenie, kim był książę Andrzej Lubomirski, który urodził się 22 lipca 1862 roku.
Dziennikarz dokładnie zbadał, kim była osoba, której nagrobek odkrył. Andrzej Lubomirski był doktorem prawa, działaczem politycznym i gospodarczym. Od 1891 r. konserwator zabytków sztuki Galicji. Był posłem na Sejm Galicyjski od 1898, dziewięć lat później – posłem do parlamentu wiedeńskiego. Członkiem wielu towarzystw gospodarczych. Kuratorem literackim Ossolineum, którym zarządzał od 1882 r. do końca okresu zaborów i całe dwudziestolecie międzywojenne. Piastując tę godność, wspierał działalność instytucji na polu wydawniczym, dbał również o pomnażanie zbiorów. W okresie II wojny światowej nieoficjalnie pełnił tę funkcję nadal, troszcząc się o sprawy Zakładu. W 1943 r. konspiracyjnie powołał na stanowisko dyrektora instytucji kustosza prof. Mieczysława Gębarowicza. Po zakończeniu działań wojennych wyemigrował do Brazylii.
Zdjęcia nagrobka i informacje o nim dziennikarz wysłał do Fundacji Książąt Lubomirskich w Warszawie oraz do Muzeum Lubomirskich w Przeworsku. Andrzej Lubomirski był ostatnim ordynatem dóbr przeworskich. W tym malutkim miasteczku na Podkarpaciu przetrwał okupację niemiecką. Był bardzo zasłużony dla lokalnej społeczności. W czasach zaborów walczył o polskie sprawy na forum politycznym. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości skupił się na gospodarce. Doprowadził ordynację przeworską do rozkwitu, była ona jednym z najlepiej zagospodarowanych majątków na ziemiach polskich. W lipcu 1944 r. , gdy coraz więcej faktów wskazywało, że władzę w Polsce przejmą komuniści, wyjechał z Polski do Brazylii właśnie. Tam zmarł w wieku 91 lat.
Muzeum w Przeworsku pochwaliło się informacja o liście brazylijskiego dziennikarza:
„Z dalekiego Jacarezinho w Brazylii napisał do nas dziennikarz Fabiano Oliveira, który na miejscowym cmentarzu odkrył grób księcia Andrzeja Lubomirskiego, zmarłego 22 listopada 1953 r. w wieku 91 lat. Książę Andrzej Lubomirski opuścił Przeworsk w lipcu 1944 r. Wyjechał do Mszany Dolnej, dalej z Krakowa przez Czechosłowację dotarł do Francji, następnie do Szwajcarii, przebywał także w Brukseli, wreszcie osiadł w Brazylii w São Paulo, zmarł zaś w Jacarezinho w domu starców. Miasto Jacarezinho znajduje się w stanie Paraná, na południu Brazylii. Liczy około 40 tys. mieszkańców i słynie obecnie z jednej z najlepszych szkół prawniczych w kraju. W latach 50. XX w. członkowie hiszpańskiej rodziny królewskiej z dynastii Burbonów mieszkali w Jacarezinho. Z kolei w São Paulo przebywała bratanica księcia Andrzeja, córka brata Kazimierza – Cecylia, urodzona 1907 r. w Porębie Wielkiej, zm. 2001 r. w São Paulo. Cecylia Lubomirska 15 września 1932 w Krakowie poślubiła księcia Gabriela de Bourbon Sycylijskiego. Syn Cecylii i Gabriela - książę Kazimierz de Bourbon, w 1967 r. w Jacarezihno poślubił księżniczkę Marię Cristinę de Savoy-Aosta. Fabiano Oliveira pisze: „Przesyłam zdjęcia grobu księcia. Grób jest opuszczony, ponieważ wielu tutaj nie zdaje sobie sprawy ze znaczenia tak niezwykłego człowieka. To dla nas zaszczyt wiedzieć, że szlachcic, członek tak tradycyjnej polskiej rodziny, przeszedł przez nasze miasto.”
Masz podobny temat?
Napisz do autora tekstu:
Podcasty
Playlisty tematyczne
