Wyspa Samos. Atrakcje jednej z napiękniejszych greckich wysp

Jedną z najpiękniejszych plaż na wyspie Samos jest Potami (na zdjęciu). Dzięki dwóm połączonym zatokom jest także jedną z najbardziej fotogenicznych. Na kamienistej plaży działa bar, można także wypożyczyć leżaki. Z plaży można też wybrać się na spacer do wodospadów ( pamiętaj o odpowiednim obuwiu) lub na krótką wędrówkę na plażę Mikro Seitani.

Pozostałe plaże na Samos, które warto zobaczyć

Psili Amos (piaszczysta), Livadaki (piaszczysto- żwirowa plaża, jedna z najbardziej instagramowych - znajdziesz tam huśtawkę nad wodą idealną do zdjęcia), Lemonakia (kamienista).

Jednym z najbardziej instagramowych miejsc na wyspie Samos jest niebieska uliczka. The Blue Street znajduje się w Pitagorio. Żeby na nią trafić wystarczy zejść z głównej ulicy prowadzącej do portu. Ścieżka w greckich barwach jest bardzo fotogeniczna, a jeśli wejdziesz na nią od centrum miasteczka poprowadzi Cię do morza.

Jeśli zastanawiasz się co warto zobaczyć na Samos? Pomnik Pitagorasa w porcie Pitagorio

Samos to miejsce narodzin Pitagorasa. Tutaj żył i pracował zanim osiedlił się we Włoszech. Według legend matematykowi nie podobały się krwawe rządy tyrana Polikratesa. Po tym, jak ten wydał na niego wyrok śmierci, Pitagoras miał ukrywać się w jednej z jaskiń na wyspie (dziś można ją zwiedzać), by wreszcie uciec i  w 532 roku p.n.e. osiedlił się w Krotonie, greckim mieście na południu Italii. Współcześni mieszkańcy Samos postanowili uczcić jego dorobek nazywając jedno z miast jego imieniem oraz stawiając pomnik ilustrujący twierdzenie Pitagorasa. Ponoć duch Pitagorasa nadal unosi się nad wyspą. Według żeglarskich opowieści matematyk objawia się nad szczytem góry Kerkis i bezpiecznie prowadzi do portu.

Tunel Eupalinosa - jeden z cudów starożytnej inżynierii. Akwedukt, którym dostarczano górską słodką wodę z Agiades m.in. do Pitagorio został wydrążony przez górę Kastro (237 m n.p.m.) w VI w p.n.e. Eupalinos z Megary (pierwsza osoba, którą określano w źródłach greckich mianem architekta), przy pomocy niewolników z wyspy Lesbos, rozpoczął prace po dwóch przeciwnych stronach góry. Co w obecnych czasach nie jest niczym nadzwyczajnym, jednak wtedy Eupalinos polegał jedynie na swoich obliczeniach, bez dostępu do zaawansowanej technologii. Budowniczy mieli się spotkać w połowie drogi i prawie im się to udało. Okazało się, że matematyk odrobinę (zaledwie o metr) pomylił się w obliczeniach ale tunel i tak udało się połączyć. Można to zaobserwować podczas zwiedzania na około 430 metrze (od wejścia południowego) droga skręca w prawo i obniża się. Tunel ma 1 m szerokości i 1,75 m wysokości. Dno stanowi rów, którym płynęła woda. Dziś Evpalinio Origma jest jedną z największych atrakcji turystycznych. We wnętrzu zachowały się (zapisane czerwoną kredą na ścianach) oznaczenia poszczególnych odcinków konstrukcyjnych z symbolami numerycznymi i imionami nadzorców, gliniane lampki oliwne wraz z przeznaczonymi na nie niszami a także fragment naczynia attyckiego datowanego na 540-530 p.n.e.

Gdzie? Pitagorio

Megali Panagia Monastery jest położony niedaleko wsi Koumaradei na Samos. Zanim wejdziesz do środka zachwycisz się widokiem gór wokół.

Megali Panagia Monastery został zbudowany 1568 roku. Mała kaplica i freski wewnątrz niej pochodzą właśnie z tego okresu. Klasztor został zniszczony w 1777 roku. Pożar zniszczył zewnętrzną część ale freski w środku przetrwały. Kolejny pożar wybuchł tu w 1984 roku. Ocalała jedynie kapliczka z malowidłami. Chociaż i one ucierpiały. Strażacy gasili pożar słoną morską wodą. Stąd białe plamy i zacieki.

