Według raportu sporządzonego przez serwis Niania.pl od 2012 roku liczba opiekunek zatrudnionych w oparciu o umowę uaktywniającą stale rośnie. Od 2011 roku podpisanych zostało w sumie ponad 53 tys. umów. W pierwszym roku obowiązywania rozporządzenia umowy , skorzystało z niej 9050 osób, zaś zaledwie w pierwszej połowie 2017 roku było ich aż 9 111. Jednak rząd podjął decyzję o cięciu składek. Zgodnie z nowelizacją ustawy o opiece nad dziećmi (art. 51 w ust. 1) od 1 stycznia 2018 składki będą finansowane maksymalnie do wysokości 50% minimalnego wynagrodzenia.
Nowe zasady mogą znacznie ograniczyć możliwości finansowe rodziców i utrudnić nianiom uzyskanie legalnego zatrudnienia. Jeśli ktoś rozważa skorzystanie z umowy, warto podpisać ją jeszcze w tym roku. Umowy podpisane do 31.12.2017 nie będą bowiem objęte nowymi zasadami. Natomiast umowę uaktywniającą podpisać można na dowolny okres. Zatem jeżeli przykładowo umowa zostanie zawarta jeszcze w grudniu 2017 roku np. na 2 lata, składki niani będą w 100 % finansowane z budżetu państwa przez cały okres trwania umowy.
Aby zatrudnić opiekunkę na umowie uaktywniającej należy pamiętać o następujących warunkach i zasadach:
• podopieczny nie może mieć mniej niż 20 tygodni i więcej niż 3 lata (w niektórych przypadkach dopuszczalne
są wyjątki, np. kiedy nie ma miejsca dla dziecka w przedszkolu),
• osoba opiekująca się dzieckiem, musi mieć ukończone 18 lat,
• obydwoje rodziców musi być zatrudnionych na umowę o pracę lub zlecenie,
• żaden z rodziców nie może przebywać na urlopie macierzyńskim lub wychowawczym,
• w przypadku minimalnego wynagrodzenia (ok. 1459 netto/ ok. 10 zł/h) składki rentowe, zdrowotne, wypadkowe i ubezpieczenia
emerytalne opłacane są z budżetu państwa,
• w przypadku wyższej pensji, składki odprowadza się od kwoty, która przewyższa wynagrodzenie minimalne (składki opłacają rodzice).
Zaletą umowy uaktywniającej jest fakt, że jako niania może zostać zatrudniona zarówno opiekunka
z ogłoszenia, jak i osoba bliska np. babcia czy siostrzenica. W przypadku, kiedy osoba będąca na emeryturze chce skorzystać z umowy uaktywniającej, składki będą potrącane dwukrotnie – z emerytury i z umowy uaktywniającej. Natomiast ubezpieczenie chorobowe, można dodatkowo opłacać we własnym i wynosi ono 2,45% wynagrodzenia. Na umowę może także zatrudnić się osoba, będąca na urlopie wychowawczym – np. mama, która opiekuje się swoim dzieckiem, może równocześnie świadczyć usługi jako niania (bez względu na to, jaki zawód wykonuje na co dzień). W takiej sytuacji, należy poinformować swojego pracodawcę, aby przez czas obowiązywania umowy
uaktywniającej nie odprowadzał składek, ponieważ opiekunka będzie objęta składkami wynikającymi z umowy. Co ciekawe każda niania może być zatrudniona na kilka umów, u kilku rodzin. Umowa uaktywniająca miała być nie tylko pomocą i ułatwieniem dla aktywnych zawodowo rodziców, ale też zachętą do legalnego zatrudnienia opiekunek. Mając na uwadze planowane zmiany warto zatrudnić opiekunkę jeszcze do końca grudnia i skorzystać z pierwotnego, 100% dofinansowania. Nie zapominajmy, że w każdej chwili można rozwiązać umowę zachowując uwzględniony
w umowie okres wypowiedzenia. Wszystkie potrzebne wzory do rozliczania umowy, a przede wszystkim wzór samej umowy uaktywniającej, można znaleźć na: http://ustawazlobkowa.niania.pl