Ekoprojektowanie w modzie

Wydarzenie otworzyła Prezeska Fundacji Play Sustain – Agnieszka Servaas

Nasze wydarzenie wpisuje się w szereg inicjatyw Międzynarodowego Tygodnia Gospodarki Obiegu Zamkniętego Circular Week 2024. I to właśnie dzisiaj podejmiemy dyskusję o cyrkularnej ekonomii w kontekście ekoprojektowania. Czy moda może być bez odpadów? – na to i na szereg innych pytań odpowiemy w gronie Państwa, w gronie ekspertów, gości i wszystkich uczestników wydarzenia.

Play Sustain Summit obfitowało w spotkania i różnorodność. Zaproszono na Scenę Główną i do prowadzenia wydarzeń towarzyszących ponad 50 ekspertek i ekspertów reprezentujących środowiska: twórców mody, projektantów, przedstawicieli branży tekstylnej i ubrań, badaczy tematyki zrównoważonego rozwoju, specjalistów ESG, dziennikarzy, akademików, liderów biznesu, certyfikowanych mentorów, twórców zrównoważonych marek, wreszcie – przedstawicieli instytucji publicznych - Panią Ministrę Anitę Sowińską z Ministerstwa Klimatu i Środowiska, Panią Agatę Wojdę – Prezydentkę Miasta Kielce czy Rektora SGH – Prof. Piotra Wachowiaka.

Gośćmi specjalnymi wydarzenia, którzy dali świadectwo temu, że zmiana jest możliwa.

Rafał Sonik, który mówił o swoim zaangażowaniu w działania na rzecz Czystej Polski, motywował publiczność:

Miejcie dobry wpływ na rzeczywistość a ona wróci w o wiele lepszych barwach, niż te, o których mówiła Pani Prezes. Jestem mimo wszystko optymistą. Uważam, że w nas jest dużo dobra i że jeśli tylko to dobro będzie wsparte świadomością i pasją, to z pewnością jeszcze będziemy ten świat poprawiać i naprawiać, to co złego zrobiliśmy. (…) Myślę, że nie sztuką jest konsumować świat, takim jaki jest, ale sztuką jest zmieniać świat na lepsze. Choćby w takiej bardzo malutkiej skali.

Ewa Ewart – wspaniała dziennikarka i reportażystka, która nawiązała do swojego filmu podejmującego problematykę zanieczyszczenia i braku wody w skali globalnej:

Woda staje się aktywem. Nabiera wartości ekonomicznej. Skończyła się era taniej wody i jej obfitości. A w jutrzejszym świecie woda przestanie być zasobem naturalnym. Będzie po prostu drogim towarem.

Oraz Marlena Woolford, jako futurolożka, od lat zajmująca się i modą, i nowymi technologiami, która wystąpiła również w panelu pt. „Jak nowe technologie i sztuczna inteligencja mogą zmienić przyszłość mody?”, pokazywała możliwe scenariusze, które mogą wpłynąć pozytywnie na przyszłość, aby starych problemów nie zastępować nowymi.

Technologia jest tak dobra albo tak zła w zależności od ludzi, którzy za nią stoją. 

Również na widowni zasiadali uczestnicy reprezentujący różne środowiska: projektanci, studenci, osoby reprezentujące biznes, aktywiści zaangażowani w działania na rzecz zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska.

Sektor tekstylny przyczynia się do globalnego zanieczyszczenia środowiska naturalnego, w całym łańcuchu dostaw. Jest branżą, która zajmuje niechlubne, drugie miejsce, zanieczyszczając środowisko naturalne. Produkcja odzieży i logistyka generują ogromną ilość odpadów, gazów cieplarnianych, a przede wszystkim zanieczyszczają wodę. Fast Fashion doprowadziło poprzez decyzje konsumenckie do kryzysu ekonomicznego w naszych szafach, ale też w naszych głowach.

Podczas konferencji postawiono dwie ważne tezy:

1. Czy moda może być bez odpadów i jaki jest związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy rosnącym konsumpcjonizmem, a zagrożeniami środowiskowymi, klimatycznymi i również nieetycznymi praktykami w tym sektorze.

2. Czy ekoprojektowanie rozwiązuje problem nadkonsumpcji ubrań.

Prowadzono ożywione dyskusje w formie debaty oksfordzkiej i paneli dyskusyjnych, które koncentrowały się wokół dwóch aspektów spojrzenia na przyszłość mody: wpływu ESG nowych technologii, w tym przede wszystkim sztucznej inteligencji na zieloną transformację i rozwiązanie problemów nadmiaru odpadów tekstylnych i produkcji, a także konsumpcji.

Podczas Play Sustain Summit zaprezentowano również pierwsze wyniki badań, którymi Fundacja Play Sustain rozpoczęła program badawczy, którego celem jest diagnoza stanu gotowości polskiej gospodarki i polskich konsumentów na zmiany na rzecz zrównoważonych i odpowiedzialnych praktyk i modeli biznesowych.

Ankieta przeprowadzona na grupie 1030 Polek i Polaków pokazuje ciekawe zjawisko rozdźwięku między rosnącą świadomością ekologiczną, a faktycznymi praktykami. Konsumenci intuicyjnie deklarują, że ich oczekiwania wobec mody i ubrań podążają w stronę etyki, ale jednocześnie świadomość pojęć i znaczenia odpowiedzialnej mody czy ekoprojektowania nie jest duża. Wciąż również najważniejszym kryterium w procesie zakupów jest niska cena.

