HISTORIA

Zabytkowy cmentarz wojskowy w Rzeszowie. Jest tu tylko jedna taka mogiła

2025-04-08 9:06

Zabytkowe cmentarze na Podkarpaciu to miejsca, które zawsze przyciągają uwagę i przypominają o trudnej i bolesnej historii Polski i naszego regionu. Jednym z takich historycznych miejsc jest Cmentarz Żołnierzy Armii Radzieckiej. Pochowanych tam zostało 2 224 żołnierzy 1 Frontu Ukraińskiego, poległych w walkach o wyzwolenie Rzeszowa i okolic.

Cmentarz Żołnierzy Armii Radzieckiej w Rzeszowie

O cmentarzu, do którego możemy dotrzeć,  jadąc w kierunku Łańcuta starą „czwórką”  szeroko pisze Instytut Pamięci Narodowej. Cmentarz przy ul. Lwowskiej jest największym i jedynym samodzielnym obiektem cmentarnictwa wojennego na terenie miasta Rzeszowa. „W nomenklaturze obiekt ten funkcjonuje pod nazwą cmentarz Wilkowyja, gdyż w momencie tworzenia znajdował się ona na terenie miejscowości pod taką nazwą, wchodzącej w skład ówczesnej gminy Słocina. Obecnie jest to dzielnica miasta Rzeszowa. Pochowano tam 2 224 żołnierzy 1 Frontu Ukraińskiego, poległych w walkach o wyzwolenie Rzeszowa i okolic. W 1945 gry rozpoczęto tworzenie cmentarza pochowanych tam było 167 żołnierzy w tym 130 znanych. Trzykrotnie dokonywano ekshumacji na teren cmentarza. W 1948 ekshumowano ogólnie 1 462 zwłok, wśród których 338 to zidentyfikowani. W 1953 roku ekshumowano 588 zwłok. Ostatnie zbiorowe pochówki miały miejsce w 1958r., z cmentarza parafialnego w Ropczycach przeniesiono 3 żołnierzy oraz 4 z Nagoszyna (gm. Żyraków, powiat dębicki). W chwili zakończenia pochówków na cmentarzu na ogólną liczbę spoczywających było 468 znanych nazwisk. W ciągu następnych lat udało się ustalić nazwiska także innych pochowanych. Obecnie, wśród pochowanych 586 to zidentyfikowani”-czytamy na stronie Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego w Rzeszowie.

Cmentarz Armii Radzieckiej w Rzeszowie

Jedyna mogiła indywidualna na cmentarzu 

Zabytkowy cmentarz wojskowy okala niewysoki mur z kamienia. Mogiły mają formę betonowego obramowania wypełnionego ziemią, na każdej z nich znajduje się betonowa poduszka z pięcioramienną gwiazdą. - Akcent centralny to wysoka stela, ustawiona na betonowej trójstopniowej płycie z kolumienkami z piaskowca na rogach. Na szczycie pomnika pięcioramienna gwiazda, u dołu dwujęzyczna tablica o treści: „1920 – 1944 BOHATEROWI MŁODEJ GWARDII IWANOWI TURKIENICZOWI SPOŁECZEŃSTWO WOJEWÓDZTWA RZESZOWSKIEGO”. Tablica pierwotnie była metalowa, po kradzieży wykonano nową, kamienną, zachowując oryginalną treść. Przed pomnikiem znajduje się jedyna mogiła indywidualna. Pochowano w niej właśnie Iwana Turkienicza. Na 10 spośród 74 mogił znajdujących się na cmentarzu, z inicjatywy rodzin pochowanych, ustawione są imienne tablice w różnej formie. Poświęcone poszczególnym pochowanych. Dwujęzyczne lub po rosyjsku - dowiadujemy się ze strony urzędu. Na mogiłach możemy przeczytać też polskie nazwiska, ale w zdecydowanej mniejszości. Pod centralnym pomnikiem stoją kwiaty i znicze świadczące o tym, że ktoś ciągle dba i pamięta o Cmentarzu Żołnierzy Armii Radzieckiej.

Player otwiera się w nowej karcie przeglądarki