Pieniądze, jakie gromadzimy na emeryturę w ZUS, poza tymi zbieranymi na naszym indywidualnym subkoncie, nie podlegają dziedziczeniu. Przejmuje je budżet państwa na wypłaty dla innych emerytów. Inaczej ze składkami odprowadzanymi do OFE i na subkonto w ZUS. Wprowadzone zmiany w systemie emerytalnym nie zmieniły zasad dziedziczenia i te pieniądze nie przepadają. Środki, które uzbieramy na subkoncie w ZUS i na rachunku w OFE, po naszej śmierci mogą wspomóc naszą rodzinę, dzieci czy wskazane przez nas tzw. osoby uposażone.
Ważne!
Zasady dziedziczenia, zarówno oszczędności w OFE, jak i na subkoncie w ZUS, są identyczne.
Członkowie OFE do końca lipca musieli podjąć decyzję, czy ich składki emerytalne będą przekazywane również do OFE czy tylko do ZUS. Jeśli zdecydowaliśmy się na ten drugi wariant, nasze składki będą przesyłane na subkonto w ZUS. Środki ewidencjonowane na subkoncie w ZUS podlegają corocznej waloryzacji, która przeprowadzana jest od dnia 1 czerwca. W tym roku wzrosną one o 5,10%. Wysokość waloryzacji zależy od wzrostu gospodarczego w ciągu ostatnich pięciu lat. Przy czym waloryzacja nie może być ujemna.
Zobacz też: Seniorzy żądają wyższych emerytur. 1200 zł wystarczy?
Kto dziedziczy
Do wypłaty pieniędzy z subkonta w ZUS i rachunku członka w OFE mają prawo:
= małżonek - podział i sposób wypłaty jest uzależniony od tego, czy w trakcie członkostwa w OFE istniała małżeńska wspólność majątkowa,
= uposażeni (beneficjenci),
= spadkobiercy.
Jeśli członek OFE lub posiadacz subkonta był kawalerem lub panną - wszystkie środki zgromadzone na rachunku emerytalnym są wypłacane w formie gotówkowej beneficjentom lub spadkobiercom.
Jeśli członek OFE lub posiadacz subkonta w ZUS był w związku małżeńskim i istniała wspólność majątkowa - pieniądze zgromadzone na koncie są dzielone w następujący sposób:
= 50 proc. środków jest przekazywana współmałżonkowi na jego rachunek OFE lub subkonto w ZUS.
Jeśli małżonek nie posiada konta w OFE, fundusz, do którego należał zmarły, ma obowiązek otworzyć mu taki rachunek. Jeżeli ten małżonek nie ma subkonta, ZUS zakłada takie subkonto. Zgromadzone przez członka funduszu lub posiadacza subkonta składki powiększają przyszłe świadczenie małżonka i są do odebrania po osiągnięciu przez niego wieku emerytalnego.
= 50 proc. środków jest wypłacane beneficjentom lub spadkobiercom w formie gotówkowej. Jeżeli uposażonym jest współmałżonek, to może, choć nie musi, przekazać te środki na swój rachunek w OFE lub subkonto w ZUS.
