Tradycyjny polski bigos to pojęcie pod którym ukrywa się mnóstwo receptur. Ponieważ nie ma jednego słusznego przepisu na potrawę, którą dziś przyrządzamy z kapusty słodkiej, kiszonej lub mieszanej. W pierwszych książkach kucharskich znajdziemy instrukcje, w których na próżno szukać kapusty. Bigosy i bigosiki składały się głównie z mięsa lub ryb. W „Compendium Ferculorum”, Stanisław Czerniecki podaje przepisy np. na „bigosek z jarząbka" (małe ptaszki), czy też "bigosek karpiowy", a także "bigosek z raków". W baroku takie dania doprawiano cytrynami lub limonkami, nie mogło zabraknąć także przypraw korzennych, bo szafran, pieprz i cukier podkreślały potęgę Jana III Sobieskiego.
Tradycyjny polski bigos. Kiszona kapusta zamiast cytryn
- Bigos, który Polacy zajadają dzisiaj, wykształcił się w XVIII wieku. „Bigos z kapustą" lub „bigos hultajski" (uboższa wersja "prawdziwego" bigosu, nazwana tak dla odróżnienia od dziesiątek innych bigosów i bigosków), jest właśnie przodkiem potrawy, której głównym składnikiem jest kapusta, a mięsa i wędliny to dodatki. Wobec zubożenia kraju i trudności w dostępie do egzotycznych owoców, kwaśny smak uzyskiwano przez dodanie kiszonej kapusty, tańszej od cytryn czy limonek – pisze Magdalena Kasprzyk-Chevriaux na portalu „Culture.pl”.
Przepis na bigos hultajski z kapustą znajdziemy w jednej z najpopularniejszych polskich książek kucharskich dziewiętnastego wieku. Lucyna Ćwierczakiewiczowa w „365 obiadów za 5 zł” podaje, że takie danie można serwować na śniadanie lub na obiad, jeszcze przed zupą. Zaznacza też, że bigos najlepiej smakuje z wołowiną. Autorka poleca przygotować go w następujący sposób:
- Dla tego umieszczam bigos z kapustą pod wołowinę, gdyż najlepszy jest z pieczenią wołową. Wzięść kapusty kwaśnéj, wycisnąć trochę z sosu, włożyć w rondel spory kawałek świeżego wieprzowego sadła, lub smalcu świeżego przesmażonego: na to kapustę i dolać tęgim rosołem lub bulionem. Włożyć kawał świeżéj przerastałéj słoniny, niech się razem z kapustą zagotuje; przykryć i pod pokrywą dusić. Mięso jakie jest w domu, najlepiéj z pieczeni wołowéj, i ze zwierzyny, pokrajać drobno w kostkę, słoninę jak się ugotuje także wyjąć i pokrajać ze skórką; wszystko to wymieszać z kapustą; opieprzyć, zapalić smalcem z mąką zrumienioną i siekaną cebulą; jeżeli zaś kto nie lubi, to bez cebuli: dusić jeszcze razem, póki się dobrze nie wysadzi i nie nabierze koloru ciemniejszego, mięszając ciągle, aby się nie przypaliło. Kładzie się także i kiełbasa, którą należy albo pokrajać i udusić w kapuście, albo smażoną osobno położyć na stół.
Sposób na pyszny bigos z piekarnika. Tradycyjny smak bez nadmiernych zapachów i marnowania czasu
Istnieje mnóstwo sposobów przygotowywania bigosu w zależności od jego odmian. W większości jednak, potrawa opiera się na tych samych składnikach czyli poszatkowanej kapuście świeżej i kiszonej, mięsa, grzybów, suszonych bądź wędzonych śliwek, cebuli i przyprawach. Przepis na to, jak z tych składników ugotować staropolski bigos znajdziemy nawet w „Panu Tadeuszu” Adama Mickiewicza.
„Bierze się doń siekana, kwaszona kapusta,
Która, wedle przysłowia, sama idzie w usta;
Zamknięta w kotle, łonem wilgotnym okrywa
Wyszukanego cząstki najlepsze mięsiwa;
I praży się, aż ogień wszystkie z niej wyciśnie
Soki żywne, aż z brzegów naczynia war pryśnie
I powietrze dokoła zionie aromatem. Bigos już gotów"
Przygotowanie bigosu nie jest skomplikowane ale wymaga sporo czasu, a woń która unosi się w mieszkaniu, niektórym może przeszkadzać. Dlatego bigos można przygotować w piekarniku. Wystarczy wszystkie składniki przełożyć do brytfanny i wstawić do piekarnika rozgrzanego do 130 stopni C. Piec około 4 - 5 godzin. Dokładny przepis na bigos i jego różne rodzaje znajdziesz tu.
ZOBACZ TEŻ: Schabowy jak z restauracji z gwiazdką Michelin. Wykorzystaj te patenty, a kotlet będzie nieziemsko pyszny