Jedną z atrakcji Samos jest przyroda. Najbardziej zielona grecka wyspa jest także domem dla wielu zwierząt. Można tu obserwować blisko 140 gatunków ptaków. Na mokradłach niedaleko plaży Psili Amos brodzą m.in. flamingi. Warto wybrać się tam wieczorem. W promieniach zachodzącego słońca, w otoczeniu zieleni i zapachu ziół z okolicznych łąk, można podziwiać spektakularne dzieło natury.

Jeśli znudzi ci się leżenie na plaży i wszechobecny błękit możesz pójść w góry. Na Samos znajdziesz liczne trasy trekkingowe. Dla wielu amatorów górskich wędrówek wyzwaniem jest masyw Kerkis i jego najwyższy szczyt Vigla. Wygasły wulkan, który znajduje się we wschodniej części wyspy ma 1433 m n.p.m. i wyrasta niemal wprost z plaży w miejscowości Votsalakia. Z resztą w samej miejscowości także warto spędzić kilka chwil lub zatrzymać się na dłużej. Znajduje się tu bardzo długa i ładna piaszczysto-żwirkowa plaża. Jest także sporo kameralnych hoteli oraz przepięknie usytuowanych beach barów i tawern. Na kolejnym zdjęciu zobaczysz jedną z nich.

Kuros to duma Samos. Mierząca 5,25 metra rzeźba młodego, nagiego mężczyzny została wykonana z białego żyłkowanego marmuru w VI w p.n.e. W 1980 roku został odnaleziony przez archeologów podczas rutynowych prac na Świętej Drodze w Herajonie w pobliżu Phytagorio. Posąg został stworzony przez lokalnego artystę w hołdzie bogini Herze. Nienaturalne kształty mają symbolizować prestiż społeczny rodziny, która ufundowała pomnik. Ówczesna grecka arystokracja uważała, że pochodzi od bogów dlatego jej przedstawiciele są roślejsi od pozostałych. Posąg można obejrzeć w Muzeum Archeologicznym w Samos. Oprócz spektakularnego Kurosa znajdują się w nim także inne starożytne posągi oraz przedmioty znalezione podczas prac wykopaliskowych na całej wyspie. Można obejrzeć narzędzia, ceramikę, nagrobki i sarkofagi a także przedmioty kultu Hery z brązu i ceramiki.

Gdzie? Miasto Samos

Jednym z miejsc, które warto zobaczyć na Samos jest Muzeum Archeologiczne w Pitagorio. Nowoczesny budynek, którego wnętrze skrywa ślady starożytności. Jest tu około 3 tysięcy eksponatów pokazanych w wyjątkowy sposób. Gabloty skrywają figurki, naczynia, biżuterię, monety a nawet przybory do makijażu. Warto zwrócić także uwagę na: marmurowy posąg siedzącego Aiakesa, bratanka tyrana Polikratesa z Samos; sarkofag przypominający świątynię monumentalnych rozmiarów, datowany na drugą połowę VI wieku p.n.e.; marmurowy posąg rzymskiego cesarza Trajana naturalnej wielkości (wysokość 2,71 m) oraz popiersia cesarzy rzymskich Augusta i Klaudiusza.

Muzeum składa się z dwóch części. Obok budynku znajdują się ruiny starożytnego miasta. Jednak warto wybrać się tam wcześnie rano. W południe może być już za późno. Pracowniczka wyjaśniła mi, że ze względu na wysoką temperaturę zwiedzanie na zewnątrz jest zbyt niebezpiecznie.

