Święto Trzech Króli 2022. Skąd się wziął ten dzień? Tradycje i zwyczaje

Trzech Króli jest to, obok Wielkanocy, najstarsze święto chrześcijańskie. W II w. w ten dzień wspominano Chrzest Pański, w IV w. w Tracji i Egipcie świętowano Epifanię, czyli wydarzenia z życia Jezusa, takie jak narodzenie, chrzest w Jordanie, pokłon Mędrców, cud w Kanie. W V w. Objawienie Pańskie stało się świętem ogólnokościelnym - (w III wieku w Kościele Wschodnim,  w IV wieku w Kościele Zachodnim). Od 2011 roku jest to w Polsce dzień wolny od pracy, podobnie jak i w innych krajach, np. we Włoszech, Hiszpanii, Grecji, Szwecji, Finlandii, Austrii czy Szwajcarii.

Dary, jakie przynieśli Mędrcy małemu Jezusowi, mają swoje znaczenie. Złoto oznacza, że Jezus Chrystus jest Królem całego świata, kadzidło mówi o Chrystusie Kapłanie, zaś mirra, balsam, którym namaszczano zmarłych, wskazuje na ludzką naturę Jezusa i w konsekwencji zapowiada Jego śmierć.Od końca średniowiecza na pamiątkę tych darów święcono pierścionki jako złoto, żywicę jako kadzidło oraz ziarnka jałowca jako mirrę, a także dodatkowo wodę na pamiątkę chrztu Jezusa oraz kredę. Dziś święcimy kadzidło i kredę. Po powrocie z kościoła święconą kredą piszemy inicjały imion trzech królów, oddzielając je krzyżykami (K+M+B) wraz z cyframi bieżącego roku. Można także napisać C+M+B (Christus Mansoni Benedicat), co oznacza „Niech Chrystus błogosławi temu domowi”. Litery na drzwiach świadczą o tym, że w domu mieszka chrześcijańska rodzina.

Tradycyjnie 6 stycznia święci się w kościele dary mędrców, czyli złoto, kadzidło i mirrę. Kadzidło służyło kiedyś do okadzania domów, aby ochronić jego mieszkańców przed chorobą i wszelkiego rodzaju nieszczęściem. Podobną funkcję spełnia dziś kreda, którą zapisuje się rok i litery na drzwiach wejściowych. Obchodom uroczystości towarzyszy wystawianie jasełek oraz tzw. widowisk herodowych. Pierwszy Orszak Trzech Króli w Polsce ruszył w roku 2009.

Od wielu lat przy okazji Orszaku Trzech Króli organizowana jest zbiórka pieniędzy na cele dobroczynne. Tym razem zebrane fundusze trafią na szkołę zawodową Eastlands w Nairobi, stolicy Kenii. Placówka znajduje się w jednej z biedniejszych dzielnic Nairobi - Donholm i jest otoczona slumsami.

Dawniej w święto Trzech Króli przygotowywano wypiek, do którego wkładano jeden migdał. Ten, kto go znalazł, miał mieć szczęście i był traktowany wyjątkowo.

Obchodom uroczystości towarzyszy wystawianie jasełek oraz tzw. widowisk herodowych. Pierwszy Orszak Trzech Króli w Polsce ruszył w roku 2009.

Hasło Orszaku Trzech Króli 2022 brzmi: „Dzień dziś wesoły!”.

Kolęda przewodnia

Kolędą przewodnią Orszaku Trzech Króli 2022, będącą źródłem hasła tegorocznego orszaku, które wybrzmiewa w scenach, w hasłach konkursów czy w okrzykach rycerzy – jest kolęda „Z narodzenia Pana”. Kolęda powstała na przełomie XVIII i XIX wieku. Autor tekstu i melodii pozostaje anonimowy, a melodia ma charakter skocznego i marszowego mazura. Pierwsza wzmianka o tej radosnej kolędzie pochodzi z „Dodatku do śpiewnika kościelnego” wydanego w 1842 roku przez księdza Michała Mioduszewskiego. Wesoły, radosny nastrój przewija się przez kolejne zwrotki tej kolędy – pastorałki. W dalszych częściach śpiewamy, że „radość ludzi wszędzie słynie”, a w ostatnich zwrotkach: „odchodzą z Betlejem pełni wesela” czy „i my z pastuszkami dziś się radujmy”.

Okrzyki królewskich orszaków

Trzy królewskie orszaki mają, jak co roku, swoje zawołania tzw. okrzyki, które wykrzykują wędrując do Stajenki. Wszystkie okrzyki są fragmentami kolędy „Z narodzenia Pana” i opowiadają o wielkiej radości, związanej z Bożym Narodzeniem. Orszak Afrykański Króla Baltazara XIV zawoła: „Wyśpiewują chwałę – Bogu żywioły”. W ten sposób zawsze żywiołowi rycerze i dwórki afrykańskiego króla będą podkreślać fakt, że całe stworzenie, rośliny i zwierzęta, wszystkie zjawiska przyrodnicze, żywioły, takie jak ogień, woda, wiatr i ziemia, będą śpiewać na cześć Pana w dniu jego narodzin. Okrzyk Orszaku Azjatyckiego Króla Melchiora XIV brzmi: „Radość ludzi – wszędzie słynie” i mówi bezpośrednio o tym, że cały świat usłyszy o radości tych, którzy uwierzyli w narodzenie Zbawiciela. Z kolei okrzykiem Orszaku Europejskiego są słowa: „Tam witali – w żłobie Pana”, które opowiadają o tych, którzy przybyli do Stajenki i podeszli do żłóbka, żeby powitać leżącego w nim Pana Jezusa.

Orszak Trzech Króli w 2022 roku odbędzie się zgodnie z aktualnymi wytycznymi Ministerstwa Zdrowia i Sanepidu. Organizatorem jest Fundacja Trzech Króli.