Domowe sposoby na niestrawność. Pomóż sobie, tym co masz w kuchni.

Winowajcą jest stres, pośpiech, spożywanie fast-foodów, żywności przetworzonej i ubogiej w błonnik, jedzenie w pośpiechu, mała aktywność fizyczna, ale również stosowane leki, czy choroby. Źródłem przykrych dolegliwości może być zarówno dojrzały wiek (po 50.), otyłość (duże ciśnienie w żołądku), ciąża (powiększająca się macica uciska żołądek), nieodpowiednia dieta (ciężkostrawna), jak i poważne choroby, o których jeszcze nie wiemy. Zgaga, tj. cofanie się treści pokarmowej z przepełnionego (nieradzącego sobie z trawieniem) żołądka w kierunku przełyku, wraz z drażniącymi delikatną śluzówkę kwasami, jest najczęściej objawem innych schorzeń. Jej skuteczne leczenie można podjąć więc dopiero po określeniu źródła symptomu, tj. po konsultacji lekarskiej, badaniach laboratoryjnych, a w przypadku powracającej dolegliwości – także gastroskopii. Jeżeli jednak zgaga wywołana jest złym stylem życia (w szczególności dietą) lub wizyta lekarska dopiero przed nami, a chcemy jak najszybciej poczuć ulgę, warto sięgnąć po sprawdzone sposoby radzenia sobie z tą przykrą dolegliwością. Napar z melisy (łyżka suszonej melisy na dwie szklanki wrzątku), łagodzący napięcie i kurcz żołądka, ale sprawdza się także mięta i herbatka z kopru włoskiego. Do walki ze zgagą świetnie nadaje się siemię lniane (w formie zawiesiny lub jako dodatek do potraw) o działaniu wzmacniającym i łagodzącym nabłonek przełyku, a także wspomagającym procesy trawienne. Dobry jest także przeciwskurczowy i stymulujący wydzielanie soków trawiennych kminek (1 łyżka popita wodą lub przyprawa do mięs i innych dań), a także imbir, wchłaniający kwasy i łagodzący podrażnienia przełyku.

Znając główne przyczyny naszych dolegliwości warto sprawdzić , czy nie dotyczy nas problem zaparć, a jeśli, to spróbujmy z nimi powalczyć. Jako pierwsze aktywność fizyczna – mięśnie brzucha muszą pracować! Stres i pośpiech – staraj się ograniczać, stosować formy relaksacji. Porozmawiaj z lekarzem o skutkach ubocznych stosowanych leków. Zmień sposób żywienia! Włącz do codziennego jadłospisu produkty bogate w błonnik – warzywa, owoce, ciemne pieczywo i kasze. Pamiętaj o dobrym nawodnieniu organizmu – pij minimum 1,5 litra płynów, aby nie dopuszczać do odwodnienia. Jedz regularne posiłki – 4-5 w ciągu dnia, dokładnie gryząc i żując produkty, nie spiesząc się. Unikaj produktów wolno trawionych: szparagów, grochu, fasoli, grzybów, orzechów. Zrezygnuj (lub chociaż ogranicz) spożycie słodyczy i fast-foodów. Uważaj również na tłuszcze, smażenie. Pomocne mogą okazać się również masaże brzucha, ciepłe okłady, zaprzestanie palenia tytoniu, czy oddawanie stolca w momencie pojawienia się parcia, nie odkładanie wypróżnienia na później. Wśród produktów wybieraj: pieczywo razowe, żywnie, pumpernikiel, graham, ryż brązowy, płatki jęczmienna, owsiane, otręby, kaszę gryczaną, jęczmienną, pęczak, owoce świeże i suszone, warzywa. Są one dobrym źródłem błonnika, który zwiększa masę stolca i jego rozmiękczanie – ułatwia to perystaltykę jelitową. Wśród mięs wybieraj chude gatunki – cielęcinę, królika, kurczaka, indyka, wołowina, chude ryby (dorsz, sola, szczupak, mintaj, sandacz, flądra, leszcz). Jajka jedz gotowane na miękko lub na parze. Z nabiału wybieraj mleko świeże, zsiadłe, kefiry, jogurty o zawartości tłuszczu do 2%, chudy ser twarogowy. Wśród deserów musimy zrezygnować z czekolady i kakao, ciast i tortów, wysokosłodzonych dżemów. Z przypraw wybieraj naturalne zioła – wspomagają pracę przewodu pokarmowego (koperek, kminek, ziele angielskie, liść laurowy, majeranek, anyż, cynamon), ograniczaj ostre przyprawy, ocet, musztardę i sól. Dobroczynne działanie na przewód pokarmowy mają produkty fermentowane – jogurty, kefiry, kiszona kapusta czy ogórki, dzięki zawartości bakterii probiotycznych odbudowują florę bakteryjną w jelitach, pamiętaj o nich codziennie.

