102 lata temu powstańcy śląscy zwyciężyli w bitwie z Grenschutzem

W skali działań wojennych z nie tak dawno zakończonej Wielkiej Wojny bitwa pod wsią Godów byłaby uznana za potyczkę. W działaniach powstańczych była czymś więcej. Przede wszystkim dlatego, że mimo niemieckiej przewagi, zakończyła się zwycięstwem powstańców. Chodziło w niej przede wszystkim o uzyskanie kontroli nad drogą łączącą Wodzisław Śląski z Cieszynem. 18 sierpnia ok. 1:00 40-osobowy oddział powstańczy zaatakował wzgórze w pobliżu stacji kolejowej zajmowane przez Grenschutz. Wsparła ich inna grupa powstańcza. W tym czasie trzeci oddział wysadził w powietrze most kolejowy. Została przerwana połączenie z Rybnikiem. Niemcy nie mogli wprowadzić do walki pociągu pancernego, ani przyjść atakowanym grenszucom ze wsparciem.

W sumie pozycje niemieckie zaatakowało 100 powstańców dowodzonych przez Jana Wyglendę. Był on podporucznikiem w armii niemieckiej w czasie Wielkiej Wojny. W czerwcu 1919 r. został zastępcą komendanta głównego i kierownikiem Wydziału Wywiadu Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska. Pod Godowem Niemcy stracili 46 ludzi. Powstańcy – sześciu. Do niewoli trafiło 10 żołnierzy Grenschutzu, w tym oficer. Zdobyto ciężki karabin maszynowy i kilkadziesiąt karabinów, co było istotnym zwiększeniem potencjału bojowego powstańców. Kilka dni po zakończeniu I Powstania Śląskiego, w miejscu wygranej Ślązaków-Polaków Niemcy rozstrzelali trzech powstańców. Stoi tam monument ku ich pamięci.

Według szacunków IPN w I Powstaniu Śląskim w walkach zginęło ok. 500 osób. Znacznie więcej było ofiar po tym, jak powstanie zostało zdławione. Rozstrzelanie trzech powstańców w Godowie jest tego przykładem. IPN szacuje, że w 1919 r. życie straciło wskutek represji przed i po powstaniu i walkach powstańczych ok. 2,5 tys. Polaków. I Powstaniem Śląskim, warto to podkreślić, dowodził komendant Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska Alfred Zgrzebniok z… Sosnowca. Dowództwo mieściło się w pałacu fabrykanta Oskara Schöna (dziś jest to siedziba sądu).To po przegranej wielu powstańców przeszło przez granicę do Polski, do Zagłębia Dąbrowskiego. To do Sosnowca transportowano rannych powstańców. Na miejscowym cmentarzu 19 grudnia 1920 r. odsłonięto Mauzoleum Braci Ślązaków. W wspólnym grobowcu spoczęło 13 uczestników I Powstania Śląskiego. Po wojnie na gruzach zniszczonego przez Niemców mauzoleum-pomnika postawiono kościół. Tablica z oryginalnym napisem z grobowca: POLEGŁYM BOJOWNIKOM ŚLĄSKA przypomina, co pierwotnie było w tym miejscu.