Mieszkańcy tej wsi w niezwykły sposób obchodzą urodziny. Mało kto znał tę tradycję

Wiecha i tradycja, o której mało kto wiedział!

Tradycja wiechy sięga XIV w. W Polsce to wciąż kultywowany budowlany zwyczaj. Wieniec zwany wiechą umieszczał cieśla, niekiedy też wycinał na krokwi datę ukończenia pracy. Po wywieszeniu wiechy odbywała się gościna, na którą gospodarz zapraszał majstrów oraz sąsiadów, aby wspólnie świętować zakończenie ważnego etapu budowy. Wiechowe ma zapewnić budowli pomyślność dzięki opiece bóstwa, którego siedzibą zgodnie z pogańskimi wierzeniami jest drzewo. Zwyczaj ten przetrwał do dziś i jest powszechny również w miastach.

Zobacz: Amerykańscy żołnierze kupują to w polskich sklepach. Dla nich zamawiają całe palety

We wsi Zdziary w powiecie niżańskim na Podkarpaciu wiecha to coś znanego pod zupełnie inną postacią. Otóż wiecha tam jest potężnym drewnianym palem przyozdobionym kolorowymi wstążkami, kwiatami, gałązkami i balonami, a czasem nawet alkoholem! Wiechę stawia się mieszkańcom, którzy obchodzą urodziny lub imieniny. O tym pięknym zwyczaju mówiła sołtys wsi Zdziary, Lucyna Mazur

- Ta nasza nietypowa, kolorowa tradycja dotyczy stawiania tzw. wiechy. Ta tradycja wróciła do nas po ok. 40 czy 50 latach. Jeszcze byli u nas tacy, którym stawiali tą wiechę i teraz oni chcą to podtrzymywać. Kiedyś to dotyczyło tylko imienin, dzisiaj z racji tego, że więcej ludzi obchodzi urodziny nie imieniny, wiechę stawia się na urodziny właśnie. Jednak ciągle pojawiają się u nas wiechy imieninowe. Oczywiście mamy też wiechy na budowie i to jest znana tradycja. Jednak wiechę na budowie to wiesza się na drążku który ma około metra, a taka wiecha urodzinowa ma 6 czasem 7 metrów wysokości! W zależności od tego jakie drzewo mężczyźni przyniosą z lasu. Później z drzewa ściąga się korę, suszy to drzewo, żeby było lżejsze i łatwiej było go postawić - relacjonowała sołtys wsi. Co wiesza się na takim wielkim drągu przed domem?

– To jest bardzo zróżnicowane. Kiedyś wieszało się wódkę, czy pustą butelkę, żeby ktoś sobie to ściągnął. Jak była pełna to ten jubilat jeszcze się cieszył że kielicha wypije. Teraz to z reguły na tych drewnianych drągach wiesza się kolorowe wstążki z bibuły, balony, a na samej górze są zielone gałązki. Czasem jest przybita deszczułka na której napisane jest które urodziny obchodzi jubilat. Jak ktoś ma więcej niż 60 to już się raczej nie pisze, to młodszym przeważnie - dodała Lucyna Mazur.

Nie u każdego w Zdziarach stawia się wiechę na urodziny. We wsi jest 4 panów, którzy robią to cały czas. Wcześniej przychodzą do jubilata i pytają czy ten chce w dzień urodzin mieć wiechę przed swoim domem. Jeśli wyrazi taką wolę piękna tradycja jest kultywowana.

Za postawienie wiechy jubilat musi czymś poczęstować panów, którzy ją wykonali. Zazwyczaj jest to jakiś alkohol, żeby wypić za zdrowie świętującego urodziny czy imieniny. Jedni dają zaraz w czasie, gdy ta wiecha jest stawiana i wówczas pije się z jubilatem, inni dają tylko dla tych panów, którzy zajmują się stawianiem, żeby już sami sobie wypili kiedy mają ochotę. 10 lipca w Zdziarach przy głównej drodze, przejezdni mogą zobaczyć dwie wiechy.

Jedna przygotowana na 30. urodziny mieszkanki wsi, druga na 75. urodziny pana.