"Suche oko" to zespół objawów, które powstają w wyniku niedostatecznego wydzielania łez lub nieprawidłowego ich składu. Najczęściej dochodzi do niego na skutek dysfunkcji lub przewlekłego zapalenia tzw. gruczołów Melboma. Nieprawidłowy skład łez może też występować samoistnie lub równocześnie ze zmniejszonym ich wydzielaniem.
Od genetyki do psychiki
Oko może być "suche" z wielu przyczyn. Najczęstsze z nich to:
-wiek (z wiekiem dochodzi do zmniejszania produkcji łez),
-niektóre choroby ogólnoustrojowe i niektóre leki przyjmowane w trakcie ich leczenia - nadciśnienie, cukrzyca, alergia, choroby tarczycy, choroby reumatyczne, zaburzenia hormonalne, trądzik,
-niektóre doustne leki antykoncepcyjne, przeciwalergiczne, leki psychotropowe, uspokajające, izotretynoiny stosowane przy leczeniu trądziku,
-przewlekły stres,
-niedożywienie,
-długie przebywanie w klimatyzowanych czy zanieczyszczonych, zakurzonych pomieszczeniach, w przeciągach,
-powikłania wynikające z noszenia soczewek kontaktowych,
-powikłania wynikające z długotrwałego i częstego stosowania kropli do oczu zawierających konserwanty,
-przesiadywanie przed komputerem lub telewizorem,
-czynniki genetyczne,
-niedobory niektórych witamin (zwłaszcza A),
-niekiedy zabiegi chirurgii refrakcyjnej w obrębie rogówki.
UWAGA!
Oko wytwarza 1,5-2 ml łez na dobę, w przypadku podrażnienia oka ta ilość może wzrosnąć nawet dwukrotnie.
W normalnych warunkach łzy uwalniane są co 5-12 s.
Większe ryzyko infekcji
Zespół suchego oka sprawia, że narząd wzroku jest bardziej podatny na infekcje. Poprzez wrażliwą rogówkę mogą do oka wnikać chorobotwórcze mikroorganizmy (bakterie, wirusy, grzyby). Dlatego nie należy lekceważyć tego schorzenia i czekać, aż samo przejdzie, bo nie przejdzie.
Ocenia się, że blisko połowa użytkowników soczewek kontaktowych doświadcza zespołu suchego oka. Dyskomfort podczas noszenia takich soczewek, związany z tym zespołem, jest przyczyną ok. 51 proc. wszystkich porzuceń soczewek kontaktowych.
Objawy schorzenia mają charakter przewlekły i wymagają stałego leczenia lub stałego łagodzenia objawów.
Uzupełnianie "filmu łzowego"
Leczenie polega przede wszystkim na uzupełnianiu "filmu łzowego" poprzez dostarczanie środka zwilżającego w postaci preparatów typu "sztuczne łzy". Warto wybierać takie preparaty, w których kompozycja składników jest zbliżona do naturalnego płynu łzowego. Zaleca się stosowanie delikatnych preparatów, które są bezpieczne również dla alergików i osób noszących soczewki kontaktowe. Zapewniają one optymalny poziom nawilżenia gałki ocznej.
W bardziej zaawansowanych stanach stosuje się laserowy zabieg trwałego zamknięcia punktów łzowych kanalików, w zdrowym oku odprowadzających nadmiar łez. Można również zamknąć je tymczasowo na okres kilku miesięcy rozpuszczalnymi zatyczkami.
Mrugaj jak najczęściej
Aby zapobiec suchości oka i złagodzić objawy:
jak najczęściej mrugaj powiekami, co najmniej 10-15 razy na minutę;
-przynajmniej raz na pół godziny oderwij wzrok od monitora komputera czy telewizora i gimnastykuj mięśnie oczu, np. patrz w różnych kierunkach, trzepocz rzęsami, patrz na zmianę blisko i w dal;
-jeśli przebywasz w suchym, przegrzanym pomieszczeniu, nawilżaj je (najlepiej przeznaczonym do tego sprzętem);
-chroń oczy przed słońcem i wiatrem, zasłaniając je okularami;
-unikaj zadymionego, zanieczyszczonego środowiska;
-od czasu do czasu (ale nie za często, aby nie rozleniwiać oczu) możesz sięgać po tzw. sztuczne łzy, powodujące odpowiednie nawilżenie i odżywienie oczu;
-spożywaj więcej produktów bogatych w karoteny, będące prowitaminą A (rośliny) i wit. A (produkty zwierzęce), które wzmacniają oczy. Do takich produktów należą ciemnozielone i pomarańczowe warzywa i owoce, mleko, wątróbka, masło, jaja, tran.
Czy wiesz, że...
Za nawilżenie powierzchni oka, jak również zapobieganie infekcjom narządu wzroku odpowiada tzw. film łzowy. Składa się on z trzech warstw: śluzowej, wodnej i lipidowej. Zaburzenie funkcjonowania którejś z nich może powodować "suche oko". Najbardziej zewnętrzna warstwa, tłuszczowa, chroni przed odparowaniem znajdującą się pod nią powłokę wodną. Warstwa wodna, środkowa, czyści powierzchnię rogówki i dostarcza jej tlen. Warstwa śluzowa odpowiada za wygładzanie powierzchni rogówki i ułatwianie rozprowadzanie warstwy wodnej po powierzchni oka.