Jak referowała Barbara Wybacz z Play Sustain, podczas prezentowania wyników raportu:

Na poziomie deklaratywnym już jesteśmy zdecydowani na to, by wybierać odpowiedzialną modę, żeby mieć porządek w szafie, żeby nasi projektanci mogli się wykazać i zaprojektować dla Państwa piękne ubrania.

Ponad 48% osób nie interesuje się tematem zrównoważonej mody. Nie szuka wiedzy na temat zrównoważonej mody. Pozostałe osoby głównie szukają tych informacji w internecie, w magazynach modowych. Niewiele osób sięga niestety po źródła naukowe, poparte badaniami. A jeszcze mniej osób decyduje się aby aktywnie zdobyć taką wiedzę i stać się ambasadorem zrównoważonej mody.

Zrównoważona moda to nasz demokratyczny przywilej i społeczna powinność – dodała w formie postulatu.

Najważniejszym wnioskiem wynikającym z wystąpień i rozmów był postulat poszerzenia edukacji zarówno formalnej jak i poza formalnej, która będzie skutecznie budować świadomość konsumencką i świadomie wpływać na zmianę paradygmatów środowiskowych i gospodarczych.

Podkreślała to między innymi Martyna Zastawna: Mówimy o tym, że biznes musi się zmieniać. I absolutnie biznes musi się zmieniać. Ale w tym wszystkim istotna jest też nasza edukacja, edukacja społeczna.

Fundacja Play Sustain od ponad roku intensywnie zajmuje się edukacją na rzecz cyrkularnej mody i to edukacją skierowaną zarówno do konsumentów i w równym stopniu – do wszystkich uczestników procesu tworzenia, produkcji i dystrybucji ubrań.

Ważnym i skutecznym narzędziem budowania świadomości społecznej są partnerstwa, na których swoją działalność opiera Fundacja Play Sustain. Jest to duże wyzwanie łączenia różnych potrzeb, czasami nawet pośrednich celów, ale co ważne - łączność budują spójne wartości, którymi są m.in. zapał, inicjatywa, zmiana, ale też radość, która wyraża optymizm i dobre intencje.

Także podczas Play Sustain Summit organizatorzy zaplanowali różne działania prezentujące formy aktywnej edukacji. Poza spotkaniami na Scenie Głównej, równolegle młodzi ludzie, osoby kreatywne pracowali nad wyzwaniami przyszłości branży mody. Kilkugodzinny Hackathon zgromadził 7 zespołów, które dynamicznie tworzyły propozycje rozwiązań dwóch postawionych zadań – recykling zużytych butów oraz nietekstylnych elementów ubrań, jak guziki, zamki, napy. Na zwycięzców czekała nagrody w łącznej wysokości 10.000 złotych, ufundowana przez sponsora strategicznego wydarzenia oraz samego Hackathonu – VIVE Group. Eksperci VIVE wzięli czynny udział w Hackathonie jak mentorzy dla uczestników. Jury konkursu przewodniczył Bertus Servaas – właściciel VIVE Group, a pomysły oceniali również: Agnieszka Ziółek - właścicielka marki butów ze skór roślinnych - AGAZI, Paweł Makosz – redaktor naczelny Fashion Business, jednego z patronów medialnych Summit oraz Karol Templewicz reprezentujących Partnera projektu – SGH. Poziom zaproponowanych rozwiązań odznaczał się dużą świadomością aspektów gospodarki obiegu zamkniętego i przede wszystkim innowacyjnością.

Dla środowiska projektantów mody cyrkularnej, młodych na rynku twórców zrównoważonych marek modowych, m.in. dla uczestników konkursu Designers Play Sustain, organizowanego przez Fundację zaproponowano warsztaty z ekoprojektowania z Mariuszem Przybylskim oraz Marcinem Brylskim oraz Speed Mentoring realizowany wspólnie z partnerem wydarzenia Inner Mastering Institute, który moderowała Katarzyna Radii.

Wydarzeniem towarzyszącym Play Sustain Summit był pokaz mody kolekcji Moniki Surowiec – projektantki mody upcylingowej i edukatorki na rzecz cyrkularności w modzie.

Katarzyna Zajączkowska podczas Debaty Oksfordzkiej, w której przewrotnie znalazła się po stronie Opozycji – pokazując nastroje po stronie osób sceptycznie odnoszących się do ekoprojektowania, ciekawie zobrazowała stan obecny świadomości i praktyk.

Ekoprojektowanie ma potencjał, by rozwiązywać problem nadkonsumpcji ubrań. (...) Mimo nacisku na ekologię, wciąż produkujemy więcej. Ubrania nigdy nie były tańsze, bardziej bylejakie. Kupujemy coraz więcej, konsumujemy coraz więcej. Produkcja roczna to jest ponad 100 miliardów sztuk ubrań. Co sekundę na wysypisko lub do spalarni trafia ciężarówka ubrań. (...) Mamy też ciągle taki fast fashion paradoks, a więc młodzież, która ma na sztandarach klimat i zielone wymagania, jednocześnie jest pod ogromną presją mediów społecznościowych i biznesu, więc deklaruje jedno, a robi co innego.