Szlakiem najpiękniejszych zabytków w Czechach

Praga

Stolica Czech  od zawsze odgrywała ważną rolę w dziejach narodu, kraju i Europy i zasłużenie bywa nazywana „Matką Miast“ czy „Sercem Europy“. Centrum Pragi, razem z Zamkiem Praskim, Mostem Karola i licznymi kościołami, pałacami i ogrodami wpisane zostało na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO.

Wszystkim, którzy zwiedzili już najsłynniejsze praskie zabytki, polecamy odkrywanie mniej popularnych turystycznie zakątków Pragi, na przykład Žižkova. To typowa dzielnica robotnicza Pragi, której nie odwiedzają tłumy turystów,  dzielnica, w której toczy się prawdziwe życie. Trudno powiedzieć, ile  znajdziemy tu gospód, ale niektórzy prascy przewodnicy twierdzą, że jest tu najwięcej knajp na metr kwadratowy w całej Europie.

Praga nazywana bywa także między innymi „Miastem o Stu Wieżach”. Znajdziemy tu kilka tysięcy  wież i wieżyczek, dzwonnic i zabytkowych wież ciśnień. Poniżej prezentujemy niektóre z nich.

Galeria Tańczący Dom rozsławiła Pragę na całym świecie. Symbol nowoczesnej praskiej architektury był z początku odbierany z dystansem, wkrótce jednak stał się popularną atrakcją turystyczną oraz otrzymał cały szereg prestiżowych nagród. Z kopuły można podziwiać panoramę miasta.

Każde miasto ma swoją symboliczną budowlę. Paryż ma Wieżę Eiffla, Nowy Jork Empire State Building. Wyraża ona duszę miasta. Oprócz Zamku Praskiego, taką ikoną Pragi jest budynek secesyjnego Pałacu Lucerna. Z jego dachu rozciąga się piękna panorama Pragi.

Letenska wieża ciśnień ma wysokość 26 metrów, zbudowana została w stylu neorenesansowym w latach 1887 - 1888. Na jej szczycie jest umieszczony zegar. Na ostatnim piętrze znajduje się krużganek, z którego rozciąga się piękny widok na miasto.

Nowomłyńska wieża ciśnień należy do najciekawszych zabytków techniki. Stoi w dzielnicy Petrská čtvrť na Nowym Mieście, na miejscu dawnych praskich Nowych Młynów.

Wieża widokowa na wzgórzu Petřín (378 m n.p.m.) wznosi się nad samym centrum Pragi. Należy do ulubionych celów spacerów Prażan i turystów.

Nadajnik telewizyjny stojący w Žižkovie jest nie tylko najwyższą budowlą w mieście, lecz także najwyższą platformą widokową w Czechach. Mierzy 216 metrów, zbudowany został w latach 1985 – 1992. Po wieży w górę i w dół pełznie dziesięć olbrzymich niemowlaków – rzeźb autorstwa Davida Černý'ego.

Czechy Środkowe

W okolicach Pragi znajdziemy wiele ciekawych pod względem przyrodniczym miejsc: malownicze doliny rzek Łaby, Berounki, Sázavy czy Wełtawy, gęste lasy Ziemi Křivoklátskiej, jaskinie i sztolnie Czeskiego Krasu. Na miłośników zabytków czekają liczne zamki i pałace, między innymi Dobříš, Nelahozeves, Loučeň, Kačina, Točník i Žebrák, Czeski Šternberk, Křivoklát i Karlštejn.

Do wartych odwiedzenia miast należy Kutná Hora. W średniowieczu, dzięki kopalniom srebra, stała się najważniejszym i najbogatszym miastem w Czechach. W dzielnicy Sedlec zwiedzimy niezwykłą kaplicę czaszek. Jej wnętrze zaprojektował w 1709 roku znany architekt Jan Blažej Santini Aichel. Zabytkowe centrum Kutnej Hory wpisane jest na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO.

Miasteczko Přibram jest znanym w Europie miejscem kultu maryjnego. Tutejsze sanktuarium  na Świętej Górze należy do najsłynniejszych miejsc pielgrzymkowych i najcenniejszych zabytków wczesnego baroku w Czechach.

Historia miasta Mladá Boleslav wiąże się z produkcją samochodów marki Škoda. Škoda Auto Muzeum prezentuje całą historię marki oraz fabryki samochodów.

