Socjalista z ludzką twarzą - Alexander Dubček

Po interwencji wojsk Układu Warszawskiego w 1968 r. Dubček firmował swoim nazwiskiem powrót do twardego kursu i porzucenia postulatów praskiej wiosny.

Niewiele brakowało, a stałby się pierwszym prezydentem republiki po aksamitnej rewolucji. Przez 8 miesięcy w 1968 r. wprowadzał w życie zmiany, o których marzyli Czesi i Słowacy. Jednak po interwencji "bratnich" narodów przystał na porzucenie reform i czasowe stacjonowanie wojsk Układu Warszawskiego. Zginął w wypadku drogowym w 1992 r., którego okoliczności nie zostały wyjaśnione i nadal budzą podejrzenia.

Alexander Dubček urodził się w Uhrovcu w 1921 r., ale jako kilkuletnie dziecko wyjechał z rodzicami do ZSRR. Wrócił na Słowację dopiero w 1938 r., gdzie walczył z Niemcami i wstąpił do Komunistycznej Partii Słowacji. Po wojnie został wysłany do Moskwy na studia. W 1958 r. wrócił do ojczyzny i piął się po szczeblach kariery w partii. Pięć lat później awansował na pierwszego sekretarza Komitetu Centralnego KSS, czyli najważniejszego polityka w słowackiej części Czechosłowacji. Nigdy nie przepadał za Antoninem Novotnym - prezydentem Czechosłowacji i szefem KPCz. W 1967 r. na zamianę sterów u władzy zezwolił Breżniew, popierając słowackiego polityka, co było zaskoczeniem.

Dubček wymyślił hasło "socjalizm z ludzką twarzą", które do serca wzięli sobie obywatele i błyskawicznie nakręcili spiralę zmian. Dla Moskwy stało się to wyłamywaniem z socjalistycznej rodziny i powodem do interwencji. Dubček rozbudził w narodzie ogromne nadzieje, przekonując rodaków, że uspokoił Breżniewa, ale po 1968 r. podpisał to, czego wymagał Kreml, tracąc w oczach Czechosłowaków.

Po odsunięciu go od władzy w 1968 r.został ambasadorem w Turcji. Do Czechosłowacji wrócił w latach 70. i pełnił podrzędne stanowiska. Jego nazwisko wypłynęło w czasie aksamitnej rewolucji, kiedy zaproponowano, aby Dubček został pierwszym prezydentem odradzającej się republiki. Ten jednak odmówił współpracy z demokratyczną opozycją. Po upadku żelaznej kurtyny współtworzył Socjaldemokratyczną Partię Słowacji. Zginął 9 września 1992 r., mając ze sobą akta tajnych agentów sowieckich. Po wypadku zniknęły dokumenty, a później wrak pojazdu.

Zobacz też: Dress code wielkanocnej stylizacji. Jak się ubrać na święta?

ZAPISZ SIĘ: Codziennie wiadomości Super Expressu na e-mail