Starzec jakubek był kiedyś pospolitym składnikiem ludowych nalewek przygotowanych przez większość polskich zielarzy.
- Jeszcze w latach 80 XX w. stosowano nalewki i napary z ziela starca jakubka jako środek rozkurczowy, hamujący nadmierne krwawienia miesiączkowe, znoszący kolki, skurcze jelit, obniżający ciśnienie krwi, moczopędny i pobudzający czynności wątroby. W tradycyjnej medycynie naturalnej ziele jakubka było polecane przy chorobach wątroby, a zewnętrznie w leczeniu nowotworów, wyprysków i trudno gojących się ran – czytamy na stronie internetowej Lasów Państowych.
Starzec jakubek – gdzie można go spotkać i jak wygląda?
Roślina w Polsce występuje powszechnie na łąkach, przydrożach, brzegach pól i lasów oraz w rowach. Może rosnąć wszędzie i nie większych wymagań.
Starzec jakubek ma wysoką, charakterystyczną łodygę, osiągającą nawet 120 cm wysokości. Łodyga rozgałęzia się tworząc nagie lub wełnisto owłosione długie pędy. Liście są lirowate i pierzastodzielne, a ich odcinki odstają od łodyg niemal pod kątem prostym. Im wyżej położone, tym są mniejsze. Na samym szczycie łodygi występuje okazały, luźny i rozpierzchły kwiatostan. Roślina ta kwitnie od czerwca do września. Wkrótce po kwitnieniu pojawiają się jedwabiste, białe włoski.
Lasy Państwowe ostrzegają - starzec jakubek jest silnie trujący!
Cała rodzina starców zawiera alkaloidy pirolizydynowe, które działają mutagennie, kancerogennie i hepatotoksycznie.
- Starzec jakubek zawiera alkaloidy – 0,2 proc. w suchej masie, do 2,5 proc. olejku eterycznego, ok. 4,8 proc. soli mineralnych (sporo fosforu), inulinę, flawonoidy (rutyna) – wyjaśniają Lasy Państwowe.
Dziś zaleca się używanie ekstraktów uzyskiwanych z liści i kwiatów starca jakubka tylko do krótkotrwałych kuracji.
Jest szczególnie niebezpieczny dla koni i kuców, niezależnie od tego czy świeży, zwiędły czy wysuszony. Zatrucie wyniszcza wątrobę oraz prowadzi do uszkodzeń neurologicznych, w skutek czego następuje śmierć zwierzęcia.
Ponadto nawet niewielka dawka wyciągu ze starca jakubka jest bardzo niebezpieczna dla małych zwierząt domowych – psów, kotów. Może stanowić dla nich nawet śmiertelne zagrożenie.