Czechy Południowe

W krainie lasów, łąk i stawów rybnych znajdziemy wiele zabytkowych, bajkowych  zamków i pałaców. Do najchętniej odwiedzanych należą olśniewająco biały pałac w Hlubokej nad Wełtawą, malowniczy czerwony pałacyk Červená Lhota i olbrzymi zamek Zvíkov. Miłośników zabytków zapraszają także  miasta Czeskie Budějovice, Jindřichův Hradec i Czeski Krumlov, którego zabytkowe centrum z zamkiem jest wpisane na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO.  Nie możemy zapominać też o malowniczych wioskach, z których Holašovice, z pięknymi, barokowymi fasadami budynków, została wpisana na listę UNESCO.

Urlop możemy spędzić w pobliżu jednego z licznych, urokliwych stawów rybnych, przy olbrzymiej zaporze Orlík lub z wiosłami w dłoniach na jednej z ulubionych przez wioślarzy rzek – Wełtawie, Otavie czy Lužnicy. Na wycieczki na łono przyrody zapraszają rezerwat biosfery Třeboňsko, Czeska Kanada czy Park Narodowy Szumawa, zwany „zielonym sercem Europy”.  Znajdziemy tu największy zbiornik wodny w Czechach, zaporę Lipno, ulubione miejsce wodniaków.

Czechy Zachodnie

Kraj Pilzneński jest nieodłącznie związany ze stuletnią tradycją produkcji piwa, nazywanego przez Czechów „płynnym chlebem“. Stolica regionu, Pilzno, jest czwartym co do wielkości, miastem czeskim. Do najciekawszych zabytków architektury należy gotycka katedra św. Bartłomieja, z najwyższą wieżą kościelną w Czechach (102 m) oraz Wielka Synagoga, największa w Czechach i trzecia co do wielkości, na świecie. Na miłośników złocistego napoju z pianką czeka Muzeum Browarnictwa.

W okolicach Pilzna znajdziemy liczne zamki i pałace: Radyně, Kozel, Manětín, Nebílovy czy Zbiroh, jak również zabytki sakralne, na przykład klasztor cystersów w Plasach, rotundę św. Piotra w Starym Plzencu, prawdopodobnie najstarszy zabytek sakralny w Czechach. Warto zatrzymać się w malowniczej wiosce Klenčí oraz w uroczym miasteczku Domažlice, z renesansowymi domami i niezwykłą, krzywą wieżą. Miasto i okolice słyną z bogatych tradycji folklorystycznych. Każdego roku odbywa się tu jedna z najstarszych i największych imprez etnograficznych w Czechach – Święto Chodzkie.

Kraj Karlowarski słynie z uzdrowisk, wód leczniczych i malowniczych miasteczek. Najsłynniejsze uzdrowiska czeskie tworzą tak zwany trójkąt uzdrowiskowy zachodnich Czech. Należą do niego Karlowe Wary, Mariańskie Łaźnie i Franciszkowe Łaźnie. Warto również odwiedzić pierwsze na świecie uzdrowisko radonowe Jachymov, związane z działalnością Marii Skłodowskiej – Curie, średniowieczne miasto Cheb i  Klasztor Tepla, założony pod koniec XII wieku.  Kompleks klasztorny został w okresie baroku przebudowany przez znanego architekta K. I. Dienzenhofera.

W regionie zwiedzimy piękne zamki i pałace, między innymi Zamek Bečov nad Teplą, w którym zobaczymy prawdziwy skarb, relikwiarz św. Maura,  drugi pod względem wartości zabytek złotniczy w Czechach, po klejnotach koronacyjnych na Zamku Praskim, średniowieczny Zamek Loket, malowniczo położony na występie skalnym, otoczony z trzech stron rzeką Ohrzą. Obejrzymy tu niezwykłą wystawę narzędzi tortur, a także pięknej porcelany pochodzącej z okolicznych zakładów.

Czechy Północne

Znajdziemy tu ciekawe miejsca dla miłośników turystyki górskiej: Rudawy, Góry Izerskie, Łużyckie i Grzbiet Jeszczedzki. Prawdziwym skarbem przyrody są miasta skalne: Czeska Szwajcaria i Czeski Raj. 

Na terenie Kraju Usteckiego znajdziemy cztery zróżnicowane pod względem przyrodniczym regiony: Park Krajobrazowy Poodří, Rudawy, Czeską Szwajcarię i Średniogórze Czeskie.

Park Krajobrazowy Poodří słynie z uprawy najlepszego chmielu, eksportowanego na cały świat.

Pasmo górskie Rudawy oferuje setki kilometrów tras pieszych i rowerowych, łączących się z trasami niemieckimi. Region Górniczy Rudawy został wpisany w 2020 roku na listę UNESCO jako wspólny czesko-niemiecki projekt.

