EKUZ, czyli Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego, umożliwi ci skorzystanie w nagłych przypadkach z pomocy medycznej w krajach Unii Europejskiej oraz Norwegii, Liechtensteinie i Islandii na takich samych zasadach, jakie dotyczą osób ubezpieczonych w tych państwach. Jednak każdy kraj ma swoje odrębne przepisy - w niektórych leczenie jest bezpłatne, w innych chory ponosi część kosztów.
EKUZ: do czego uprawnia?
W razie potrzeby dzięki EKUZ możesz skorzystać z niezbędnych świadczeń zdrowotnych w innym państwie członkowskim UE w takim zakresie, który umożliwi ci kontynuowanie zaplanowanego pobytu w tym państwie w bezpiecznych warunkach z medycznego punktu widzenia. Masz prawo do pomocy tylko w tych placówkach, które działają w ramach powszechnego systemu ochrony zdrowia, za leczenie prywatne musisz zapłacić z własnej kieszeni. EKUZ nie daje ci też żadnych uprawnień, jeżeli wyjechałeś za granicę w ramach planowego leczenia.
EKUZ: opieka medyczna płatna czy darmowa?
Dzięki EKUZ możesz korzystać nieodpłatnie tylko z tych świadczeń zdrowotnych, które należą się ubezpieczonym obywatelom w państwie, w którym przebywasz. Koszty świadczeń zdrowotnych, które częściowo lub w całości muszą ponosić osoby ubezpieczone w kraju naszego pobytu, będziesz musiał ponieść i ty. Posiadanie karty nie zwalnia bowiem z dopłat do kosztów leczenia (np. za wizytę u lekarza lub za każdy dzień pobytu w szpitalu), które ponoszą również obywatele państwa, w którym korzystamy z pomocy. Jest to bardzo różnie uregulowane. Np. w Niemczech przy pierwszej wizycie u lekarza rodzinnego w danym kwartale pobierana jest dopłata w wysokości 10 euro. Podczas kolejnych wizyt u tego samego lekarza wystarczy okazać dowód zapłaty. Za pierwszą wizytę u stomatologa w danym kwartale również trzeba wnieść dopłatę 10 euro. Taka sama dopłata należy się także za każdą pierwszą wizytę u innego lekarza lub stomatologa. Wizyta u specjalisty ze skierowaniem lekarza rodzinnego jest nieodpłatna, natomiast w przypadku braku skierowania trzeba zapłacić 10 euro. Dopłata za leczenie szpitalne wynosi 10 euro za dzień pobytu, nie więcej niż za 28 dni w ciągu roku. We Francji najpierw musimy zapłacić za leczenie, a dopiero później możemy starać się o zwrot 80 proc. 20 proc. płacimy z własnej kieszeni. W Belgii nawet w razie nagłego wypadku nikt nam nie zwróci opłaty za przewóz karetką.
Zobacz też: Przewodnik Ubezpieczonego: Zarejestruj się w elektronicznym ZUS-ie
W większości krajów Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego nie zapewnia pokrycia przez NFZ kosztów transportu medycznego do Polski. Choroba lub wypadek poza granicami Polski mogą łączyć się także z innymi kosztami, które nie są refundowane, takimi jak np. zakwaterowanie. Dlatego od tych kosztów warto ubezpieczyć się prywatnie.
EKUZ: kto może wyrobić sobie kartę?
Do posiadania EKUZ masz prawo, gdy:
- jesteś zatrudniony w Polsce na podstawie umowy o pracę lub umowy-zlecenia,
- prowadzisz własną działalność gospodarczą,
- jesteś zarejestrowany w urzędzie pracy jako bezrobotny,
- pobierasz świadczenia rentowe lub emerytalne w Polsce,
- jesteś rolnikiem,
- otrzymujesz zasiłek z pomocy społecznej lub świadczenie przedemerytalne,
- zawarłeś prywatną umowę z NFZ,
- uczysz się lub studiujesz
Prawo do świadczeń wygasa po 30 dniach od rozwiązania umowy o pracę, zamknięcia działalności, wygaśnięcia statusu bezrobotnego itd.