. Każdy pacjent może inaczej reagować na dany produkt – to co szkodzi jednej osobie, druga będzie jadła ze smakiem i bez nasilania objawów choroby. Objawy zespołu jelita wrażliwego nasilają zazwyczaj tłuste mięsa, wędliny i potrawy, tłuszcz, potrawy smażone i duszone po wcześniejszym obsmażeniu. Produkty powszechnie uważane za wzdymające – nasiona roślin strączkowych (fasola, groch, bób), kapusta, brokuły, kalafior, cebula – będą nasilać objawy choroby. Kofeina (kawa, napoje energetyczne) i teina (herbata) wpływa na kurczliwość jelita cienkiego co nasila dolegliwości. Łagodząco na jelita działają dania na bazie żelatyny, budyniów i kisieli. Posiłki powinny być częste, ale małe objętościowo w temperaturze pokojowej, nie za gorące i nie za zimne. Należy obserwować tolerancję produktów mlecznych – w przebiegu zespołu jelita wrażliwego bardzo często występuje nietolerancja laktozy, ale nie jest standard. Z produktów mlecznych wybieramy kefir, jogurt, ser twarogowy. Uważamy z surowymi warzywami i owocami – nie należy spożywać ich dużo na raz, wybierajmy soki i przeciery, owoce gotowane. Napoje alkoholowe i gazowane nasilają objawy choroby, unikaj ich. Bez ograniczeń można pić wodę, napoje niesłodzone. Przy skłonnościach za zaparć unikamy czekolady i kakao, jednocześnie pamiętaj o odpowiednim spożyciu błonnika z produktów dobrze tolerowanych (pieczywo, kasze, makarony, warzywa). Przy zaparciach ważna jest aktywność fizyczna pobudzająca pracę mięśni brzucha. Przy skłonnościach do biegunek unikamy błonnika – wybieramy jasne pieczywo, kasze, ryż biały. Ograniczamy orzechy, owoce, płatki, otręby, ostre przyprawy. Dietę powinien dostosować dietetyk indywidualnie dla każdej osoby dobierając odpowiednio produkty do aktualnego stanu zdrowia pacjenta. Osoby z nadwrażliwymi jelitami muszą same obserwować produkty i samopoczucie po ich spożyciu, tolerancja danych składników może się zmienić.

Sposób żywienia osoby z nadwagą lub otyłością najlepiej ustalić indywidualnie, w zależności od wieku, masy ciała, wzrostu, płci, aktywności fizycznej oraz stanu zdrowia, innych chorób. Podstawowym zaleceniem jest zmniejszenie przyjmowanych kalorii i zwiększenie aktywności fizycznej. Naszym sprzymierzeńcem są warzywa – zawierają dużo błonnika, a mało kalorii. Są też dobrym źródłem witamin i składników mineralnych, może jeść bez większych ograniczeń (uważaj na gotowaną marchewkę, ziemniaki, kukurydzę, buraczki). Owoce należy spożywać z umiarem – 1-2 sztuki dziennie, zawierają więcej cukrów niż warzywa. Codziennie należy spożywać pełnoziarniste produkty zbożowe - chleb, makarony, kasze, płatki, otręby. Chude lub półtłuste produkty mleczne będą dobrym źródłem wapnia, który pomaga kontrolować masę ciała. Ser żółty, topiony czy pleśniowy zawierają bardzo dużo tłuszczu – unikamy ich jeśli mamy nadwagę lub otyłość. Pamiętaj o rybach, mięsie, jajkach, roślinach strączkowych – dobre źródło białka w naszej diecie. Ale uwaga – mięso wieprzowe zawiera dużo tłuszczu – wybieraj drób, chude gatunki, zdejmuj widoczny tłuszcz, skórkę. Nie bój się olejów roślinnych – do surówki warto dodać trochę oliwy z oliwek, oleju rzepakowego czy lnianego – zawierają zdrowe tłuszcze nienasycone, ale pamiętaj – z umiarem! Smażenie zastąp gotowaniem, pieczeniem czy duszeniem – zmniejszysz ilość przyjmowanych kalorii.W ciągu dnia należy pić co najmniej 1,5 litra płynów bez cukru – wody, naparów ziołowych, herbaty. Dodatkowo musimy uważać na godziny posiłków Przerwy między posiłkami nie powinny być dłuższe niż 3-4 godziny.

