Chaos w opiece zdrowotnej nad dziećmi: Zatrważający raport NIK

Największa zmiana w opiece zdrowotnej dzieci zaszła w 1999 roku. Wtedy to zdecydowano o rezygnacji z opieki lekarskiej i dentystycznej w szkołach. W szkołach wciąż zapewniona jest opieka pielęgniarska. Wcześniej odbywały się tu też szczepienia obowiązkowe - teraz trzeba udać się z dzieckiem do przychodni. 

Niestety, NIK zauważył, że obecne działania są niewystarczające. Wzrasta liczba dzieci z problemami zdrowotnymi:

"W 2016 r. największym problemem zdrowotnym wśród dzieci i młodzieży w wieku 5-18 lat były: zniekształcenia kręgosłupa - ponad 219 tys., alergie (dychawica oskrzelowa) - blisko 195 tys., zaburzenia refrakcji i akomodacji oka - blisko 187 tys., otyłość - 93 tys., niedokrwistość - ponad 52 tys., zaburzenia rozwoju - blisko 51 tys., choroby tarczycy - prawie 47 tys. W stosunku do roku poprzedniego największy wzrost nastąpił w przypadku rozpoznanych chorób tarczycy o 2,3 tys. ( o ponad 5 proc.), nowotworów o ponad 2,2 tys. (o blisko 15 proc.), niedokrwistości o 1,8 tys. (o 3,6 proc.). Natomiast liczba dzieci z cukrzycą wzrosła o 1 proc".

Brakuje personelu medycznego i dentystów, w dodatku sposób organizacji ich działania nie przekłada się na wyniki. Co ciekawe, w województwie podkarpackim na 10 tysięcy dzieci przypada największa liczna pielęgniarek/higienistek - 29. 

NIK zwrócił też uwagę na strukturę wiekową kadry medycznej - w znacznej mierze to osoby powyżej 60 roku życia:

"Szczególnie źle pod tym względem wygląda sytuacja w trzech specjalizacjach - chirurgii dziecięcej (ponad 39 proc. lekarzy po 60 roku życia), neurologii dziecięcej (39 proc.), otolaryngologii dziecięcej (blisko 37 proc.). Może to, w perspektywie kilku lat, skutkować odejściem z zawodu znacznej liczby specjalistów, a tym samym zmniejszyć dostępność świadczeń zdrowotnych".

Zauważono też, że brakuje współpracy między lekarzami i higienistkami szkolnymi. Nie ma też sysrtemu monitorowania opieki nad dziećmi, nie wypracowano wskaźników określających minimalną licznę lekarzy. 

Problemem jest też wzrastające uchylanie się od szczepień. Tym samym wzrasta liczba zachorowań na choroby zakaźne:

Wnioski
Mając na uwadze konieczność zapewnienia kompleksowej i systematycznej opieki zdrowotnej nad dziećmi i młodzieżą w wieku szkolnym Najwyższa Izba Kontroli kieruje wnioski do Ministra Zdrowia o:

- przeanalizowanie funkcjonowania systemu opieki nad dziećmi i młodzieżą w wieku szkolnym, mając na uwadze zapewnienie kompleksowej i skoordynowanej opieki w zakresie promocji zdrowia, profilaktyki oraz leczenia i rehabilitacji;
- zapewnienie systemu monitorowania i nadzoru nad organizacją i sposobem sprawowania opieki zdrowotnej nad uczniami, w szczególności opieki profilaktycznej, jej efektami, dostępnością świadczeń gwarantowanych oraz jakością świadczonych usług zdrowotnych na poziomie regionalnym;
- opracowanie wskaźników określających niezbędną liczbę kadry medycznej sprawującej opiekę zdrowotną nad dziećmi i młodzieżą w wieku szkolnym;
podjęcie skutecznych działań w celu zapewnienia odpowiedniej liczby lekarzy specjalistów w dziecięcych dziedzinach medycyny na podstawie opracowanych wskaźników, w szczególności na terenach wiejskich i mniejszych miast, poprzez umożliwienie specjalizowania się w tym zakresie oraz stworzenie specjalistom odpowiednich zachęt do podejmowania pracy na tych terenach;
- podjęcie skutecznych działań na rzecz zapewnienia odpowiedniej liczby pielęgniarek w szkołach, w celu objęcia opieką uczniów w wymiarze czasu pracy proporcjonalnym do planu godzin lekcyjnych;
Ponadto NIK kieruje do Ministra Zdrowia wnioski o podjęcie działań legislacyjnych mających na celu:

- określenie w drodze rozporządzenia standardów organizacyjnych postępowania w profilaktycznej opiece zdrowotnej nad uczniami, w celu zapewnienia odpowiedniej jakości świadczeń opieki zdrowotnej;
- opracowanie, w porozumieniu z Ministrem Edukacji Narodowej, standardów funkcjonowania gabinetów profilaktyki zdrowotnej w szkołach dla każdego poziomu edukacyjnego, niezbędnych dla zapewnienia każdemu uczniowi optymalnej profilaktycznej opieki zdrowotnej;
- gromadzenie danych, w ramach statystyki publicznej, o wykonanych badaniach profilaktyki stomatologicznej oraz stanie zdrowia jamy ustnej dzieci i młodzieży w wieku szkolnym, co pozwoli m.in. na dokonywanie oceny stopnia zaawansowania próchnicy i przeciwdziałanie temu zjawisku.
Najwyższa Izba Kontroli wnosi również o zintensyfikowanie prac nad ustawą o opiece zdrowotnej nad uczniami.

Źródło: NIK

Zobacz też: Gdzie jest burza w woj. podkarpackim? Tutaj sprawdzisz ostrzeżenia! [MAPY, RADAR, PRZYDATNE LINKI]

ZOBACZ TO WIDEO: