Alergia. Rozpoznać wroga [PORADA EKSPERTA]

Alergia to nadmierna, nieprawidłowa reakcja układu odpornościowego na alergeny. Nieleczona może prowadzić do groźnych powikłań np. astmy, ale zdiagnozowana i leczona nie będzie utrudniać życia. Jeśli masz objawy wskazujące na alergię – kaszel, duszności, zapalenie spojówek wysypkę czy bóle brzucha, musisz pójść do lekarza alergologa. Konieczne jest skierowanie. Podstawową diagnostyką są testy alergologiczne.

Testy skórne

Najczęściej wykonywane, by stwierdzić uczulenia na alergeny wziewne, pokarmowe czy leki. Dzielą się, w zależności od sposobu podania alergenów, na:

* śródskórne - opierają się na śródskórnym wstrzyknięciu małej ilości alergenu, który wytwarza podskórny pęcherzyk o średnicy około 3-4 mm.

* punktowe - na skórę nakłada się kropelkę roztworu z alergenem, następnie nakłuwa się to miejsce igłą. Test skórny "prick" standardowo bada 20 alergenów całorocznych i sezonowych.

* płatkowe - polegają na nałożeniu na skórę krążków bibuły nasączonych roztworem, który zawiera alergen, służą rozpoznaniu alergii skórnej (kontaktowej).

Testy z krwi

Przeprowadza się je alternatywnie dla testów skórnych lub dodatkowo, zwłaszcza u dzieci i osób przyjmujących na stałe leki. Polegają na pobraniu krwi z żyły i zbadaniu pod kątem poziomu swoistych przeciwciał IgE dla konkretnych alergenów. Ich podwyższony poziom może wskazywać na alergię na dany czynnik. Najczęściej oznacza się je w odniesieniu do roztoczy, pyłku drzew, traw, naskórków zwierząt, pleśni, jadów owadów, a także pokarmów.

Testy prowokacyjne

* prowokacja donosowa – alergen podawany jest w postaci wziewnej lub na małżowinę dolną w jamie nosowej, następnie ocenia się stopień reakcji błony śluzowej nosa.

* prowokacja spojówek – do jednego oka zakrapla się wyciąg alergenowy o coraz wyższym natężeniu, a do drugiego rozcieńczalnik, jeśli spojówki zaczerwienią się, pojawi się świąd, może to świadczyć o alergii.

* prowokacja doskrzelowa - polega na wdychaniu określonych stężeń alergenu w postaci aerozolu i obserwowaniu reakcji ze strony oskrzeli za pomocą badania spirometrycznego

* prowokacja pokarmowa po diecie eliminacyjnej - wykonuje się w warunkach szpitalnych poprzez podawanie zwiększających się dawek alergenu i placebo aż do wystąpienia objawów

Jak się przygotować ?​

Przed wykonaniem testów przerywamy na co najmniej 48 godzin zażywanie leków przeciwhistaminowych, preparatów wapnia i kortykosterydów. Przy testach z krwi nie ma konieczności odstawiania leków. Przeciwwskazaniem do testów skórnych są ostre infekcje i przewlekłe choroby układowe, nie wykonuje się również w fazie zaostrzenia alergii i u kobiet w ciąży. Nie musisz być na czczo.

Ile kosztują testy ?

Jeśli poradnia ma umowę z NFZ, testy są bezpłatne. Prywatnie zapłacisz: za

test płatkowy na pojedynczy alergen: 45-65 zł, punktowe – ok. 160-180 zł,

płatkowe – ok. 120-350 zł, testy z krwi – ok. 120-200 zł,

Cena zależy od ilości badanych alergenów oraz zastosowanej metody laboratoryjnej.

Odczulanie na ratunek

Odczulanie polega na systematycznym podawaniu małych, stopniowo zwiększanych dawek alergenu. Organizm ma nauczyć się tolerować to, co dotychczas go uczulało. Metodę stosuje się zwłaszcza, gdy nie jest możliwe pozbycie się alergenu. Szczepionki na alergię mają postać zastrzyków lub podjęzykowych kropli czy tabletek. Koszt szczepionki doustnej znacznie przewyższa iniekcję podskórną. Opakowanie kropli kosztuje około 300-350 zł, a tabletek podjęzykowych to 300-400 zł. Terapia trwająca minimum trzy lata lata najczęściej jest stosowana w przypadku alergii na pyłki, jad owadów, roztocza i pleśnie.

Co refunduje NFZ

Wiele szczepionek ma cenę ryczałtową i kosztuje kilka zł, np. alergeny drzew, traw, roztoczy kurzu domowego, za inne trzeba zapłacić 100 proc. W ramach NFZ nie ponosisz kosztów wizyt u alergologa i wykonania zastrzyku. Odczulanie metodą podjęzykową nie jest refundowane przez NFZ.

Przeczytaj też: Alergia czy koronawirus? Brytyjski lekarz wytłumaczył

Rada lekarza: lek. Alicja Sapała-Smoczyńska, pediatra: Wiosną i latem, w okresie pylenia drzew i traw, u alergików pojawiają się objawy sienne – katar sienny, atopowe alergiczne zapalenie spojówek, suchy kaszel. Zaostrzać może się również astma oskrzelowa oraz alergie skórne. Aby poradzić sobie z alergią bardzo ważne jest regularne przyjmowanie leków – wziewnych, doustnych. Pamiętajmy szczególnie o utrzymywaniu drożności nosa, który jest dla nas pierwszą „tarczą ochronną” przed różnymi cząstkami – bakteriami, wirusami oraz pyłkami alergicznymi. Śluzówka nosa chroni nas wyłapując cześć mikrocząsteczek i nie pozwalając na ich dalsze przemieszczanie się do organizmu. Odczulanie jest jedną z metod terapii konkretnych alergii (np. roztocza, trawy). Terapia ta pozwala w wielu przypadkach na znaczną redukcję lub eliminację objawów alergicznych. Wartość odczulania ustala się wraz ze swoim lekarzem alergologiem. Jest ona indywidualną decyzja lekarza i pacjenta poprzedzoną zebraniem właściwych informacji na temat konkretnego przypadku. Czas odczulania jest on bardzo różny i zależy od rodzaju alergenów - zwykle jest to jednak proces wielomiesięczny.

Czytaj Super Express bez wychodzenia z domu. Kup bezpiecznie Super Express KLIKNIJ tutaj