Jak działa transport sanitarny

W Polsce działa kilka systemów transportu sanitarnego. Warto wiedzieć, z jakiego rodzaju transportu możemy korzystać w różnych okolicznościach, a także kiedy przysługuje nam on za darmo.

Transport sanitarny karetką "N"

Zespół sanitarny typu "N" udziela świadczeń w sytuacji nagłego pogorszenia stanu zdrowia noworodka, w tym transportuje go, kiedy występuje niewydolność oddechowa wymagająca sztucznej wentylacji, niewydolność układu krążenia, w stanach po operacjach chirurgicznych lub w przypadku konieczności niezwłocznego wykonania zabiegu w innym zakładzie opieki zdrowotnej. Zespół taki przewozi także noworodki wymagające transfuzji wymiennej, mające drgawki lub niską wagę urodzeniową.

Transport sanitarny na zlecenie lekarza ubezpieczenia zdrowotnego Bezpłatny

Jeśli lekarz rodzinny wyda takie zlecenie, pacjentowi przysługuje bezpłatny przejazd środkami transportu sanitarnego (również lotniczego) do najbliższego zakładu opieki zdrowotnej udzielającego świadczeń we właściwym zakresie, i z powrotem. Jednak lekarz POZ wydaje takie zlecenia transportu sanitarnego tylko:

1.w razie konieczności podjęcia natychmiastowego leczenia w zakładzie opieki zdrowotnej. Polega to na tym, że lekarz, np. podczas wizyty domowej, stwierdza zły stan zdrowia pacjenta i uznaje, że konieczny jest transport do szpitala, mimo że nie wystąpił stan nagłego zagrożenia zdrowia lub życia (wtedy wzywane jest pogotowie),

2.w przypadkach wymagających zachowania ciągłości leczenia. Lekarz zleca transport pacjenta z jednego szpitala do drugiego np. w celu wykonania badań lub kontynuacji leczenia.

Finansowany w 40 procentach ze środków publicznych

Przy niepełnosprawności I stopnia, do której zalicza się osobę zdolną do samodzielnego poruszania się bez stałej pomocy innej osoby i zdolną do korzystania ze środków transportu publicznego, pacjent ponosi pełny koszt przewozu środkiem transportu sanitarnego.

Gdy ze zlecenia lekarza ubezpieczenia zdrowotnego wynika, że pacjent jest zdolny do samodzielnego poruszania się bez stałej pomocy innej osoby, ale przy korzystaniu ze środków transportu publicznego wymaga pomocy innej osoby lub środka transportu publicznego dostosowanego do potrzeb osób niepełnosprawnych, przejazd jest finansowany w 40 procentach ze środków publicznych.

Lekarz rodzinny wydaje takie zlecenia transportu sanitarnego tylko w przypadku: chorób krwi i narządów krwiotwórczych, chorób nowotworowych, chorób oczu, chorób przemiany materii, chorób psychicznych i zaburzeń zachowania, chorób skóry i tkanki podskórnej, chorób układu krążenia, chorób układu moczowo-płciowego, chorób układu nerwowego, oddechowego, układu ruchu, układu trawiennego, chorób układu wydzielania wewnętrznego, chorób zakaźnych i pasożytniczych, urazów i zatruć, wad rozwojowych wrodzonych, zniekształceń i niektórych mutacji w DNA.

Transport sanitarny daleki w podstawowej opiece zdrowotnej

O transport sanitarny daleki może wystąpić pacjent, członek jego rodziny lub opiekun prawny. Wnioski o transport daleki składają pacjenci znajdujący się na aktywnej liście lekarza POZ, a lekarz konsultuje merytorycznie i ustala zasadność wniosków, a także wskazuje, jaka jednostka ma pacjenta przetransportować. Pisemną zgodę lub odmowę zgody na transport daleki w POZ wydaje dyrektor Oddziału NFZ, po rozpatrzeniu wniosku.

Powrót pacjenta z nieplanowanego leczenia poza granicami kraju:

- gdy z przyczyn losowych pacjent korzystał ze świadczeń opieki zdrowotnej w szpitalu poza granicami kraju, a jego stan zdrowia w momencie wypisu ze szpitala nie pozwala na samodzielny powrót do miejsca zamieszkania: transport przysługuje od granicy Polski do miejsca zamieszkania;

- gdy z przyczyn losowych pacjent korzystał ze świadczeń opieki zdrowotnej w szpitalu poza granicami kraju, jego stan zdrowia pozwala na uzyskanie wypisu, nie ma medycznych przeciwwskazań do transportu sanitarnego realizowanego przez POZ, a pacjent wymaga kontynuacji leczenia w kraju: transport przysługuje od granicy Polski do najbliższego, ze względu na miejsce zamieszkania pacjenta zakładu opieki zdrowotnej, który udziela świadczeń we właściwym zakresie.

