Wielkie przygotowania do państwowego pogrzebu księcia, który odbędzie się na Podkarpaciu

Szymon Wilk przygotował inspirującą informację nie tylko o samym pogrzebie państwowym księcia Andrzeja Lubomirskiego herbu Szreniawa bez Krzyża, który urodził się  22 lipca 1862 w Krakowie, zaś  zmarł 29 listopada 1953 w Jacarezinho w Brazylii.  To wybitny polski poseł, kurator literacki, działacz gospodarczy i społeczny, trzeci i ostatni ordynat przeworski. - W sobotę Książę Andrzej Lubomirski spocznie koło swojego dziadka Henryka Lubomirskiego.

W ramach przygotowań do pogrzebu księcia Andrzeja Lubomirskiego (1862-1953), ostatniego ordynata przeworskiego, z inicjatywy ks. prał. Tadeusza Gramatyki, proboszcza parafii pw. Ducha Świętego i dr. Łukasza Mroza, dyrektora Muzeum w Przeworsku, w październiku ub. r. przeprowadzono oględziny krypty znajdującej się pod kaplicą Grobu Bożego przy Bazylice Kolegiackiej. Przy tej okazji potwierdzono, że w miejscu tym spoczywa książę Henryk Lubomirski (1777-1850), dziadek księcia Andrzeja.

Informacja ta obecna była wprawdzie w niektórych opracowaniach dotyczących postaci księcia Henryka, ale dotychczas nie funkcjonowała w pamięci zbiorowej. Wybitny polityk, kolekcjoner, mecenas sztuki, założyciel Muzeum Książąt Lubomirskich we Lwowie, strażnik kultury polskiej pod zaborami, zasługuje bezwzględnie na wdzięczną pamięć mieszkańców regionu. Zwłaszcza, że swoje dorosłe życie trwale związał z Przeworskiem, czyniąc z miejscowej rezydencji wiodący ośrodek życia kulturalnego i towarzyskiego w Galicji i inicjując starania o przekształcenia dóbr przeworskich w ordynację.

Dlatego też po śmierci księcia Henryka Lubomirskiego, która nastąpiła 20 października 1850 r. w Dreźnie, bliscy zdecydowali o przewiezieniu jego zwłok do Przeworska. Postanowiono, że zmarły spocznie w krypcie pod kaplicą Grobu Bożego przy kościele parafialnym pw. Ducha Świętego (obecna Bazylika Kolegiacka). 12 listopada tegoż roku odbył się uroczysty pogrzeb z udziałem duchowieństwa, rodziny, ziemiaństwa, mieszczan przeworskich i mieszkańców okolicznych wsi. Zwłoki księcia spoczęły w metalowej trumnie, do której przyczółka przytwierdzono tabliczkę z tekstem epitafijnym: Henryk Książę Lubomirski / urodzony dnia 15 września R.P. 1777 / w Równem na Wołyniu / zmarły w Dreźnie Saskiem / dnia 20 października R.P. 1850 / Józefa książęcia Lubomirskiego / kasztelana kijowskiego / jenerała wojsk polskich / Ludwiki ze Sosnowskich / syn / Teresy z Czartoryskich mąż / Izabeli księżny Sanguszkowej / Jadwigi księżny de Ligne / Jerzego i Doroty ojciec / kurator naukowy pierwszy / Zakładu Narodowego imienia Ossolińskich / i s nim połączonych Muzei Lubomirskich / i Ordynacyj Przeworskiej / założyciel / żył Ojczyźnie lat 73. Tabliczka, o kształcie zwężającej się ku dołowi tarczy, zachowała się do dziś, tekst pozostaje czytelny, widać także umieszczony w dolnej herb Szreniawa.

W krypcie pochowano wcześniej Józefa Lubomirskiego (zm. 1732), wojewodę czernichowskiego, wraz z dwiema żonami: Katarzyną z Bełżyckich i Teresą z Mniszchów (zm. 1746). W zbiorach parafii pw. Ducha Świętego zachowały się portrety trumienne Józefa i Teresy. Kolejny udokumentowany pochówek nastąpił kilkadziesiąt lat później, gdy Henryk i Teresa sprowadzili tu ciało swej córki Doroty, zmarłej „w kwiecie młodości” w Rzymie (1823). Lubomirscy dzielą miejsce swego spoczynku z prepozytami przeworskiego klasztoru Bożogrobców – ks. Franciszkiem Chodowiczem, ks. Piotrem Gogolińskim, ks. Wacławem Muratowiczem, ks. Józefem Drozdowskim i ks. Teofilem Zaczyńskim.

Lubomirskich łączyła głęboka więź z przeworskim kościołem pw. Ducha Świętego. Szczodrze wspierali materialnie Kanoników Regularnych Grobu Bożego, opiekujących się miejscową parafią – fundowali elementy wyposażenia kościoła i paramenty liturgiczne. O ich obecności przypomina we wnętrzu świątyni loggia nad stallami, w której przedstawiciele rodziny zasiadali podczas nabożeństw. U schyłku XIX w. książę Andrzej Lubomirski uzyskał prawo prezenty kandydata na urząd proboszczowski, z którego to przywileju skorzystał po raz ostatni w 1936 roku. Krypta pod kaplicą Grobu Bożego w Przeworsku istotnie spełnia rolę rodowej nekropolii, obok tych, jakie Lubomirscy urządzili u dominikanów w Krakowie, u karmelitów bosych w Nowym Wiśniczu i u bernardynów w Warszawie-Czerniakowie. Przeworska niesie tym głębsze przesłanie, że miejsce pochówku znajduje się pod wspaniałą repliką Grobu Chrystusowego z Jerozolimy. Grób Boży góruje tu nad grobami ludzkimi, szczególnie przypominając o zmartwychwstaniu ciał. Dzięki spójnemu i bogatemu programowi ikonograficznemu prawda ta wybrzmiewa tutaj przez cały rok, niezmiennie od wieków - czytamy w mediach społecznościowych Muzeum w Przeworsku Zespół Pałacowo- Parkowy.

Mieszkańcy malutkiego Przeworska na Podkarpaciu przygotowują się na pogrzeb państwowy Andrzeja Księcia Lubomirskiego, który odbędzie się w sobotę 20 stycznia 2024 roku. Uroczystości rozpoczną się o godz. 11.00 w Kaplicy Domowej Pałacu Lubomirskich w Przeworsku. Następnie kondukt pogrzebowy wyruszy do Bazyliki Kolegiackiej, gdzie odbędzie się msza i uroczystości pogrzebowe ze złożeniem szczątków pod kaplicą Bożego Grobu w Przeworsku w Rodowej Krypcie Lubomirskich.