Oto przykładowe zadanie, jakie mogłoby się pojawić na teście dla kandydatów do Mensy: 5 pingwinów waży tyle co dwie foki, a pięć fok tyle co dwie trzecie morsa. Ile pingwinów waży tyle co mors?
W 1904 roku Francuzi: Binet i Simon opracowali pierwszy test na inteligencję (zawierał kilkanaście różnych poleceń). W 1912 roku Amerykanin Stern wprowadził pojęcie Ilorazu Inteligencji: stosunku wieku umysłowego do wieku biologicznego pomnożonego przez sto. Iloraz IQ to wskaźnik rozwoju poziomu umysłowego człowieka. Oblicza się go na podstawie wyniku testowego badania inteligencji (liczby prawidłowo rozwiązanych zadań w określonym czasie). Test taki obejmuje zdolności werbalne (czytanie, pisanie), przestrzenne (układanie brył, wykrywanie podobieństw między figurami) i matematyczne (rozwiązywanie zadań).
Już od 30 lat nie uważa się by wysokość ilorazu inteligencji świadczyła o inteligencji człowieka. Wskazuje on jedynie na pewne zdolności (na przykład smykałkę do rozwiązywania zadań logicznych) lub ich brak. Testy na inteligencję ukazujące się w różnych publikacjach, takie do zrobienia w domu, pozwalają obliczyć swoje IQ. Po sprawdzeniu liczby dobrze wykonanych poleceń sprawdza się iloraz za pomocą tabeli. Jednak ma on niewiele wspólnego z prawdziwym IQ, które psychologowie obliczają na podstawie kilku kategorii zadań, kreśląc wykresy i wyciągając średnią.
W każdej populacji średni iloraz to 100. Wartości mniejsze i większe mówią o odchyleniu na plus lub minus od przeciętnej. 69 i poniżej oznacza opóźnienie umysłowe, iloraz 70-79 jest na granicy normy, 80-89 to inteligencja poniżej przeciętnej, iloraz 90-109 oznacza inteligencję przeciętną, 110-119 inteligencję powyżej przeciętnej, 120-129 wysoką, a 130 i powyżej - bardzo wysoką.
Mensa i IQ
Do inteligencji czlonków odwołuje sie calkiem sporo stowarzyszeń. Jednym z nich jest Mensa: stowarzyszenie ludzi wybitnie inteligentnych założone w Anglii w 1946 roku. Dzisiaj Mensa ma swoje oddziały na całym świecie. Aby stać się członkiem Mensy, trzeba rozwiązać specjalnie opracowany test, uzyskując w nim 148 lub więcej punktów. Najczęściej kandydaci na członków Mensy przeceniają swoją inteligencję i osiągają wynik około 100. Według szacunkowych obliczeń, wynik powyżej 148 jest w stanie osiągnąć tylko 2 procent populacji.