Kiedy jest prawosławna Wielkanoc 2023? Zwyczaje i tradycje wielkanocne prawosławia

Kiedy wypada prawosławna Wielkanoc 2023? Odpowiedź na to pytanie jest związana z kalendarzem juliańskim czyli słonecznym, którego używa cerkiew. Katolicka Wielkanoc przypada w pierwszą niedzielę po wiosennej pełni Księżyca. Stąd różnice w terminach obchodzonych świąt. W 2023 roku ta różnica jest niewielka. Prawosławna Wielkanoc wypada 16 kwietnia czyli tydzień po katolickiej (9 kwietnia). Na wspólne świętowanie trzeba będzie poczekać do 2025 roku. Wtedy Wielkanoc prawosławna i katolicka wypadają w tym samym terminie – 20 kwietnia.

Prawosławna Wielkanoc 2023. Jakie są zwyczaje?

Prawosławna Wielkanoc obfituje w zwyczaje znane także katolikom. Przygotowania do świąt Zmartwychwstania również rozpoczynają się od 40-dniowego postu. Nie wolno jeść mięsa, ale także - podobnie jak niegdyś w wierze katolickiej - ryb, nabiału i białego pieczywa. W Wielki Piątek tak, jak w kościele katolickim, w cerkwiach nie odprawia się liturgii. W tym dniu obowiązuje post ścisły. Rano odprawia się uroczyście Liturgię Godzin, a po południu Nieszpory (weczirnia). Pod koniec nabożeństwa na środku cerkwi pop stawia Płaszczenicę – rodzaj ikony/płótna z wizerunkiem ciała Jezusa po śmierci, którą wierni adorują niemal do północy w sobotę.

Prawosławna Wielkanoc 2023. Wielka Sobota, Niedziela Palmowa

Obchody Wielkiej Soboty rozpoczynają się jutrznią (najczęściej jest ona sprawowana w piątek wieczorem, zaraz po nieszporach, o których pisałem wyżej; jednak czasami zdarza się, że sprawuje się ją wczesnym rankiem). W jej czasie odbywa się procesja z płaszczenicą wokół cerkwi. Jest to symbol konduktu pogrzebowego Chrystusa - czytamy na portalu liturigia.pl. Tradycją wśród wiernych jest także pozdrawianie się słowami: „Chrystus zmartwychwstał - zaprawdę zmartwychwstał".W prawosławiu również obchodzi się Niedzielę Palmową. Do przygotowania palm używa się głównie gałązek wierzby i kolorowych wstążek. Poświęcona palma powinna być wsunięta za ikonę i przechowywana w domu przez kolejny rok. Podobnie, jak w tradycji katolickiej,  tak i w prawosławnej w Wielką Sobotę święci się pokarmy. W koszyczkach są m.in.: jajka, masło, biały ser, wędliny i tradycyjna babka wielkanocna, zwana kuliczem lub pascha. W wielkanocnym koszyku powinna znaleźć się także świeczka. Istnieje także zwyczaj przygotowywania pisanek. Skorupki jaj najczęściej barwi się na czerwono. Mają symbolizować krew Jezusa. Według ludowych wierzeń im więcej pisanek pojawi się w domu, tym więcej pomyślności spłynie na jego gospodarzy. Na świątecznym stole musi pojawić się pascha, czyli potrawa z białego sera, utartego z masłem, żółtkami i bakaliami.

Prawosławna Wielkanoc 2023. Tradycje

Jedną z prawosławnych tradycji jest także głoszenie światu Zmartwychwstania Pańskiego. W tym celu, podczas wielkanocnego tygodnia każdy może wejść na dzwonnicę i przez dźwięk dzwonu ogłosić radosną nowinę. Dziś, to zwyczaj kultywowany głownie parez dzieci. Popularny jest także zwyczaj włóczbnego, który obchodzony był także w wielu miejscowościach na Podlasiu. Jeszcze w latach 70. XX wieku włóczebnicy raz w roku, w Noc Wielkanocną chodzili od domu do domu, śpiewając życzenia wszelkiej pomyślności dla gospodarzy. W zamian otrzymywali smakołyki ze świątecznego stołu. 

ZOBACZ TEŻ: Jak łatwo obrać jajko? Bajecznie prosty sposób, który ułatwi przygotowania do świąt