Gdzie? Muzeum Archeologiczne w Pitagorio

Co zobaczyć na Samos? Herajon

Herajon to dawne sanktuarium mitycznej bogini Hery, która zrodziła się na Samos. Według mitów greckich siostra i przyszła żona Zeusa przyszła na świat nad brzegiem rzeki Imbrasos pod wierzbą Lygos niedaleko Pitagorio, gdzie wzniesiono świątynie na jej cześć. Tym, co łączyło Herajon z miastem, była Święta Droga (to właśnie tu archeolodzy odnaleźli rzeźbę Kurosa - można oglądać w muzeum w Samos), która prowadzi prosto do Pitagorio. Kult Hery był bardzo popularny w starożytnej Grecji. Świątynia na cześć bogini natury i płodności na Samos była najważniejszą spośród wszystkich innych. Obecny Herajon został wzniesiony za panowania Polikratesa. Herodot opisał ją jako „największą ze wszystkich znanych nam świątyń”. Budynek liczył aż 155 kolumn, z których do dziś przetrwała tylko jedna o połowie swojej wysokości. Pierwotna wysokość kolumn wynosiła 20 m. Były wykonane z marmuru. Reszta konstrukcji z kamienia Poros. Według naukowców świątynia nigdy nie została ukończona, ponieważ po śmierci Polikratesa w 522 p.n.e.
jego następcy doprowadzili do gospodarczego upadku Samos. Materiały budowlane z Herjonu zostały wykorzystane do budowy murów obronnych. Do dziś zachowała się wspomniana kolumna oraz kilka zdekompletowanych posągów. Można zobaczyć także pozostałości Wielkiego Ołtarza, Świętej Drogi i Hekatombeonu.

Gdzie? Około 7km od miasta Pitagorio.

Muzeum Wina Samos jest oddalone od centrum miasta, ale warto wybrać się do niego piechotą. Na koniec zwiedzania przewidziana jest degustacja win - dumy wyspy. Słodkie wino z Samos jest używane także w Watykanie, rozkochali się w nim Francuzi i nie tylko o czym świadczą liczne nagrody i medale konkursów winiarskich. Muzeum znajduje się w XIX-wiecznym kamiennym budynku, który pierwotnie działał jako prywatna winiarnia, a później jako magazyn i zakład produkcji beczek. Od 2005 roku działa tu muzeum, w którym można poznać historię wina z Samos zapisaną na  starych fotografiach. Na niewielkiej ekspozycji są także butelki kolekcjonerskie, beczki oraz stare maszyny winiarskie. Niektóre z tych narzędzi były w użyciu jeszcze kilkadziesiąt lat temu. Jedną z atrakcji podczas zwiedzania muzeum jest degustacja wina, oczywiście tylko dla pełnoletnich turystów. Jeśli posmakuje Ci Samos Vin Doux Muscat zapytaj w lokalnych barach o mijito vin doux, to jeden z popularnych na wyspie drinków przygotowany na bazie tego trunku.

Gdzie? Miasto Samos

Jeśli masz więcej czasu warto wybrać się do winiarni Vakakis w okolicach Karlovasi. Oprócz samego trunku i winnych opowieści atrakcją jest także dom, w którym znajduje się winiarnia. Został wyremontowany w 2011 roku ale pokazuje, jak żyli tu Grecy na przełomie XIX i XX wieku. Wokół winiarni jest niewielki gaj oliwny oraz amfiteatr. Moim przewodnikiem po lokalnych trunkach jest Sofia, która do Grecji przyjechała z Serbii. Zakochała się nie tylko w Greku ale i wyspie Samos. Z pasją opowiada o winie, które tu powstaje. Można skosztować 9 rodzajów wina od wytrawnych po bardzo słodkie - wszystkie z lokalnych szczepów, z których głównym jest oczywiście muscat. Nie brakuje tu także odniesień do Pitagorasa, o czym piszemy przy następnym zdjęciu.

Właściciele winiarni Vakais postanowili tworzyć swoje wina w oparciu o filozofię i naukę Pitagorasa. Stąd też nazwy win inspirowane dorobkiem naukowym matematyka z Samos. Tutaj także usłyszysz opowieść o kubku Pitagorasa. To naczynie jest obowiązkową pamiątką z wakacji na Samos. Kubek sprawiedliwości, którego budowę przypisuje się Pitagorasowi w swoim założeniu miał pomóc w zachowaniu umiaru w piciu wina. Wbudowana w naczynie rurka-syfon nie pozwala na napełnienie go ponad wyznaczony poziom. Zachłanni zostają ukarani - jeśli spróbujemy wlać więcej napoju z kubka wycieka cała zawartość.