Średniogórze Czeskie to pasmo górskie, przez które przepływa rzeka Łaba, tworząc malowniczy przełom, zwany Bramą Czeską. W tej osobliwej krainie pochodzenia wulkanicznego, pełnej ciekawych form skalnych, stożków wulkanicznych i pokryw lawowych, od stuleci uprawia się chmiel, owoce i winorośl.

Park Narodowy Czeska Szwajcaria leży przy granicy z Niemcami, która oddziela jednocześnie drugą jego część – Szwajcarię Saksońską. Znajdziemy tu wysokie piaskowcowe ściany i wieże, wąwozy i góry stołowe. Symbolem parku jest Brama Pravčicka - największy most skalny w Europie.

Na miłośników architektury czekają malownicze miasta i miasteczka: Ústí nad Labem, stolica regionu, Děčín, nazywany bramą do Parku Narodowego Czeskiej Szwajcarii, Litoměřice, miasto królewskie  u zbiegu Łaby i Ohrzy, należące do najpiękniejszych w Czechach, Klášterec nad Ohří, nad którym góruje zamek Klášterec i Žatec, słynący z corocznego święta chmielu i piwa Dočesná.

W Kraju Libereckim znajdziemy liczne zamki i pałace, punkty widokowe na skałach, Góry Izerskie, Łużyckie, Grzbiet Jeszczedzki i miasto skalne Czeski Raj.

Latem polecamy wypoczynek nad Jeziorem Machy czy w regionie Kokořínsko. Zobaczymy tu bajkowe zamki Houska i Bezděz i fantastyczne formacje skalne w Czeskim Raju.

Nad  krainą dominuje  Jeszczed, ze słynnym hotelem górskim i nadajnikiem telewizyjnym na szczycie.  Wjedziemy tu kolejką linową, której dolna stacja znajduje się na obrzeżach Liberca.

Region północnych Czech od stuleci słynie z produkcji dobrej jakości, pięknego szkła, szklanych koralików i biżuterii. Znajdziemy tu huty szkła, niektóre powstałe już w XVI wieku, jak również szkoły szklarskie,  wytwórnie szkła i biżuterii i muzea szklarskie. Te poszczególne miejsca łączy projekt Kryształowa Dolina.

Na miłośników architektury czekają także bogato wyposażone zamki i pałace, między innymi Sychrov, Frydlant i Kost z ekspozycją poświęconą rodowi Kinskich, właścicieli obiektu.

Czechy Wschodnie

Karkonosze, Skały Adrszpasko-Teplickie i Ściany Broumovskie, Góry Orlickie i Podorlicko to raj dla wielbicieli gór, wspinaczek i wędrówek. Na turystów czeka nie tylko piękna przyroda, lecz także liczne twierdze tworzące jeden z najdoskonalszych systemów umocnień powstałych w Europie przed II wojną światową.

W dolinie rzeki Orlicy wznoszą się dwa średniowieczne zamki, cztery barokowe i renesansowe pałace i inne zabytkowe obiekty. Na wycieczkę szlakiem zamków i pałaców nad Orlicą warto zarezerwować kilka dni. Większość obiektów pozostaje w rękach potomków rodzin szlacheckich.

Stolicą Kraju Hradeckiego jest Hradec Králové, jedno z najstarszych miast czeskich, położone u zbiegu rzek Łaby i Orlicy. Na uwagę zasługują tu między innymi budynki zaprojektowane przez jednego z najwybitniejszych czeskich architektów i urbanistów XX wieku, Josefa Gočára.

Miłośnikom architektury polecamy także Kuks, barokowy kompleks w dolinie Łaby, założony na początku XVIII wieku przez hrabiego Františka Antonína Šporka, klasztor w Broumovie, przebudowany w latach 1728 – 1733, według projektu K.I. Dientzenhofera, czy Pałac Karlovą Korunę, uważany za jeden z najwspanialszych przykładów baroku ekspresyjnego w Czechach. Plan pałacu opracował jeden z najsłynniejszych ówczesnych architektów, Jan Santini Aichel. Warto także zwiedzić Náchod, z rozległym kompleksem pałacowym.  

W Josefovie znajdziemy barokową twierdzę zbudowaną w latach  1780–1787, która swoją nazwę otrzymała po cesarzu Józefie  II. Twierdza została zbudowana w celu ochrony wschodnich Czech ze strony Prus.

