Chociaż zwyczaj obchodzenia Niedzieli Palmowej jest żywy w całej Polsce, to najhuczniej obchodzi się ją we wsi Łyse w województwie mazowieckim oraz w Lipnicy Murowanej w Małopolsce.
Niedziela Palmowa na Kurpiach. Tak świętuje wieś Łyse
Wyjątkowe obchody przyciągają już nie tylko wiernych z regionu, ale także ciekawskich z całej Polski. Faktycznie, w całym kraju w ostatnią niedzielę Wielkiego Postu święcimy palmy wielkanocne, jednak te kurpiowskie wyróżniają się nie tylko jaskrawymi kolorami, ale przede wszystkim dużymi rozmiarami. Ich wysokość sięga od 2 do nawet 6 metrów. Również ich sposób wykonania jest inny niż w przypadku typowej polskiej palmy. Powstają na bazie pnia ściętego drzewka – leszczyny albo sosny. Następnie oplata się je widłakiem, borówką bądź kwiatami, dowolnie suszonymi lub z bibuły. Do ozdobienia kurpiowskich palm wielkanocnych wykorzystuje się roślinność leśną oraz kwiaty z bibuły i bibułowe wstążki. Od 1969 roku uroczystościom Niedzieli Palmowej towarzyszy konkurs na najpiękniejszą palmę kurpiowską. Nagrodzone prace zazwyczaj zostają w Łysych, gdzie są wystawiane w obydwu kościołach – starym z drewna oraz nowym murowanym. W konkursie biorą udział zarówno osoby indywidualne, jak i całe klasy z okolicznych szkół. Rekordowa liczba palm wielkanocnych została zgłoszona do konkursu w 2012 roku. Jury oceniło ich wtedy aż 250. Każdego roku kilka palm nie zostaje zakwalifikowanych do konkursu. Powodem jest zazwyczaj dekoracja niezgodna z tradycją, przykładowo wykorzystanie zboża. Obowiązkowym elementem tradycyjnych palm kurpiowskich były żywe elementy zielone, takie jak gałązki borówek. Te niestety coraz rzadziej wykorzystywane są do przyozdabiania gałązek. Bywa, że przed Niedzielą Palmową w lasach nie ma jeszcze zieleni, przez co uczestnikom łatwiej zdobyć papier czy bibułę, niż roślinność.
Niedziela Palmowa w Lipnicy Murowanej
Centralnym punktem obchodów Niedzieli Palmowej w Lipnicy Murowanej jest konkurs na najwyższą i najpiękniejszą palmę. Lipnickie palmy, osiągające imponujące rozmiary, są prawdziwym fenomenem i przyciągają tłumy turystów z całego kraju. Mieszkańcy Lipnicy, z pokolenia na pokolenie, przekazują sobie umiejętności i techniki budowania palm, a przygotowania do konkursu trwają przez wiele tygodni. Wykonuje się je z naturalnych materiałów, takich jak gałązki wierzby, wiklina, leszczyna, bibuła, suszone kwiaty i zioła. Palmy te osiągają imponujące wysokości, często przekraczające 30 metrów.
Palma wielkanocna. Jak zrobić palmę na Niedzielę Palmową?
Własnoręcznie robienie palmy wielkanocnej to dobra okazja do spędzenia czasu z rodziną i kultywowania pięknych, polskich tradycji. Żeby przygotować najprostszą nie potrzeba wielkiego wysiłku. Oto jak zrobić palmę krok po korku.
Co będzie potrzebne?
Gałązki wierzby (bazie), to podstawa każdej palmy. Kij lub pręt, do którego przymocujemy gałązki i ozdoby. Może to być drewniany kijek, bambusowy pręt lub nawet grubszy drut. Suszone kwiaty i zioła – np. kocanki, suchołuski, trawy ozdobne. Kolorowe wstążki, do owinięcia kija i dodania koloru. Bukszpan – zielone gałązki bukszpanu dodają świeżości i symbolizują życie. Inne ozdoby – np. piórka, koraliki, bibuła, wydmuszki jajek. Narzędzia: Sekator lub nożyczki, do przycinania gałązek i kwiatów. Drut florystyczny lub mocna nić – do mocowania ozdób. Klej (opcjonalnie), do przyklejania drobnych elementów.
Instrukcja wykonania palmy
Wybierz odpowiedniej długości kij lub pręt, który będzie stanowił szkielet palmy. Owiń kij kolorową wstążką, zaczynając od dołu i kierując się ku górze. Możesz użyć kleju, aby wstążka lepiej się trzymała. Do górnej części kija przymocuj gałązki wierzby (bazie) za pomocą drutu florystycznego lub mocnej nici. Ułóż je równomiernie wokół kija, tworząc gęstą koronę. Wokół gałązek wierzby przymocuj gałązki bukszpanu. Ułóż je tak, aby tworzyły zielone tło dla pozostałych ozdób. Możesz również dodać inne zielone gałązki, np. jałowca lub świerku, aby urozmaicić wygląd palmy. Przygotuj suszone kwiaty i zioła, przycinając je na odpowiednią długość. Rozmieść kwiaty i zioła równomiernie wokół palmy, wplatając je między gałązki wierzby i bukszpanu. Mocuj kwiaty i zioła za pomocą drutu florystycznego lub mocnej nici. Możesz również użyć kleju, aby przykleić drobne elementy. Pamiętaj o zachowaniu równowagi kolorystycznej i kompozycyjnej. Jeśli chcesz, możesz dodać do palmy inne ozdoby, np. piórka, koraliki, bibułę lub wydmuszki jajek. Przymocuj ozdoby za pomocą drutu, nici lub kleju. Uważaj, aby nie przesadzić z ilością ozdób, aby palma nie straciła swojego naturalnego uroku. Aby palma dłużej zachowała swój wygląd, przechowuj ją w suchym i chłodnym miejscu.
