Poruszający deskal rodziny Ulmów w Markowej

Znany sanocki artysta Arkadiusz Andrejkow pisze o sobie: "Malarstwo i street art to moja pasja i źródło utrzymania. Urodziłem się w 1985 roku w Sanoku. Jestem absolwentem Wydziału Sztuki Uniwersytetu Rzeszowskiego, gdzie w 2010 uzyskałem dyplom w pracowni malarstwa Marka Pokrywki. Obecnie mieszkam i tworzę w moim rodzinnym mieście. Jestem autorem muralu w Rzeszowie przy ul. Hoffmanowej, przedstawiającego dziewczynkę ze słuchawkami. W 2017 roku otrzymałem stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na realizację projektu Cichy Memoriał" - czytamy na autorskiej stronie artysty. "Cichy Memoriał" przyniósł mu wielką rozpoznawalność. Teraz artysta stworzył w Markowej deskal, który przedstawia Błogosławioną Rodzinę Ulmów, wykonaną na podstawie czterech różnych fotografii Józefa Ulmy. "Obraz" tzw. deskal jest inną formą muralu - znajduje się na jednej z przydrożnych, drewnianych stodół.

Bohaterami deskalu jest rodzina mieszkająca w Markowej. Ci zginęli straszną śmiercią w 1944 r. Doniesiono, że w domu Józefa i Wiktorii Ulmów ukrywani są Żydzi. Niemieccy żandarmi z posterunku w Łańcucie 24 marca 1944 r. dokonali masakry w domu Ulmów. Najpierw zginęli Żydzi. Wśród nich dwie córki sąsiadów Ulmów - Goldmanów: Golda (Genia) Gruenfeld oraz Lea Didner wraz ze swoim małym dzieckiem. Zamordowano także trzej braci Szallów, ich 70-letniego ojca Saula Szalla oraz kolejnego mężczyznę z rodziny Szallów.

Następnie na oczach dzieci Ulmów rozstrzelano Józefa i jego żonę Wiktorię, która była w siódmym miesiącu ciąży. Na końcu zabito dzieci - ośmioletnią Stanisławę, sześcioletnią Barbarę, pięcioletniego Władysława, czteroletniego Franciszka, trzyletniego Antoniego i półtoraroczną Marię. W masakrze zginęło 16 osób. Groby rodzin żydowskich, którzy zginęli wraz z rodziną Ulmów, znajdują się we wsi Jagiełła w powiecie przeworskim.

10 września 2023 roku o bohaterstwie rodziny z Markowej usłyszał cały świat. Józef i Wiktoria Ulmowie oraz ich siedmioro dzieci zostali włączeni do grona błogosławionych. Eucharystii w Markowej przewodniczył wysłannik papieża, prefekt Dykasterii Spraw Kanonizacyjnych kard. Marcello Semeraro. Uroczystości zgromadziły ok. 36 tys. pielgrzymów. W Markowej znajduje się Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów Podstawowym celem markowskiego Muzeum jest pokazanie bohaterskich postaw Polaków, którzy w czasie okupacji niemieckiej pomagali Żydom, ryzykując życie swoje i swoich rodzin, jak rodzina Ulmów, która za swoje bohaterstwo zapłaciła najwyższą cenę.

9 zdjęć