Miłośników koni, pierników, malowniczych miast, bajkowych zamków i pięknej przyrody zapraszamy na wycieczkę po ciekawym Kraju Pardubickim. Polecamy zwiedzić Pardubice, miasto słynące ze wspaniałych pierników i odbywających się od roku 1874  wyścigów konnych Wielka Pardubicka Steeplechase. Nad miastem dominuje piękny zamek, w którym mieści się obecnie muzeum Czech Wschodnich.

W Kraju Pardubickim znajdziemy aż dwa zabytki UNESCO. Jednym z nich jest Litomyšl, miasto rodzinne słynnego kompozytora czeskiego Bedřicha Smetany. Tutejszy pałac, w stylu włoskiego renesansu, pochodzący z XVI wieku, należy do najznamienitszych czeskich zabytków. Drugim zabytkiem wpisanym na listę UNESCO jest stadnina w Kladrubach nad Łabem, jedna z najstarszych na świecie. Słynie z hodowli unikatowej czeskiej rasy koni, tak zwanych koni starokladrubskich, przeznaczonych specjalnie dla celów reprezentacyjnych.

Zamek Kunětická hora polecamy szczególnie miłośnikom kultowego czeskiego serialu dla dzieci Arabela, gdyż na tym zamku właśnie mieszkał bajkowy czarodziej Rumburak.

W mieście Letohrad polecamy odwiedzić największe Muzeum Rzemiosł w Czechach, prezentujące na trzech piętrach dawnego spichlerza rzemiosło z lat 1840–1930.

W Muzeum Wojskowym w miejscowości Kraliky zobaczymy czołgi, wozy pancerne, amunicję, unikatowe dokumenty i zdjęcia. Obszar wokół Kralików to najsilniej ufortyfikowany teren w Czechach. Znajdujące się tam umocnienia zostały zbudowane w latach 1935-1938.

Wysoczyzna

Wyżyna Czesko-Morawska, z lekko pofałdowaną rzeźbą terenu, jest jednym z najczystszych ekologicznie regionów w  Czechach. Znajdziemy tu wiele zabytków, z których trzy znajdują się na liście światowego dziedzictwa UNESCO:  starówka w Telču, szczycącym się jednym z najpiękniejszych rynków w Czechach, Kościół św. Jana Nepomucena w Žďárze nad Sázavą, dzieło genialnego architekta Jana Błażeja Santiniego oraz miasto żydowskie i bazylika św. Prokopa w Třebíču.

Polecamy zwiedzić także Jihlavę, stolicę regionu, dawne miasto górnicze, z kopalniami srebra i Pelhřimov, miasto rekordów i osobliwości, słynące z corocznych imprez, podczas których odbywają się próby bicia rekordów Guinessa. 

Morawy Południowe

Morawy Południowe są prawdziwym winiarskim rajem. Krainę przecina sieć rowerowych szlaków winiarskich o długości ponad 1200 kilometrów, wiodących poprzez piękną, lekko pofałdowaną krainę, wśród piwnic winnych i łączących najsłynniejsze gminy winiarskie.  

W regionie znajdziemy malownicze miasteczka, zamki i pałace i zabytki UNESCO. W Brnie zwiedzimy między innymi zamek Špilberk i funkcjonalistyczną Willę Tugendhatów, jedyny zabytek architektury modernizmu w Czechach, wpisany na UNESCO.  Kolejnym zabytkiem UNESCO w regionie jest zespół parkowo-pałacowy Lednice-Valtice, powstały w XVII-XX wieku w majątku Liechtenstejnów. Oś całego kompleksu przebiega od barokowego pałacu w Valticach do pałacu w stylu nowego gotyku w Lednicy. Atrakcją Valtic jest także unikatowy labirynt podziemnych korytarzy łączących piwnice winne, pochodzący z XIII wieku.

W pobliżu znajdziemy miasteczko Mikulov, z pięknym, barokowym zamkiem i Znojmo z malowniczym centrum otoczonym średniowiecznymi murami obronnymi. Dużą atrakcją turystyczną Znojma są podziemia należące do najdłuższych w swoim rodzaju w Czechach.  

Morawy Wschodnie

Region niezwykle atrakcyjny turystycznie. Słynie z malowniczej architektury ludowej, urodzajnych winnic, barwnego folkloru, pięknych pałaców i zamków i słonecznej pogody.

Stolica regionu, Zlín, związana jest z dziejami przedsiębiorców Tomasza i Jana Antonína Baty, którzy w latach dwudziestych i trzydziestych ubiegłego wieku z niedużej fabryki butów stworzyli globalną firmę. Polecamy zwiedzić słynny wieżowiec Baty, zbudowany pod koniec lat trzydziestych ubiegłego wieku. Był on wówczas drugim co do wysokości budynkiem w Europie.

