Widmo upadku Polskiej Grupy Górniczej jest realne. Spółkę zabije unijne rozporządzenie metanowe

Owo rozporządzenie, wydane dla ratowania Ziemi przed globalnym ociepleniem przez Unię Europejską przewiduje, że wydobycie tysiąca ton węgla nie może wygenerować więcej niż 5 ton emisji metanu. W 2027 ma to być już tylko 3 tony. Warto wiedzieć, że początkowo limit emisji ustalono na… 500 ton! Polskim europosłom udało się doprowadzić do zwiększenia limitu, ale nie na tyle, by nasze kopalnie węglowe przestały bać się przedwczesnej likwidacji. W kopalniach PGG wydobycie 1000 ton węgla wiąże się z emisją znacznie większą niż przewidują dopuszczalne normy przedstawione w projekcie rozporządzenia. Tak od 8 do 14 ton na każdy tysiąc to wyfedrowanego węgla.

Spółka musiałaby zapłacić rocznie ponad 1,5 mld zł kary po wejściu w życie rozporządzenia metanowego. To wymusiłoby wcześniejsze zamknięcie kopalń i oznaczało likwidację około 30 tys. miejsc pracy. W projekcie rozporządzenia nie skonkretyzowano mechanizmu naliczania kar, które mają być „surowe i dotkliwe” i „adekwatne do poziomu popełnionego czynu” i „zwiększane w przypadku kolejnych naruszeń przepisów” oraz mają „pozbawiać korzyści gospodarczych” podmiot, który emituje metan ponad dopuszczalne limity. Jak więc PGG obliczyła, że będzie musiała płacić rocznie 1,5 mld zł? Założono hipotetycznie, że skoro metan ma 28-krotnie silniejszy potencjał cieplarniany niż dwutlenek węgla, to i o tyle winny wzrosnąć stawki za jego emisję. A PGG puszcza w atmosferę 130 tys. ton metanu, co po zastosowaniu powyższego mechanizmu naliczania, kosztowałoby PGG rocznie ok. 1,51 mld zł. I to jest najmniej dotkliwy górnictwa scenariusz (5,2 mld zł – w innym wariancie naliczania kar/opłat). Dziś PGG też płaci za emisję metanu – ok. 42 tys. zł, rocznie.

– Jeżeli myślimy odpowiedzialnie o neutralności klimatycznej Unii Europejskiej w 2050 r. – na co zgodziły się przecież rządy wszystkich państw członkowskich, w tym Polski – niezbędne jest m.in. wzmocnienie raportowania o emisjach metanu i ich stanowcze ograniczanie. Akurat w Polsce aż 90 proc. emisji metanu wiąże się z wydobyciem węgla kamiennego, a nie – z działaniami branży odpadowej, energochłonnej czy energetycznej. To sytuacja inna niż w reszcie UE, gdzie właśnie te pozostałe gałęzie gospodarki odpowiadają za ok. 62 proc. emisji metanu – wyjaśni europoseł i b. premier prof. Jerzy Buzek portalowi nettg.pl. – Podkreślam to, bo czasem słyszę, że cel nowego rozporządzenia to rzekomo pozbycie się polskiego węgla. To nieprawda: te przepisy będą mieć istotny wpływ na cały szeroko rozumiany unijny sektor energetyczny – nie tylko na górnictwo, i nie tylko na nasze...

„PGG jako sygnatariusz porozumienia społecznego prowadzi działalność w kopalniach zmierzając do ich stopniowego wygaszania – likwidacji zgodnie z harmonogramem przewidzianym do 2049 r.” – podała spółka w komunikacie. W ocenie ekonomistów PGG, gdyby rozporządzenie zostało wprowadzone w obecnym kształcie (a na to się zapowiada), to wcześniej niż planowano trzeba byłoby zamknąć (od 1 stycznia 2027 r.): Ruch Jankowice, Ruch Rydułtowy, KWW Mysłowice Wesołą, KWK Staszic-Wujek, KWK Rudę i KWK Sośnicę. Kopalnie Marcel i Chwałowice byłyby zamknięte w cztery lata później (wg porozumienia społecznego ta pierwsza miał dożyć do 2046 r., a druga – do 2049). Przepisy antymetanowe nie skróciłby jedynie żywota kopalń Piast-Ziemowit i Bolesław Śmiały. Polskie kopalnie węgla kamiennego rocznie emitują 400-420 tys. ton metanu.