Każda osoba ubezpieczona oraz każdy członek jej rodziny (również dzieci) otrzymuje własną kartę EKUZ. Zadbaj o wyrobienie kart dla siebie i całej rodziny, jeśli wyjeżdżasz do innego kraju członkowskiego Unii Europejskiej:
- na wakacje,
- żeby odwiedzić rodzinę lub znajomych,
- w podróż służbową,
- na studia,
- jako pracownik oddelegowany przez polskiego pracodawcę
EKUZ: jak złożyć wniosek o Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego?
Aby otrzymać Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego, musisz złożyć wniosek w oddziale wojewódzkim lub delegaturze Narodowego Funduszu Zdrowia właściwym ze względu na twoje miejsce zamieszkania. Wniosek możesz otrzymać na miejscu albo pobrać z internetu i złożyć osobiście, wysłać pocztą lub faksem.
Wniosek powinien zawierać:
- dane osoby, która wyjeżdża,
- określenie tytułu do ubezpieczenia zdrowotnego w NFZ (zatrudnienie, studia, świadczenia emerytalno-rentowe itd.),
- dane osoby, która opłaca składkę,
- cel wyjazdu (pobyt czasowy, szukanie pracy, w celu podjęcia pracy itp.),
- wszelkie informacje dotyczące wyjazdu,
- określenie sposobu odbioru karty
EKUZ: co dołączyć do wniosku?
Do wniosku trzeba załączyć dokument potwierdzający ubezpieczenie zdrowotne w NFZ, czyli:
- dla pracowników - ostatni druk RMUA, aktualnie podstemplowana książeczka ubezpieczeniowa lub zaświadczenie pracodawcy (wg wzoru dostępnego w NFZ);
- dla prowadzących działalność gospodarczą - ostatni dowód wpłaty składki na ubezpieczenie zdrowotne;
- dla rolników ubezpieczonych w KRUS - zaświadczenie z KRUS o odprowadzanych składkach na ubezpieczenie zdrowotne lub ostatni dowód wpłaty składki;
- dla emerytów i rencistów - ostatni odcinek emerytury lub renty lub wyciąg bankowy;
- dla bezrobotnych zarejestrowanych w urzędzie pracy - zaświadczenie z urzędu pracy o odprowadzaniu składek na ubezpieczenie zdrowotne.
Osoba ubezpieczona jako członek rodziny (np. uczeń, student, niepracujący małżonek) również powinna złożyć wniosek o kartę EKUZ dołączając:
- dokument potwierdzający ubezpieczenie zdrowotne osoby, która zgłosiła ją do ubezpieczenia zdrowotnego (patrz wyżej) oraz
- dowód zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego (druk ZUS ZCNA, ZUS ZCZA),
- oraz w przypadku osób, które ukończyły 18. rok życia - dokument potwierdzający kontynuację nauki (np. legitymacja studencka) lub niepełnosprawność.
Dokumenty te powinieneś dostarczyć w oryginałach bądź poświadczonych kopiach, natomiast dokumenty ze zdjęciem (np. legitymacja ubezpieczeniowa lub studencka) wystarczy okazać do wglądu.
Jeśli zachorowałeś, a nie masz EKUZ
Jeśli zachorowałeś poza granicami Polski, a przed wyjazdem nie wyrobiłeś sobie karty, ale masz do niej prawo, skontaktuj się telefonicznie, faksem lub za pośrednictwem osoby pozostającej w Polsce z oddziałem wojewódzkim NFZ właściwym ze względu na twoje miejsce zamieszkania. Oddział wystawi ci wtedy Certyfikat Zastępczy - dokument zastępujący kartę, który może zostać dostarczony pocztą lub faksem. Jeśli nie uda ci się uzyskać Certyfikatu Zastępczego, to wcale nie znaczy, że zostałeś pozbawiony możliwości skorzystania z opieki zdrowotnej. W takiej sytuacji będziesz musiał najpierw sam zapłacić za leczenia, a potem wystąpić z wnioskiem o zwrot poniesionych kosztów do wojewódzkiego oddziału NFZ - dlatego należy zachować wszystkie rachunki i dowody zapłaty.
ZAPISZ SIĘ: Codziennie wiadomości Super Expressu na e-mail