Październik w ogrodzie: Barwy jesieni - kwiaty, rośliny dekoracyjne

Kwiaty

Jesienią zakwitają przede wszystkim byliny. Niektóre po raz pierwszy, inne odradzają się po przycięciu, po wiosenno-letnim kwitnieniu i u schyłku sezonu powtórnie tworzą kwiaty (na przykład ostróżka ogrodowa czy kocimiętka Faassena).

Najpiękniej i najdłużej rośliny kwitną wtedy, gdy jesień jest ciepła i długa. Ich wrogiem są niskie temperatury, ale niektóre gatunki kwitną nawet po pierwszych przymrozkach (na przykład wrzosy i złocienie ogrodowe, czyli chryzantemy). Do pierwszych przymrozków, często przez całe lato, kwitną też liczne rośliny jednoroczne.

Marcinki

To zakwitające jesienią astry nowoangielskie, nowobelgijskie i krzaczaste. Nazwa pochodzi od imienia Marcina – październikowego solenizanta. Różnią się przede wszystkim wysokością. Astry krzaczaste dorastają do 20-50 cm, nowobelgijskie do 80-150 cm, a nowoangielskie nawet do 2 m (ponieważ najniższe liście na pędach zasychają wcześnie i szpecą, należy je sadzić z tyłu rabaty).

Kwiaty są fioletowe, różowe, niebieskie lub białe. Najlepiej rosną w słonecznych miejscach, w próchnicznej, żyznej i dość wilgotnej glebie. W takich warunkach tworzą okazałe kępy i bardzo obficie kwitną. Posadzone w miejscach suchych częściej chorują na mączniaka i mają mniej kwiatów. Co kilka lat, wiosną, warto odmłodzić rośliny, odrywając od karp ukorzenione sadzonki i sadząc je w nowym miejscu.

Powojnik tangucki

Pnącze dorastające do 4-5 m wysokości. Odznacza się zdrowym wzrostem i niewielkimi wymaganiami. Dobrze rośnie w każdej glebie, pod warunkiem że nie jest ona podmokła, w słońcu i lekkim półcieniu. Jest odporny na suszę. Szczególnie efektowna jest bujnie rosnąca odmiana 'Bill McKenzie', która kwitnie od czerwca, aż do listopadowych mrozów (wtedy dopiero opadają liście). Od lipca obok kwiatów dojrzewają na pędach dekoracyjne puszyste owoco­stany zdobiące roślinę aż do wiosny.

Rozchodnik okazały

Tworzy regularne, kopulaste kępy wysokości 40-60 cm. Przez lato ozdobą są jego mięsiste seledynowe liście. Od sierpnia do października rozwijają się różowe kwiaty, które wabią motyle. Warto je pozostawić także po zaschnięciu, bo ładnie wyglądają zimą przysypane szronem lub śniegiem.

Jest to roślina bez wymagań – rośnie dobrze nawet w piaszczystej i suchej glebie. Lubi słońce. Podobny do rozchodnika okazałego jest rozchodnik karpacki oraz wielki – krajowy gatunek o kremowych kwiatach rosnący między innymi na wapiennych zboczach Pogórza i Pienin. Jego młode pędy i liście były wykorzystywane w ludowej kuchni do przygotowywania sałatek.

Rudbekia błyskotliwa

Gęste kępy tej byliny mają 60-70 cm wysokości. Kwitnie długo (od sierpnia aż do mrozów) i bardzo obficie. Złote kwiaty mają średnicę ponad 10 cm, dzięki sztywnym łodygom nadają się do wazonu. Najlepiej rośnie w słońcu, w żyznej glebie, ale zadowala się też gorszym siedliskiem i jest dość wytrzymała na suszę. W sprzyjających warunkach szybko się rozrasta i rozsiewa. U schyłku lata zakwitają też rudbekia lśniąca i naga.

Przeczytaj koniecznie: Październik w ogrodzie: Barwy jesieni - kwiaty, rośliny dekoracyjne

Słoneczniczek szorstki

Tworzy gęste kępy wysokości 80-150 cm. Kwitnie nieprzerwanie i obficie od lipca aż do przymrozków. Ma niewielkie wymagania – wystarczy mu przeciętna gleba i słońce. Choć służy mu wilgotne podłoże, dobrze znosi krótkotrwałe susze. Jest długowieczny, w tym samym miejscu może rosnąć przez wiele lat. Łatwo się rozrasta i rozsiewa. W ogrodach poza słoneczniczkiem o pojedynczych kwiatach uprawiane są odmiany półpełne i pełne.

Wrzos

Jest to zimozielona krzewinka wysokości 20-50 cm. Kwiaty rozwijają się we wrześniu i w październiku, ale odmiany tak zwanych wrzosów pączkowych kwitną do końca listopada, a niekiedy i w grudniu. Dobrze rośnie w słonecznych miejscach, w lekkiej, próchnicznej i kwaśnej glebie (pH 3,5-5).

W środowisku naturalnym wrzosy porastają nawet piaszczyste wydmy i są odporne na suszę, jednak ogrodowe odmiany znacznie lepiej czują się w ziemi, która nie jest narażona na ciągłe przesychanie. Nie lubią gleby podmokłej. W czasie surowych i bezśnieżnych zim mogą cierpieć od mrozu, dlatego należy je wcześniej przykryć świerkowymi gałęziami albo włókniną.

Zawilec japoński

Bylina wysokości 60-120 cm. Delikatne jasnoróżowe kwiaty (u odmian ogrodowych kwiaty mogą być białe, ciemnoróżowe lub amarantowe) rozwijają się od sierpnia, aż do pierwszych mrozów. Lubi żyzną, próchniczną, przepuszczalną i wilgotną glebę oraz ocienione miejsca. Źle rośnie w pełnym słońcu. W mroźne i bezśnieżne zimy może przemarzać (zwłaszcza młode rośliny w pierwszym roku po posadzeniu). Dlatego po przymrozkach trzeba je okryć grubą warstwą suchych liści.

Zimowity

To rośliny, które się pojawiają i znikają. Wiosną rozwijają się duże lancetowate liście, które zasychają w czerwcu, a we wrześniu wprost z ziemi wyrastają liliowe kwiaty. Można je wstawiać do wazonu. Zimowity powinny rosnąć w słonecznych lub półcienistych miejscach, w żyznej, próchnicznej i niezbyt suchej glebie. Bulwy należy sadzić w drugiej połowie lipca.

W tym samym miejscu mogą pozostawać przez wiele lat; z czasem rozrastają się, tworząc duże kępy. W ogrodach najczęściej jest uprawiany zimowit jesienny i zimowit powabny, czyli wspaniały. Zimowity są roślinami trującymi.

Czytaj więcej na