Kalendarzowa zima rozpoczyna się zawsze tego samego dnia. W 2024 roku pierwszy dzień zimy przywitamy w niedzielę, 22 grudnia. Kalendarzowa zima trwa trzy miesiące i zakończy się wraz z nadejściem kalendarzowej wiosny, czyli 21 marca 2025 roku.
Kiedy zacznie się zima 2024? Przygotuj się na fascynujący czas zimowego przesilenia
Pierwszy dzień astronomicznej zimy rozpoczyna się wraz z przesileniem zimowym. W 2024 roku będzie to 21 grudnia o godzinie 10:19. To czas, w którym na półkuli północnej następuje najkrótszy dzień w roku. Po 21 grudnia dzień będzie robił się coraz dłuższy, a noce krótsze. To ile godzin trwa najkrótszy dzień w roku, zależy od szerokości geograficznej. W 2024 roku, w Polsce jego długość wyniesie średnio 7 godzin i 40 minut. 21 grudnia słońce wzejdzie około godziny siódmej rano, a zajdzie po piętnastej. Trzeba jednak pamiętać, że im dalej na północ kraju, tym Słońce wzejdzie później. Dla Słowian przesilenie zimowe rozpoczynało czas oddawania czci bogu zaświatów – Welesowi oraz jego dzieciom Swarożycowi i Marzannie. Szczodre Gody, to słowiańskie święto, które bardzo przypomina obchody chrześcijańskiego Bożego Narodzenia. Jak podaje „Bestiariusz Słowiański” – Szczodre Gody nosiły i inne miana, nazywano je Świętem Godowym, Szczodruszkami, Godami, Dniami Zimowego Staniasłońca. Ostatnia nazwa, chyba najsłabiej współcześnie znana, najlepiej oddaje charakter tego wyjątkowego okresu. Powodem do świętowania dla naszych przodków było pożegnanie z krótkimi, pełnymi ciemności zimowymi dniami i powitanie dni pełnych słonecznego blasku. Przesilenie było traktowane jako czas zwycięstwa słońca nad ciemnością, a więc i triumfu boga Swaroga. Wraz z następującym po nim dniu, każdy kolejny był dłuższy, jaśniejszy i przez to przyjaźniejszy ludziom. W tym czasie oddawano także hołd Welesowi — blogowi zaświatów, magii oraz dzikich i domowych zwierząt. A także jego córce Marzannie – bogini symbolizującej zimę i śmierć, ale także płodność oraz niszczycielską moc natury. Szczodre Gody trwały zazwyczaj od dnia przesilenia zimowego, czyli około 21/22 grudnia aż do - 6 stycznia. W tym czasie odbywały się kolędy i uczty nie tylko w domach, ale także na cmentarzach. Dlatego, że był to także moment nawiązania rozmów z duchami przodków.
Szczodre gody. Zwyczaje i przesądy
Przesilenie zimowe obfitowało we wróżby i przesądy. Słowianie wierzyli, że w tym czasie magia działa wyjątkowo mocno. Po świecie hasają duchy i demony, które mogą pomóc lub zaszkodzić. Po pierwsze podczas całych Szczodrych Godów nie wolno było pracować i używać ostrych narzędzi, bo mogło to przynieść nieszczęście. Jedną z najpopularniejszych wróżb w tym czasie były te z użyciem wody.
ZOBACZ TEŻ: Jak powstają bombki? Zwiedzamy fabryki bombek w Gnieźnie
Sposoby wróżenia z wody bywały odmienne, lecz zawsze interesujące. Celem bardzo popularnych wśród młodych dziewcząt wróżb było wypatrywanie wizerunku przyszłego męża właśnie w tafli wody. Dziewczęta szukały wizerunku przyszłego oblubieńca w przeręblu, w studni, w źródle, w misie z wodą. Czasem jej rolę przejmowało zwierciadło – o północy, kiedy rozpoczynały się Szczodre Gody, panna musiała udać się do odosobnionego miejsca, rozebrać się do naga i nie odwracając wzroku od zwierciadła wypatrywać w półmroku wizerunku przyszłego męża – czytamy na blogu „Bestiariusz Słowiański”.