Srebro. Cenny biały metal

Srebro jest jednym z pierwszych metali znanych człowiekowi, odkrytym ok. 5 tys. lat temu. Persowie używali go do produkcji monet już w VI wieku p.n.e.

Srebro to pierwiastek z grupy metali przejściowych, w przyrodzie występuje w postaci rodzimej i w rudach. Jest metalem bardzo ciągliwym i kowalnym, z lśniącym połyskiem, dającym się łatwo polerować. Dzięki swoim właściwościom jest szeroko stosowane w przemyśle.

Polski srebrny potentat

Szacuje się, że światowe zasoby srebra są od 15 do 20 razy większe niż złota i podobnie kształtuje się stosunek cen tych kruszców. Roczne światowe wydobycie tego metalu to około 20 tys. ton.

Jego znaczącym (największym w Europie) producentem jest Polska, a to za sprawą KGHM Polska Miedź S.A., który przetwarza rocznie ponad 1300 ton srebra. Srebro sprzedawane jest w postaci gąsek (sztabek) i granulatu. Liderem produkcji srebra jest Meksyk.

Wydobycie srebra rzadko jest podstawową działalnością firm górniczych, zazwyczaj ten metal jest produktem ubocznym przy pozyskiwaniu innych kruszców, takich jak miedź, cynk czy ołów, występuje ono często z nimi w rudzie. Tak też jest w przypadku KGHM, którego głównym produktem jest miedź, a pobocznymi srebro, złoto, platyna i pallad.

Zobacz: 85-letnia prostytutka bierze 500 DOLARÓW za godzinę!

Niszczy drobnoustroje

Srebro doskonale powstrzymuje powstawanie bakterii i jest używane w procesie oczyszczania wody. Nanocząsteczka srebra, czyli drobina o wielkości sto tysięcy razy mniejszej od ziarenka piasku, zabija 99 proc. drobnoustrojów, takich jak bakterie, grzyby czy wirusy. Cząstki te osiadają na błonie komórkowej drobnoustrojów, blokując tym samym enzymy, które są odpowiedzialne za ich rozmnażanie. Dodatkowo srebro samo poszukuje zarazków, przyciągając je swym dodatnim ładunkiem, co jest podwójnie skuteczne podczas zwalczania mikrobów.

Wiele narzędzi chirurgicznych jest pokrywanych srebrem, także przyrządy służące do dializy (np. cewniki), wszędzie tam, gdzie jest konieczne zmniejszenie ryzyka zakażeń bakteryjnych. Srebro dodaje się też do materiałów służących do produkcji ubrań czy pościeli, które dzięki temu są zabezpieczone przed rozwijaniem się w nich mikroorganizmów, np. roztoczy. Sól srebrową kwasu alginowego stosuje się jako środek zapobiegawczy przed infekcjami ran i oparzeń.

Właściwości lecznicze srebra opisywał już Hipokrates, a Fenicjanie przechowywali wodę, wino i ocet w naczyniach wykonanych ze srebra.

Idealne dla prądu i ciepła

Srebro to metal o najwyższym współczynniku przewodności elektrycznej. W związku z tym często wykorzystuje się je do produkcji wysokiej jakości styków i przewodów, sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Klawiatury komputerowe posiadają styki wykonane ze srebra. W sprzęcie audio hi-fi miedź często zastąpiona jest srebrem z uwagi na lepsze właściwości elektryczne.

Srebro najlepiej z metali przewodzi również temperaturę. Jest stosowane w ogniwach fotowoltaicznych, czyli bateriach słonecznych, z uwagi na niskie wartości prądu i minimalizowanie strat wynikających z przekształcania energii światła na energię elektryczną. Srebro jest dobrym katalizatorem, ta własność znajduje zastosowanie np. w procesie produkcji poliestru. Ze względu na to, że jego związki mają właściwości światłoczułe, jest wykorzystywane również w fotografii.

Zdobi i chroni

Srebro jest także metalem szlachetnym. Srebro próby 925 w stopie z miedzią jest używane do produkcji biżuterii, naczyń i sztućców. Używa się go też do produkcji medali. Instrumenty muzyczne wysokiej klasy, takie jak flety, również są wytwarzane z tego stopu. Uważa się, że srebro daje charakterystyczną barwę dźwięku.

Kiedyś wierzono, że srebro chroni od wilkołaków, a w antycznych Chinach zakładano dzieciom srebrne naszyjniki, aby oddalały złe duchy.

Państwo Argentyna zyskało swoją nazwę od argentum - łacińskiej nazwy srebra - choć nie jest znaczącym producentem srebra. KI

molibden - pierwiastek przyszłości

Molibden (Mo) to czterdziesty drugi pierwiastek chemiczny. Jest tak podobny do ołowiu, że przez długie lata był za niego uważany.

Molibden został odkryty w 1778 roku przez szwedzkiego chemika Carla Wilhelma Scheele. Nazwa pochodzi od greckiego słowa molubdos - ołów. Wydobywa się go razem z miedzią i odzyskuje z odpadów przy jej produkcji. Molibden jest srebrzystobiały, bardzo twardy, ma szóstą najwyższą temperaturę topnienia wśród metali na poziomie 2617şC.

Zastosowania molibdenu

Użyty w stopie stali molibden powoduje wzmocnienie materiału, wzrost temperatury topnienia stopu i ma działanie antykorozyjne. Takie wzmocnione stopy stali, zawierające często od 0,25 proc. do

8 proc. molibdenu, stosowane są w lotnictwie, petrochemii, transporcie oraz przy budowie rurociągów. Molibden wykorzystywany jest także w branży chemicznej jako dodatek do smarów, materiał ognioodporny czy pigment (pomarańczowy) do farb.

Chilijski projekt

Sierra Gorda, chilijska kopalnia, należy do KGHM Polska Miedź i to ona wydobywać będzie aż 10 proc. światowej produkcji molibdenu. Kopalnia ma ruszyć w II kwartale tego roku. Molibden będzie tam wydobywany wraz z miedzią, KGHM planuje produkować tam aż 110 tys. ton miedzi i 11 tys. ton molibdenu. Będzie on wykorzystywany w transporcie, astronautyce, innowacyjnym budownictwie i w obszarze energii odnawialnej, czyli dziedzinach, które rozkwitną w XXI wieku.

Niezbędny do życia

Molibden jest niezbędnym pierwiastkiem śladowym, który w organizmie bierze udział w ważnych procesach metabolicznych. Wpływa również na osiągnięcie prawidłowego wzrostu i jest niezbędny do wydalania z organizmu szkodliwych produktów przemiany materii. Istnieją również dowody na to, że pierwiastek ten może zapobiegać niektórym nowotworom. Głównymi źródłami molibdenu są rośliny strączkowe, ziarna zbóż i orzechy.

ZAPISZ SIĘ: Codzienne wiadomości Super Expressu na e-mail