W 1847 roku Frantz Haniel, jeden z największych magnatów przemysłowych Zagłębia Ruhry, podjął decyzję o jej budowie. Teren, na którym została postawiona nazwał Deutscher Zollverein , by zaznaczyć swoje poparcie dla Niemieckiego Związku Celnego. Dwaj architekci zainspirowani stylem Bauhaus, Fritz Schupp i Martin Kremmer, stworzyli pełen harmonii kompleks na terenie którego znajduje się szyb Zollverein Schacht XII i koksownia. W 1900 roku kopalnia zatrudniała ponad 5 tys. osób, a więcej niż połowę załogi stanowili polscy robotnicy z Górnego Śląska i Prus Wschodnich. Od lat 50. XX w. kompleks uważany był za największy tego rodzaju w Europie. Wskutek narastających problemów gospodarczych kopalnię zamknięto w 1986 a koksownię w 1993. W momencie zamknięcia kopalni, land Północnej Nadrenii-Westfalii podjął decyzję o odkupieniu obiektu od spółki węglowej RAG i objęciu go ochroną konserwatorską. W 2001 roku kompleks kopalni i koksowni Zollverein został wpisany na listę światowego dziedzictwa kulturalnego UNESCO pod nazwą "Przemysłowy Pejzaż Kulturowy Zollverein". Kompleks jest dzisiaj unikatowym świadectwem historii techniki i architektury przemysłowej XX w. i jest jedną z głównych atrakcji szlaku tematycznego „Górnictwo: Skarby ziemi" i regionalnego Szlaku Zagłębia Ruhry.
Wszystkie budynki kopalni zostały odrestaurowane. Część z nich zachowała dawne wyposażenie i stała się muzeum techniki pokazującym drogę jaką przebywał węgiel od momentu wydobycia go na powierzchnię. Pozostałe budowle zyskały nowe przeznaczenie. W przebudowanym przez Normana Fostera dawnym budynku kotłowni znajduje się Ośrodek Wzornictwa Nadrenii Północnej-Westfalii. Na terenie zakładu umieszczono centrum choreograficzne Nadrenii Północnej-Westfalii. W innym miejscu założono pole doświadczalne oraz warsztat ceramiczny Margarethenhöhe. W dawnej koksowni zorganizowano przestrzeń wystawienniczą dla sztuki współczesnej. Muzeum Red Dot Design to największa na świecie wystawa współczesnej sztuki wzorniczej, która sama stała się elementem światowego dziedzictwa kultury. Każdego roku jeden wspaniały projekt wzorniczy otrzymuje tutaj nagrodę Red Dot Award.
Tutaj można także posłuchać koncertów, latem funkcjonuje basen a zimą można pojeździć na łyżwach (zarówno zewnętrzny basen, jak i lodowisko robią w tym otoczeniu niesamowite wrażenie!). W przebudowanym gmachu płukania węgla urządzono centrum dla zwiedzających, do którego prowadzą najdłuższe w Niemczech wolno stojące schody ruchome. Na terenie Zollverein swoją nową siedzibę ma Muzeum Ruhry. W dawnych zabudowaniach kopalnianych znalazły miejsce liczne pracownie projektantów, sale wystawowe, restauracje i kawiarnie. Kompleks Przemysłowy Zeche Zollverein ma swoje drugie, bogate życie.
Więcej informacji: www.zollverein.de
Więcej informacji o turystyce w Zagłębiu Ruhry: www.ruhr-tourismus.de oraz w Niemczech: www.germany.travel
Dojazd: najlepiej tanimi liniami na lotnisko w Dortmundzie. Bezpośrednie przeloty z Katowic, Krakowa, Wrocławia i Gdańska (www.dortmund-airport.de)
.............