Okazuje się, że sformułowanie prostej i jednoznacznej definicji rolnika jest dość trudne. Jeśli zbierzemy obowiązujące przepisy, ustawy i rozporządzenia dotyczące rolnictwa, to można powiedzieć, że jest to człowiek, który ma na własność lub dzierżawi grunty rolne o powierzchni przynajmniej 1 ha, o dobrej kulturze rolnej, czyli przynajmniej zaorane. Dodatkowo taki ktoś powinien mieć wykształcenie rolnicze. Warunek ten muszą spełniać przede wszystkim młodzi rolnicy starający się o dotacje.
Warto być rolnikiem
Z posiadania statusu rolnika wynika wiele korzyści. Przede wszystkim osoba taka ma prawo do korzystnego ubezpieczenia w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS). W tym wypadku miesięczna składka wynosi raptem ok. 10 proc. wysokości składki płaconej przez większość obywateli ubezpieczonych w ZUS. Dla przykładu: rolnik, który ma gospodarstwo rolne do 50 ha, zapłaci ok. 125 zł. Niewygórowany jest też podatek rolny od gruntu. Obecnie jego stawka wynosi 185,45 zł od 1 ha (równowartość pieniężna 2,5 q żyta). Rolnik korzysta również z dotacji unijnych przydzielanych przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Uzyskanie statusu rolnika wymaga dopełnienia kilku formalności. Przede wszystkim należy zgłosić się do KRUS. Obowiązkowa jest też wizyta w Agencji Restrukturyzacji i Mechanizacji Rolnic-
twa (ARiMR), gdzie w ewidencji producentów otrzymuje się dziewięciocyfrowy numer identyfikacyjny swojego gospodarstwa. To on będzie przepustką do okienka, z którego płynie unijne wsparcie. W związku z podatkiem rolnym, odprowadzanym raz w roku, niezbędna jest jeszcze wizyta w urzędzie gminy.
Ekologia w modzie
W czasach, gdy nastała moda na ekologię, warto zostać właścicielem ekologicznego gospodarstwa rolnego. Wbrew powszechnej opinii nie jest to takie trudne. Na uzyskanie statusu EKO decyduje się coraz więcej osób. Jak wylicza Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, jeszcze dziesięć lat temu w Polsce było 2285 ekologicznych gospodarstw rolnych,
a w 2011 roku już prawie 23,5 tys. Okazuje się, że dwa lata temu najwięcej takich ekogospodarzy było w województwach: warmińsko-mazurskim, zachodniopomorskim, podlaskim, mazowieckim i małopolskim. Najsłabiej w ekostatystykach wypadło woj. opolskie, które mogło pochwalić się raptem 86 tego typu gospodarstwami.
Rolnictwo ekologiczne określa się jako system gospodarowania o zrównoważonej produkcji roślinnej i zwierzęcej. Powinna ona łączyć przyjazne środowisku praktyki gospodarowania, wspomagać wysoki stopień różnorodności biologicznej, wykorzystywać naturalne procesy oraz zapewnić właściwy dobrostan zwierząt. Jest to system wpływający pozytywnie na środowisko naturalne.
Konkretne zasady
Co zatem należy robić, aby mieć ekologiczne gospodarstwo rolne? Przede wszystkim trzeba prowadzić uprawę lub hodowlę zwierząt według restrykcyjnych zasad. W gospodarstwie ekologicznym zabronione jest stosowanie środków chemicznych. Chwasty kontroluje się poprzez właściwy płodozmian, stosowanie roślin ochronnych, uprawę mechaniczną i pielenie ręczne.
W hodowli zwierząt nie wolno stosować hormonów wzrostu. Gdy zwierzęta zachorują, podaje im się wyłącznie środki naturalne i homeopatyczne.
Obostrzone warunki dotyczą także przechowywania oraz przetwarzania żywności. Nie wolno dodawać do produktów konserwantów, sztucznych barwników, substancji zapachowych i wszelkich polepszaczy.
Dokąd po certyfikaty
Przestrzeganie wymienionych zasad kontroluje powołana w tym celu organizacja certyfikująca. Raz do roku sprawdza ona, czy miejsce i warunki produkcji rolnej oraz metody przetwarzania są zgodne z obowiązującymi ekoprzepisami. Udziela również informacji rolnikom, którzy zamierzają założyć gospodarstwo ekologiczne oraz przyjmuje i rejestruje wnioski o certyfikację. Na terenie Polski działa 10 takich jednostek certyfikujących (patrz ramka).
Podstawowe formalności
Rolnik, który zamierza przekształcić swoje gospodarstwo w ekologiczne lub stworzyć je od podstaw, powinien wypełnić formularz opracowany przez Głównego Inspektora Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych.
Przejście z gospodarstwa konwencjonalnego na ekologiczne wiąże się z tzw. okresem konwersji (trwa on od 24 do 36 miesięcy). W tym czasie jeszcze nie można używać w nazewnic-
twie produktów przedrostka "eko".
Korzyści płynących z ekogospodarstwa rolnego jest wiele. Można na tym sporo zarobić, bo są podstawy do windowania cen produktów. A konsumenci wolą zapłacić więcej, ale mieć pewność, że kupili wartościowy produkt u sprawdzonego dostawcy. Dowodem na to są nie tylko ministerialne statystyki, ale też popularność targów z ekożywnością.
Urzędy ważne dla rolnika
-Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi www.minrol.gov.pl
-Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego www.krus.gov.pl
-Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa www.arimr.gov.pl
-Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych www.ijhar-s.gov.pl
Jednostki certyfikujące -EKOGWARANCJA PTRE Sp. z o.o.
www.ekogwarancja.pl
e-mail: [email protected]
Tel. +48 81 501 68 30
-PNG Sp. z o.o.
www.png.ecofarm.pl
e-mail: [email protected]
Tel. +48 41 306 40 00
-COBICO Sp. z o.o.
www.cobico.pl
e-mail: [email protected]
Tel. +48 12 632 35 71
-BIOEKSPERT Sp. z o.o.
www.bioekspert.waw.pl
e-mail: [email protected]
Tel. +48 22 825 10 78
-BIOCERT MAŁOPOLSKA Sp. z o.o.
www.biocert.pl
e-mail: [email protected]
Tel./Fax: +48 12 430 36 06
-Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A.
www.pcbc.gov.pl
e-mail: [email protected]
Tel. +48 67 213 87 00
-AGRO BIO TEST Sp. z o.o.
www.agrobiotest.pl
e-mail: [email protected]
Tel. +48 22 847 87 39
-TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o.
www.tuv.pl
e-mail: [email protected]
Tel. +48 22 846 79 99
-Centrum Jakości AgroEko Sp. z o.o.
www.agroeko.com.pl
e-mail: [email protected]
Tel. kom. 695 599 886
-SGS Polska Sp. z o.o.
www.pl.sgs.com
e-mail: [email protected]
Tel. +48 22 329 22 22