Herbata – na zdrowie

Kiedy trafiła do Europy w XVI wieku, była zalecana jako środek wzmagający ogólną kondycję. Ludwik XIV pijał herbatę by zapobiec zawrotom głowy.
Aktywność biologiczną herbaty - wpływ na organizm zawartych w niej związków - bada się przede wszystkim na szczurach. Dlatego z rezerwą trzeba patrzeć na niektóre dobroczynne skutki picia herbacianego naparu, a zwłaszcza na jego działanie przeciwnowotworowe, które nie zostało jeszcze w pełni dowiedzione. Co dla szczura jest korzystne, dla człowieka może być po prostu obojętne. Na pewno jednak nie jest szkodliwe, o to możemy być spokojni.
Nie znaczy to, że na wszystkie zdrowotne właściwości herbaty wymienione dalej trzeba patrzeć z niedowierzaniem. Nic podobnego. Herbata jest naprawdę zdrowa, pod warunkiem, że pije się ją z umiarem.
Warto wiedzieć co oznacza wypicie filiżanki herbaty. Zalane wrzątkiem liście krzewu Camelia sinensis to prawdziwa „bomba chemiczna”. Rozłóżmy ją na części.

Ożywcza teina
Teiną nazywa się herbacianą kofeinę. Ten związek działa pobudzająco i orzeźwia. Mobilizuje do pracy centralny układ nerwowy, przez co stajemy się bardziej skłonni do wysiłku umysłowego: zapamiętywania i kojarzenia. Senność pierzcha, znużenie znika, wyczerpanie fizyczne i psychiczne rozpływa się w herbacianym aromacie. Wszystko to oczywiście w pewnych granicach. Jeśli nie spaliśmy dwie noce, możemy zasnąć z nosem w filiżance, co nie znaczy, że zawiniła herbata.
Teina działa nie tylko na mózg, pobudza także pracę jelit. Picie mocnej herbaty nie jest wskazane przy nadmiernej pobudliwości, bezsenności, nadciśnieniu, miażdżycy tętnic i jaskrze. Nie powinno się też pić mocnej herbaty przed snem, ponieważ teina zaburza najważniejszą fazę snu, zwaną snem głębokim. Ludzie mogą pijać tylko słabą herbatę, bez względu na porę dnia.

Przeciw złemu utlenianiu
Herbata zawiera związki należące do tak zwanych przeciwutleniaczy. Ich rola polega na uaktywnianiu enzymów walczących z tworzącymi się w organizmie wolnymi rodnikami tlenu. Wolne rodniki, mówiąc najogólniej, pustoszą nasze tkanki. Herbaciane przeciwutleniacze to zawarte i w innych roślinach flawonoidy. Ich działanie polega na obniżaniu poziomu glukozy i tłuszczów w surowicy krwi. Dzięki nim herbata może zapobiegać miażdżycy, chorobie niedokrwiennej serca, udarowi mózgu i niektórym chorobom nowotworowym.

Korzyść dla zębów
W herbacie zawarty jest fluor, i to w dużych ilościach. To z wyciągów z herbacianych liści uzyskuje się ten związek używany w pastach do zębów. Fluor przeciwdziała próchnicy i wzmacnia kości. Trzeba jednak zaznaczyć, że w dużych ilościach może być toksyczny.
Bardzo dużo cennych dla organizmu właściwości mają zawarte w herbacie związki zwane polifenolami. Uszczelniają naczynia krwionośne, a to dzięki aktywności witaminy P - rutyny. Aby zmniejszyć ryzyko chorób układu krążenia, zaleca się picie czterech filiżanek herbaty dziennie. Polifenole hamują tworzenie się wolnych rodników i działają bakteriobójczo, a nawet stanowią ochronę przed promieniowaniem radioaktywnym. Także promieniowanie ultrafioletowe mniej szkodzi ludziom, którzy zażyją dawkę polifenoli w formie filiżanki dobrej herbaty.
Zarówno herbata zielona czyli nie poddana procesowi fermentacji, jak i czarna czyli fermentowana, zawierają witaminy z grupy B i cenne minerały, takie jak: wapń, cynk, miedź, żelazo i mangan.