Korzystanie ze świadczeń opieki zdrowotnej w kraju:

- gdy z przyczyn uzasadnionych wskazaniami medycznymi pacjent musi pozostawać pod stałą opieką danego specjalisty lub poradni, a jego stan zdrowia nie pozwala na samodzielny dojazd do najbliższej poradni położonej od miejsca zamieszkania w odległości przekraczającej 120 km (łącznie, w obie strony): transport jest realizowany od miejsca zamieszkania pacjenta do i od najbliższego świadczeniodawcy, który udziela świadczeń w danym zakresie;

- gdy z przyczyn uzasadnionych wskazaniami medycznymi pacjent korzysta z wysokospecjalistycznych świadczeń ambulatoryjnych, realizowanych jedynie przez niektóre poradnie, a odległość do poradni od miejsca zamieszkania przekracza 120 km (łącznie, w obie strony), przy czym ogólny stan zdrowia pacjenta nie pozwala na samodzielny dojazd do poradni: transport przysługuje z miejsca zamieszkania pacjenta do świadczeniodawcy i z powrotem.

Warunki dopłaty

Aby transport sanitarny mógł być sfinansowany w 40 procentach ze środków publicznych, muszą być jednocześnie spełnione trzy warunki:

1.zlecenie na taki transport wystawił lekarz ubezpieczenia zdrowotnego,

2.osoba transportowana przy korzystaniu ze środków transportu publicznego wymaga pomocy innej osoby lub środka transportu publicznego dostosowanego do potrzeb osób niepełnosprawnych (niesprawność II stopnia),

3.osoba transportowana cierpi na jedną z wymienionych w artykule chorób.

Transport Systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego

Karetki pogotowia ratunkowego służą do ratowania ludzkiego życia i zdrowia. Nie znaczy to jednak, że mogą być wzywane tylko, kiedy ludzkie życie wisi na włosku lub kiedy zdrowie jest w niebezpieczeństwie. Osoba, która decyduje się na wezwanie karetki, może to zrobić w przekonaniu, że człowiek wymaga ratunku. Czyli zawsze, kiedy według jej oceny sytuacja wymaga natychmiastowej pomocy wykwalifikowanego zespołu albo przewiezienia do szpitala. Oczywiście wzywający może się pomylić. Zgodnie z ustawą, na podstawie której funkcjonuje transport sanitarny Państwowego Systemu Ratownictwa Medycznego, świadczenia pogotowia ratunkowego są bezpłatne, nawet jeśli wezwanie karetki okazało się nieuzasadnione.

Po przyjeździe karetki pogotowia:

zespół karetki udziela choremu pierwszej pomocy,

zawozi go do najbliższego szpitalnego oddziału ratunkowego,

zawozi go do szpitala wskazanego przez dyspozytora medycznego albo lekarza koordynatora medycznego.

Pacjent ani osoby, które wezwały karetkę, nie mają wpływu na to, do jakiego szpitala zostanie przewieziony.

Karetka pogotowia ratunkowego nie może być używana do celów innych niż ratunkowe. Trzeba pamiętać, że zajmuje się ratowaniem życia i zdrowia, a nie leczeniem.

Zgłoszenie pod numerami telefonu 999 lub 112 odbiera dyspozytor pogotowia. Po przeprowadzeniu krótkiego wywiadu i ocenie sytuacji decyduje on, który zespół ratownictwa medycznego wysłać: karetkę podstawową czy specjalistyczną.

W karetce podstawowej (P - dawniej W) znajdują się co najmniej dwie osoby uprawnione do wykonywania medycznych czynności ratunkowych, czyli np. reanimacji. Zwykle po przybyciu takiej karetki chodzi o jak najszybsze umieszczenie chorego w jej wnętrzu, a następnie jak najszybsze przetransportowanie go do najbliż-szego szpitalnego oddziału ratunkowego.

W karetce specjalistycznej (S - dawniej R) przyjeżdżają co najmniej trzy osoby, które są uprawnione do wykonywania medycznych czynności ratunkowych. W jej składzie znajduje się lekarz, pielęgniarka ratownik medyczny.

Player otwiera się w nowej karcie przeglądarki