Nadciśnienie, czyli cichy zabójca

Szacuje się, że w Polsce nadciśnienie dotyczy prawie 10 milionów pacjentów. Problem rośnie z wiekiem, dlatego u osób starszych występuje ono najczęściej, po 65. roku życia nawet 75 proc. ludzi cierpi na tę dolegliwość. Bardzo ważne jest wczesne zdiagnozowanie choroby, odpowiednie leczenie, zmiana stylu życia i pozbycie się zbędnych kilogramów. Nieleczone nadciśnienie prowadzi do groźnych powikłań: uszkodzenia serca i tętnic, udaru mózgu, zawału, chorób nerek a także zaburzeń wzroku.

Co jest przyczyną nadciśnienia

U prawie 90 proc. chorych występuje tzw. nadciśnienie pierwotne, pojawiające się bez konkretnej przyczyny. Wiadomo, że wpływ na to mają czynniki genetyczne i środowiskowe. Rozwojowi nadciśnienia pierwotnego sprzyjają m.in.: brak ruchu, otyłość, zła dieta, palenie papierosów i stres. Nadciśnienie wtórne, występujące u ok. 10 proc. nadciśnieniowców, spowodowane jest innymi poważnymi chorobami. np. nerek czy tarczycy. Najczęściej po ich wyleczeniu ciśnienie wraca do normy.

Objawy, które powinny cię zaniepokoić:

● częste bóle i zawroty głowy,
● szumy w uszach,
● mroczki przed oczami,
● uczucie kołatania serca,
● duszności,
● potliwość,
● bezsenność,
● zaczerwienienie twarzy i uderzenia gorąca,
● zmęczenie,
● wybuchowość, stałe napięcie i drażliwość,
● zaburzenia funkcji nerek, obrzęki kończyn,
● osłabienie wzroku

Dr n. med. Leszek Marek Krześniak specjalista chorób wewnętrznych

Przy nadciśnieniu ważne jest ustalenie przyczyny. Jeśli pojawiło się w starszym wieku, to jest to często objaw stwardnienia naczyń krwionośnych. Wtedy ciśnienie musi być wyższe, bo inaczej krew by nie dopłynęła. Często w tle jest nierozpoznana cukrzyca czy niewydolność nerek, stres, niedobory wit. D, zła dieta, duża ilość spożywanej soli. Konsekwencje nieleczenia nadciśnienia są groźne, grożą zawałem serca, udarem mózgu, pękaniem naczyń. Nadciśnieniowiec powinien regularnie mierzyć ciśnienie, trzeba mieć dobry aparat z powtarzalnym pomiarem. Warto robić profil nadciśnienia – co pół godziny mierzyć ciśnienie i jednocześnie zapisywać swoją aktywność, co się w tym czasie robiło i co jadło.

Co robić, gdy zauważysz niepokojące objawy

Kiedy zauważysz objawy świadczące o nadciśnieniu, koniecznie zgłoś się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (POZ). Jeśli będzie taka konieczność, skieruje cię on do specjalisty, najczęściej – kardiologa. Podstawowym badaniem, jakie przeprowadza lekarz w czasie wizyty, jest pomiar ciśnienia. Należy jepotem sprawdzać regularnie przez co najmniej miesiąc. Czasem doktor zaleca, by przez dobę nosić aparat do stałego mierzenia poziomu ciśnienia (tzw. Holter).

W diagnozowaniu nadciśnienia ważne są badania dodatkowe:

● morfologia krwi, poziom cukru,
● badanie ogólne moczu,
● poziom sodu, potasu i wapnia,
● lipidogram – poziom cholesterolu całkowitego, dobrego (HDL), złego (LDL) i trójglicerydów,
● badanie dna oka,
● EKG spoczynkowe i wysiłkowe,
● echo serca.

Jak leczyć nadciśnienie

Po postawieniu diagnozy musisz konieczne przestrzegać zaleceń medycznych, zaleceń dotyczących diety i trybu życia. Leczenie możesz kontynuować u lekarza POZ.
-

Jak skorzystać z darmowych leków

Niektóre leki są bezpłatne dla seniorów dzięki liście 75+. Wystarczy zapytać lekarza POZ, czy lek, którego używasz, jest na liście „S". W przypadku nadciśnienia od 1 maja pacjenci 75+ mają dostęp do najczęściej stosowanych darmowych leków, potrzebna jest wyłącznie prawidłowo wystawiona recepta, którą przepisze tylko lekarz POZ. Lekarz musi oznaczyć na recepcie w polu kod uprawnień symbol „S". Bez tego recepta nie jest ważna. Farmaceuta nie ma prawa poprawiania tego kodu. Recepty „S" nie mogą wystawiać lekarze w ramach nocnej i świątecznej opieki zd rowotnej, lekarze specjaliści ani medycy w szpitalu.

IRENA KONECKA (83 l.), wdowa, przed emeryturą pracowała w handlu, Białystok (woj. podlaskie):

– Doskwierają mi bóle stawów i kręgosłupa, mam też kłopoty z krążeniem i cierpię na nadciśnienie, co powoduje żylaki i puchnięcie nóg. Na moje schorzenia przyjmuję jedenaście różnych lekarstw, a wszystkie lekarz przepisuje mi na recepcie za 100 proc. ceny, oprócz jednego, które mogę kupić za 30 proc. Nie wiedziałam, że w moim wieku przysługują mi bezpłatne leki, a dotychczas żaden lekarz mi tego nie podpowiedział. Przy najbliższej okazji, gdy pójdę po receptę, na pewno się o to upomnę. Przy mojej niewysokiej emeryturze będzie to na pewno duża ulga dla domowego budżetu.