Miasto Kroměříž przez wieki było letnią siedzibą biskupów i arcybiskupów ołomunieckich. Pałac Arcybiskupi i jego unikatowe ogrody są wpisane na listę UNESCO i należą do najcenniejszych przykładów europejskiej architektury ogrodowej.

W Luhačovicach,  perle uzdrowisk morawskich, możemy podziwiać secesyjne budynki, dzieło architekta Dušana Jurkoviča.

W miasteczku Rožnov pod Radhoštěm zwiedzimy najstarszy skansen wołoski w środkowej Europie.

Wśród okolicznych pałaców wyróżnia się między innymi pałac Buchlovice, w stylu baroku włoskiego, otoczony wspaniałym ogrodem i parkiem angielskim, słynący z kolekcji fuksji.

Na Morawach Wschodnich znajdziemy jedno z najważniejszych sanktuariów, Velehrad, związany z misjonarską działalnością w IX wieku Apostołów Słowian, świętych Cyryla i Metodego. Jest jednym z czterech katolickich sanktuariów na świecie, którym papież Jan Paweł II ofiarował Złotą Różę.

Morawy Środkowe i Jesioniki

Zróżnicowany pod względem przyrodniczym obszar - na północy Góry Jesioniki, na południu równinna, urodzajna kraina Moraw Środkowych.

Stolicą regionu jest Ołomuniec, z jednym z najpiękniejszych rynków na świecie. Znajdziemy tu zabytkowe kamienice, liczne fontanny i kolumnę  Najświętszej Trójcy, wpisaną na listę UNESCO. W pobliżu miasta znajduje się barokowy kompleks pielgrzymkowy na Świętej Górce.

W Lošticach warto zwiedzić wytwórnię regionalnych serów, tzw. serków ołomunieckich.

W regionie znajdziemy wiele zamków i pałaców, między innymi bajkowy zamek Bouzov, jeden z najchętniej odwiedzanych zamków w Czechach, ulubiony przez filmowców, Helfštýn, znany z tradycyjnej imprezy Hefaiston - spotkania kowali artystycznych z całego świata, klasycystyczny pałac w miasteczku Čechy pod Kosířem, w którym zwiedzimy także Muzeum Zabytkowych Powozów, największe w swoim rodzaju w środkowej Europie. Najcenniejszym eksponatem jest Złota Kareta wykonana we Francji w 1750 roku.

W Velkich Losinach, oprócz pałacu, zobaczymy tradycyjną wytwórnię papieru ręcznie czerpanego.  

Morawy Północne i Śląsk

Piękna przyroda, zabytki i liczne atrakcje sportowe sprawiają, że każdy turysta znajdzie tu coś dla siebie. Stolicą regionu jest Ostrawa, trzecie pod względem wielkości miasto w Czechach, które już dawno przestało być miastem typowo górniczym i może pochwalić się ciekawą ofertą turystyczną: barokowym Starym Ratuszem, pomnikiem przyrody Landek Park z największym muzeum górnictwa w Czechach, Obszar Górniczy Vitkovice, należący do wyjątkowych zabytków architektury industrialnej.

Miłośnikom zabytków techniki polecamy wycieczkę Technotrasą, czyli szlakiem łączącym ponad 30 zabytkowych obiektów górniczych, hutniczych, kolejowych, motoryzacyjnych, wojskowych i rolniczych i innych.

W regionie znajdziemy wiele starych, drewnianych kościołów, z których najstarsze pochodzą z połowy XVI wieku. Unikatowe na skalę europejską jest arboretum w Nowym Dworze koło Opawy. Odpocząć możemy w uzdrowisku  Priessnitza w Jesioniku czy w Karlovej Studance,  wyróżniającej się  piękną architekturą drewnianą.

W Nowym Jiczynie zobaczymy jeden z najpiękniejszych rynków w Czechach. Miasteczko szczyci się tradycją wyroby kapeluszy sięgającą XVI wieku. W galerii przy rynku na gości czeka zwiedzanie wystawy kapeluszy, pokazy wyrobu i  warsztaty.

Do najbardziej malowniczych należy górskie miasteczko Štramberk, w którym polecamy spróbować regionalnego przysmaku - „sztramberskich uszu“.

Atrakcją miasta Kopřivnice jest Muzeum Tatry, ze wspaniałymi eksponatami.

W Hukvaldach, mieście rodzinnym kompozytora Leoša Janáčka, zwiedzimy rozległe ruiny zamku, a w Příborze - dom rodzinny Sigmunda Freuda z interaktywną, ciekawą wystawą o życiu znanego naukowca. 

i