Kiedy w wątrobie szaleją wirusy

A choć jest doskonale zorganizowana, i ona może się wreszcie zbuntować. Ma to miejsce wówczas, gdy do organizmu trafia tak dużo szkodliwych substancji, że wątroba sobie z nimi nie radzi.

Jednak jednym z najgroźniejszych wrogów naszej wątroby są wirusy wywołujące stany zapalne tego narządu. Wirusowe zapalenie wątroby (WZW) powstaje po zakażeniu wirusami hepatotropowymi. Stan ostry tej choroby może przejść w przewlekły, z czego mogą się rozwinąć marskość wątroby i pierwotny rak wątroby.

WZW A, czyli żółtaczka pokarmowa

Wirusowe zapalenie wątroby typu A (WZW A) i typu B (WZW B) to jedne z najczęściej występujących chorób zakaźnych na świecie. Nadal stanowią one poważne i realne zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi. Szacuje się, że na WZW A (zwane potocznie żółtaczką pokarmową) zapada w ciągu roku ok. 14 mln osób na świecie. Natomiast w wyniku zakażenia wirusem typu B (tzw. żółtaczka wszczepienna) na świecie umiera rocznie ok. miliona osób.

Do zakażenia wirusem typu A może dojść przez bezpośredni kontakt z chorą osobą albo przez spożycie skażonej wirusem żywności lub wody. Stuprocentowej ochrony nie daje nawet zachowanie podstawowych zasad higieny. Do zakażenia wystarczy bowiem umycie rąk w zainfekowanej wodzie czy spożycie jej w postaci lodu lub w drinku. - Chcąc się uchronić przed zakażeniem wirusem typu A, można zastosować różne metody profilaktyczne, z których oczywiście najlepszą jest szczepienie - mówi prof. Janusz Ślusarczyk z Katedry i Zakładu Zdrowia Publicznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

WZW B, czyli żółtaczka wszczepienna

To jedna z najgroźniejszych chorób zakaźnych. Wywołujący ją wirus jest 100 razy groźniejszy niż wirus HIV, a do zainfekowania wystarczy zaledwie kropla krwi! Można się nim zarazić podczas zabiegów wykonywanych w gabinetach stomatologicznych, w zakładach kosmetycznych, fryzjerskich czy salonach tatuażu. Duże ryzyko niosą też kontakty seksualne z osobą zakażoną.

- W tej chwili w Polsce na wirus typu B chorują głównie ludzie dorośli, powyżej 26. roku życia, nieobjęci programem szczepień obowiązkowych - mówi prof. Ślusarczyk.- Większość obecnie rozpoznawanych przypadków stanowią postacie przewlekłe choroby, w których do zakażenia wirusem doszło dużo wcześniej. Natomiast większość zachorowań na ostre WZW typu B (58 proc.) miało związek z jakimś zabiegiem medycznym.

Ale niemal w 1/3 przypadków droga zakażenia pozostaje nieznana.

Ochronią szczepienia

Zarówno w przypadku zakażenia wirusem typu A, jak i typu B najlepszą metodą profilaktyki są szczepienia. Wiele krajów poddaje im noworodki. W Polsce obowiązkowe szczepienia objęły wszystkie noworodki urodzone od 1996 r. , a więc można przyjąć, że odporność zyskała w 100 proc. populacja do 26. roku życia. Natomiast osoby starsze uodpornione są w ok. 15-20 proc. Objęcie odpornością populacji w wieku 25-75 lat wymagałoby zaszczepienia ok. 15 mln osób.

Szczepienia są szczególnie zalecane osobom z przewlekłymi chorobami wątroby, często wyjeżdżającym do krajów o wysokim ryzyku zachorowania, pracownikom służby zdrowia, służb miejskich, pracującym przy produkcji i dystrybucji żywności, przewlekle chorym, wymagającym częstych zabiegów medycznych.

Obecnie stosowana jest szczepionka skojarzona, uodparniająca jednocześnie przeciwko obu typom wirusa.

Istnieją też szczepionki monowalentne, chroniące przed jednym typem, wirusa.

W przypadku WZW A podaje się szczepionkę w dwóch dawkach, w odstępie 6-12 miesięcy.

Przyjmuje się, że u osób zdrowych odporność uzyskana po szczepieniach przeciw wirusowi typu A i typu B może trwać przez całe życie i niepotrzebne są dawki przypominające. Natomiast tego typu dawkowanie wskazane jest u osób zakwalifikowanych do leczenia immunosupresyjnego, chemioterapią, radioterapią, dializowanych, zakażonych HIV, z chorobami przewlekłymi.

Żółty Tydzień - potrzebna akcja

Doskonałą okazją do skorzystania ze szczepień i uzyskania ważnych informacji na temat zakażeń wątroby jest kolejna, już XXVI edycja akcji "Żółty Tydzień". Zaszczepić się można w wybranych punktach. Szczegółowe informacje na temat profilaktyki i adresy punktów biorących udział w akcji znajdują się na stronie www.zoltytydzien.pl.