Zmiana czasu. Kiedy przestawiamy zegarki z czasu zimowego na letni?

i

Autor: Shutterstock Zmiana czasu. Kiedy przestawiamy zegarki z czasu zimowego na letni?

Ważna data

Dni coraz dłuższe, a kiedy zmieniamy czas? Zmiana czasu 2024 data i historia

2024-02-20 5:04

Zmiana czasy na letni w 2024 roku wypada w Wielkanoc. Tradycyjnie, jak co roku wiosną cofniemy wskazówki zegara o godzinę, więc pośpimy krócej. Zmiana czasu z zimowego na letni i z letniego na zimowy funkcjonuje od lat. Stosuje ją prawie 70 krajów świata. Kiedy dokładnie przestawiamy zegarki oraz kto i dlaczego wprowadził zmianę czasu?

Zmiana czasu 2024 podobnie jak w poprzednich latach wydarzy się dwa razy. Wiosną i jesienią. Od lat toczy się dyskusja dotycząca sensowności zmiany czasu. Badania pokazują, że ta nie przynosi żadnych korzyści ekonomicznych. Wręcz przeciwnie, może mieć negatywny wpływ na gospodarkę, jeśli pod uwagę weźmiemy nasze zdrowie. Według naukowców zmiana czasu wywołuje zaburzenia snu, a to początek kolejnych problemów zdrowotnych. Parlament Europejski chciał zlikwidować zmianę czasu. Niestety 2024 rok nie będzie ostatnim, w którym przestawimy zegarki. Kraje członkowskie Unii Europejskiej na podjęcie decyzji, czy wybierają czas letni, czy zimowy miały do końca 2021 roku. W Polsce za likwidacją zmiany czasu zagłosowało 78 proc. ankietowanych. Jednak z powodu pandemii zmiana czasu zeszła na dalszy plan. Europosłowie przestali zajmować się tym tematem. Terminy zmian czasu są ustalane na mocy rozporządzenia Rady Ministrów. W marcu ubiegłego roku wydano rozporządzenie w sprawie wprowadzenia i odwołania czasu letniego środkowoeuropejskiego w latach 2022-2026.

Dni coraz dłuższe, a kiedy zmieniamy czas? Zmiana czasu 2024

W Polsce obowiązują dwa czasy: środkowoeuropejski oraz środkowoeuropejski letni. Potocznie mówimy o nich: zimowy i letni. Wskazówki zegarków przestawiamy dwa razy w roku — w ostatnią niedzielę marca oraz ostatnią niedzielę października. W październiku wskazówki są cofane o jedną godzinę, dzięki temu zyskujemy dodatkową godzinę snu. W marcu wskazówki przesuwamy godzinę do przodu — czyli śpimy krócej. Zmieniając czas na letni, przestawiamy zegarki z 2:00 na 3:00. Wracając do czasu zimowego, cofamy wskazówki z 3:00 na 2:00. W 2024 roku zmieniamy czas na letni w nocy z 30 na 31 marca. Przy czym 31 marca to niedziela Wielkanocna.

Kto i dlaczego wprowadził zmianę czasu?

Pomysł zmiany czasu wziął się z oszczędności. Jako pierwszy wspomniał o tym Benjamin Franklin. Jeden z ojców-założycieli Stanów Zjednoczonych, w 1784 roku zauważył, że gdyby ludzie kładli się wcześniej spać, nie musieliby wieczorami pracować przy świecach. Nie brał jednak tego pomysłu poważnie. Na serio do zmiany czasu podszedł Brytyjczyk William Willett w broszurce „Waste of Daylight”, wydanej w 1907 r. Nie przekonał jednak rządu Wielkiej Brytanii do swojego pomysłu. Bezskutecznie o zmianę czasu wnioskował nowozelandzki entomolog — George Vernon Hudson. W 1895 roku przedstawił Towarzystwu Filozoficznemu w Wellington plan dwukrotnej zmiany czasu w ciągu roku — dwie godziny do tyłu w październiku i dwie godziny do przodu w marcu. Pionierami zmiany czasu są Niemcy i Austria. Kraje wprowadziły ją formalnie podczas I wojny światowej w 1916 roku. Wszystkie zegary zostały przestawione 30 kwietnia o jedną godzinę do przodu. Miało to zminimalizować zużycie sztucznego oświetlenia na rzecz paliwa potrzebnego do prowadzania działań wojennych. Kilka tygodni później na taki sam krok zdecydowały się inne kraje m.in. Wielka Brytania i Francja. Po I wojnie większość państw z niej zrezygnowała. Zmiana czasu wróciła podczas II wojny światowej.

Od kiedy obowiązuje zmiana czasu w Polsce?

W Polsce pierwszy raz zmiana czasu została wprowadzona między I a II wojną, w 1919 roku. Później wracała kilka razy podczas okupacji hitlerowskiej oraz: od 1946 do 1949, od 1957 do 1964 i od 1977 roku do teraz. Na czas zimowy początkowo przechodziliśmy w ostatnią niedzielę września. Tak było do 1995 roku. Wtedy też dni przestawiania zegarów były ogłaszane w Monitorze Polskim.

Zmiana czasu. Jak wpływa na zdrowie?

Naukowcy są zgodni, że zmiana czasu z zimowego na letni powoduje największe trudności z zasypianiem, a to rodzi kolejne problemy. Niewyspani jesteśmy mniej efektywni w pracy, o wiele bardziej narażeni na pomyłki i wypadki. Spada także nasza odporność. Badacze wskazują również, że w tygodniu po zmianie czasu rośnie liczba przypadków zawałów serca i udarów. Z kolei zmiana czasu z letniego na zimowy sprzyja rozwojowi depresji. To przez szybciej zapadając zmrok. Jasno jest właściwie wtedy, gdy jesteśmy w pracy. Zmiany mają także wpływ na gospodarkę hormonalną - zaburzone jest wydzielanie hormonu stresu, czyli kortyzolu. Przez co jesteśmy ospali i brak nam energii, nawet zaraz po przebudzeniu. Brak snu i przewlekłe zmęczenie sprzyjają także tyciu. Niewyspani potrzebujemy paliwa, które pozwoli przetrwać do wieczora. Wtedy sięgamy po bardziej kaloryczne przekąski, podjadamy, a nawet rzucamy się na jedzenie. Dodatkowo po zmianie czasu dochodzi nam dodatkowa godzina, gdy możemy poczuć głód. Przy tym wszystkim podkrążone i spuchnięte oczy wydają się najmniejszym problemem. 

ZOBACZ TEŻ: Kaktus wielkanocny potrzebuje innej odżywki niż grudnik. Znajoma kwiaciarka poradziła mi czym podlewać roślinę, by pięknie zakwitła na wiosnę

W marcu jak w…? Rozwiąż quiz i sprawdź, jak dobrze znasz polskie przysłowia o wiośnie

Pytanie 1 z 10
Dokończ przysłowie: „Kwiecień plecień, bo przeplata...”
Tańczące z promocjami 12.02.2024

Player otwiera się w nowej karcie przeglądarki