Wątroba jest największym gruczołem w organizmie człowieka, leży w prawym podżebrzu pod przeponą. Jest bardzo ważnym organem, gdyż wytwarza, gromadzi i uwalnia glukozę (cukier, podstawowy materiał energetyczny), przekształca węglowodany i białka w tłuszcze, wytwarza aminokwasy i białka, gromadzi zapasy witamin A, D, B12 i żelaza. Bardzo ważną funkcją wątroby jest odtruwanie organizmu – np. alkoholu, leków, toksyn oraz rozkładanie zbędnych cząstek, jak wirusy, bakterie, produkty procesów zapalnych. Wątroba wytwarza żółć potrzebną do trawienia tłuszczów. Choroby wątroby zdarzają się często i mogą wpływać na jej funkcjonowanie. Najczęściej występują ostre i przewlekłe zapalenia wątroby, marskość wątroby, stłuszczenie wątroby i toksyczne uszkodzenie wątroby. Odpowiednia dieta jest podstawą leczenia wszystkich chorób wątroby. W zależności od występującej choroby podejście do diety będzie inne. Ważne jest indywidualne podejście i dostosowanie diety do obecnego stanu zdrowia pacjenta. W chorobach zapalnych wątroby unikamy potraw drażniących, ciężkostrawnych, tłustych. Unikamy potraw smażonych, ostrych, tłustych, podgrzewanych wielokrotnie, węglowodanów złożonych (ciemne pieczywo i kasze). Posiłki powinny być regularne – co 2-3 godziny, co daje 5-6 posiłków. Kolację jedz 2-3 godziny przed snem. Unikamy soli, ostrych przypraw, produktów wzdymających (roślin strączkowych, kapusty). Posiłki spożywaj w spokoju, dokładnie przeżuwaj. Z obróbki kulinarnej wybieramy gotowanie i gotowanie na parze, ewentualnie pieczenie w folii aluminiowej, duszenie. Zakazany jest alkohol, gdyż niszczy wątrobę – pod każdą postacią, nawet piwo. Do picia wybieraj wodę mineralną, słabe napary herbat bez cukru, łącznie ok. 1,5 litra na dobę. Posiłki powinny być świeże, nieodgrzewane, najlepiej spożywane zaraz po przygotowaniu. Spożywaj młode, delikatne warzywa i dojrzałe owoce, usuwaj z nich skórkę i pestki. Wybieraj pieczywo pszenne, mieszane, kajzerki, sucharki, grzanki, ryż biały, kaszę manna, krakowską, jęczmienną, jaglaną, płatki owsiane, pszenne, kukurydziane, makaron bezjajeczny. Z nabiału wybieraj mleko chude, jogurt naturalny, maślankę, kefir, mleko zsiadłe, białko jaja. Z ryb wybieraj dorsza, mintaja, flądrę, solę, szczupaka, pstrąga, morszczuka, sandacza, halibuta. Zupy gotuj na wodzie i warzywach, bez kości i tłustego mięsa. Z tłuszczy wybieraj oliwę z oliwek, olej lniany, rzepakowy i masło – dodawaj do dań gotowych, nie smaż. do przyprawiania wybieraj łagodne naturalne przyprawy – tymianek, majeranek, kminek, miętę, oregano, jałowiec – wspomagają pracę wątroby . Unikaj zielonego świeżego ogórka, papryki, kapusty. Dobrym źródłem witamin i składników mineralnych będą soki i przeciery z warzyw i owoców.