Warto wskazać beneficjenta
Wybierając otwarty fundusz emerytalny, warto jednocześnie wskazać osoby uposażone (beneficjentów), które w przypadku śmierci właściciela rachunku będą miały prawo do otrzymania zgromadzonego kapitału. Dobrze od razu poinformować o tym uposażonych i podać im nazwę instytucji, w której gromadzone są składki. Jako beneficjenta można wskazać dowolną osobę fizyczną - niekoniecznie musi to być członek najbliższej rodziny, może to być partner/partnerka lub też inna osoba, również niepełnoletnia. Można też podać, w jakich częściach mają dziedziczyć (jeśli zabraknie tej informacji, pieniądze będą podzielone po równo). Jeśli zabraknie takiej dyspozycji, pieniądze wejdą w skład masy spadkowej i będą dziedziczone jak reszta majątku. W każdej chwili można zmienić poprzednią dyspozycję i wskazać inne osoby. Warto pamiętać o zgłaszaniu do OFE ewentualnych zmian w danych osobowych zarówno członka funduszu, jak i wskazanych uposażonych. Aktualizacja tych informacji pozwoli przyspieszyć procedurę wypłaty należnych pieniędzy w razie śmierci członka funduszu, bez czekania na zamknięcie postępowania spadkowego. Jeśli będą wymienione osoby uposażone, procedura wypłaty środków z funduszu emerytalnego będzie krótsza i mniej kłopotliwa. W innym wypadku trzeba będzie dostarczyć OFE, obok innych dokumentów, wyrok sądu o nabyciu spadku. Wiąże się to z dodatkowymi kosztami, stratą czasu i ewentualnymi konfliktami z pozostałymi osobami, którym przysługuje spadek.
Uwaga!
Dane podane w OFE dotyczyć
będą także naszych składek
na subkoncie w ZUS.
Dziedziczenie po emerycie
Jeśli zmarły w chwili śmierci miał ustalone prawo do emerytury lub renty bądź spełniał warunki ich uzyskania, bliscy mogą liczyć na rentę rodzinną. Są to:
* dzieci własne i przysposobione - do ukończenia 16. roku życia lub 25. roku życia, jeśli się uczą,
* wnuki i rodzeństwo będące na utrzymaniu zmarłego,
* wdowy i wdowcy, którzy w chwili śmierci małżonka skończyli 50 lat lub byli niezdolni do pracy albo opiekują się dziećmi uprawnionymi do renty rodzinnej. Jeśli współmałżonek zdecyduje się pobierać rentę rodzinną, a jest członkiem OFE, do renty nie będą wliczane składki zgromadzone w OFE. Dopiero gdy osiągnie wiek emerytalny i będzie chciał przejść na własną emeryturę, ZUS wyliczy ją ze składek odłożonych w ZUS i w OFE. Jeżeli renta rodzinna będzie wyższa od własnej emerytury, można będzie dalej pobierać rentę rodzinną.
Jeśli emeryt, który był członkiem OFE, umrze w okresie pierwszych trzech lat pobierania emerytury, osoba uposażona (wskazana przez emeryta) nabywa prawo do tzw. wypłaty gwarantowanej. Jej wysokość ustala się według wzoru:
Od stanu subkonta (składki zgromadzone w momencie wyliczenia emerytury) trzeba odjąć kwotę wynikającą z pomnożenia liczby pełnych miesięcy (jakie upłynęły od początku miesiąca, w którym po raz pierwszy wypłacono emeryturę, do końca miesiąca, w którym nastąpiła śmierć emeryta) przez 37 część kwoty składek zewidencjonowanych na tym subkoncie.
Przykład: Emeryt zmarł po 13 miesiącach od momentu pobierania emerytury. W chwili wyliczenia emerytury miał na subkoncie 100 tys. zł. Czyli: 100 000 zł - 13 x 2702 zł (100 000/37) = 64 865 zł - tyle wynosi wypłata gwarantowana. Danuta Rawicka
Wciąż można wybrać OFE
Do końca lipca Polacy mogli decydować, czy chcą żeby część ich składki emerytalnej trafiała do ZUS czy do OFE. Do tej pory na pozostanie w funduszach zdecydowało się około 2 milionów 340 tysięcy osób, ale wciąż napływają nowe deklaracje. Kolejna możliwość wyboru OFE nastąpi za dwa lata. Później możliwość transferu będzie raz na cztery lata, o ile do emerytury w momencie decyzji będziesz miał więcej niż 10 lat. Składki osób, które mają 10 lub mniej lat do emerytury, podlegają procesowi tzw. suwaka emerytalnego, są stopniowo przekazywane z OFE do ZUS.
ZAPISZ SIĘ: Codziennie wiadomości Super Expressu na e-mail