Wszystko, co musisz wiedzieć o żylakach. Defekt estetyczny, czy niebezpieczeńśtwo?

Codzienne chodzenie w szpilkach, częste podróże samolotem, gorące kąpiele niestety nie służą naszym nogom. Jeśli do tego dochodzą papierosy i zażywanie hormonów, lepiej obejrzeć dokładnie swoje nogi. Albo już zauważysz pajączki lub żylaki, albo to kwestia czasu. Można ten czas opóźnić.Jeśli wiemy, że ktoś z naszej rodziny miał żylaki, poszerzone naczynia, pajączki, był operowany z tego powodu to warto zapisać się na wizytę do flebologa,  specjalisty od żył. Niewydolność żylna naczyń to choroba postępująca. Nie znaczy to jednak, że nie ma sensu nic robić. Wręcz przeciwnie, aby uniknąć zakrzepicy, zatorów, czy owrzodzeń żylnych trzeba podjąć działania jak najszybciej. 

Co to są żylaki?

Krew zamiast płynąć we właściwym kierunku, czyli w stronę serca, na skutek uszkodzenia mechanizmów wspomagających pokonanie siły grawitacji, zaczyna zalegać w naczyniach powodując poszerzenie żył powierzchownych widoczne dla nas jako żylaki, pajączki.

Żylaki na nogach to rozszerzone naczynia krwionośne o krętym przebiegu. Najczęściej tego rodzaju dysfunkcja układu żylnego dotyczy żył powierzchniowych, znacznie rzadziej pojawiają się żylaki żył głębokich.

Żylaki powstają w wyniku rozciągania i wydłużania żył, co skutkuje ich krętym charakterem. Sam proces ich powstawania jest prosty. Kiedy zastawki żylne funkcjonują nieprawidłowo krew cofa się z żył głębokich do tych powierzchniowych, zwiększając przy tym krążenie krwi. Żyły nie są przyzwyczajone do większego ciśnienia przepływu, przez co ulegają rozszerzeniu. Właśnie tak powstają żylaki kończyn dolnych, widoczne z reguły u osób po 40 roku życia.

Przewlekła choroba żylna to cały zespół zjawisk które są efektem niekorzystnych reakcji patofizjologicznych, biochemicznych i immunologicznych w mikrokrążeniu, do których przykładają się także predyspozycje genetyczne. Choć nie da się go wyleczyć, warto pomyśleć o jego spowolnieniu i tym samym w znacznym stopniu zapobiegnięciu skutkom ubocznym np. obrzękom czy owrzodzeniom żylnym.

Żylaki na nogach – jak rozpoznać?Proces powstawania żylaków, jak i ich występowanie jest łatwe do zdiagnozowania. W pierwszym etapie pojawiają się tzw. pajączki. To popękane naczynka, na których destrukcję wpływ miał nieprawidłowy przepływ krwi. Osoby, które zauważyły na swoich kończynach pajączki, naczyniowe, mogą mieć pewność, że w niedługim czasie zauważą pierwsze żylaki.

Objawy żylaków są typowe, ponieważ przez skórę są widoczne żyły. Ich przebieg jest kręty, żyły są koloru niebieskiego bądź fioletowego, są nieco grubsze, zauważyć można też uwypuklenia na skórze, które wpływają na oszpecenie nóg.

Co więcej, pojawienie się żylaków na nogach daje znacznie większe objawy, które nierzadko uniemożliwiają normalne, codzienne funkcjonowanie. Do takich syndromów zalicza się między innymi obrzęki nóg czy ich zaczerwienienie. Nieleczone żylaki mogą przyczyniać się również do występowania silnego bólu nóg.

Żylaki i choroba żylna: jakie objawy powinny zaniepokoić?

Objawy choroby żylnej mogą przybierać różną postać - nie zawsze widoczną gołym okiem. U niektórych to pajączki, czy tzw. teleangiektazje – zlokalizowane tuż pod skórą poszerzone naczynka żylne. Gdy dotyczą naczyń położonych w głębszej warstwie skóry mogą przybierać postać niebieskiej siateczki – żył siateczkowatych. Wielu pacjentów może dostrzec pod skórą swoich nóg niebieskie, grube żyły, które czasem stają się wypukłe. I wreszcie klasyczne żylaki, czyli widoczne przez powłoki skórne wypukłości, zgrubienia i przebarwienia, świadczące o upośledzeniu drożności naczyń żylnych.

Kolejny objaw niewydolności żył to bolesne skurcze lub ciągły ból nóg, uczucie tzw. kręcenia nóg, inaczej nazywanego zespołem niespokojnych nóg, który objawia się wrażeniem, że koniecznie trzeba ruszać nogami.

Typowym objawem są też pojawiające się po całym dniu obrzęki, najczęściej widoczne wokół kostek w postaci odciśniętych śladów po skarpetkach, czy problem z wciśnięciem stóp w obuwie. Nie dajmy się zwieść temu, że opuchlizna znika najczęściej po nocnym odpoczynku. Trzeba wiedzieć, że  jeśli nic z tym nie zrobimy, będzie tylko gorzej, obrzęki po jakimś czasie staną się naszą stałą cechą.

Metody leczenia żylaków dobierane są indywidualnie

Skierowanie do flebologa można otrzymać od lekarza rodzinnego, który dokona wstępnego wywiadu. Flebolog skieruje zaś na szczegółowe badania, niezbędna może okazać się również konsultacja chirurga naczyniowego.

Co istotne, leczenie niewydolności żylnej nie może odbywać się bez konsultacji ani kontroli medyka. Samodzielne próby zwalczenia żylaków mogą nie dać pożądanych rezultatów albo przyczynić się do rozwoju choroby oraz wystąpienia groźnych powikłań.

Warto również wiedzieć, że bagatelizowanie żylaków i niepodjęcie skutecznej terapii leczniczej może zagrażać życiu chorego.

Podstawą od której należy zacząć jest badanie tzw. ultrasonografia dopplerowska.

W przypadku choroby żył bardzo ważne są działania, za podjęcie których odpowiedzialny jest tylko pacjent:

skorygowanie wagi (jeśli ta jest za duża; nadwaga i otyłość to czynniki ryzyka rozwoju niewydolności żylnej),dbanie o odpowiednią ilość ruchu, który poprawia ukrwienie;dieta bogata w błonnik (czynnikiem ryzyka są zatwardzenia).

 Wiele zależy od przyczyny ich występowania czy stadium rozwoju. We wczesnych stadiach możliwa jest skuteczna, nieinwazyjna terapia żylaków polegająca na farmakoterapii oraz działaniach profilaktycznych. Świetne rezultaty wykazuje również kompresjoterapia,czyli leczenie za pomocą stopniowanego ucisku np. noszenie rajstop uciskowych. Uwaga! Trzeba odróżnić ucisk od kompresji,ucisk działa z taką samą siłą na każdym poziomie, podczas gdy kompresja to ucisk o zmiennym nasileniu na każdym poziomie nogi, począwszy od kostki, gdzie jest najsilniejszy. Lekarze zalecają więc osobom ze skłonnościami do niewydolności żylnej aby nawet profilaktycznie, zanim pojawiają się pierwsze oznaki - zakupić sobie wyroby kompresyjne, które w trakcie noszenia wspomagają naturalne mechanizmy regulujące przepływ krwi. Redukując średnicę żył, kompresja sprawia, że zastawki zamykają się i zmniejsza się ilość krwi cofającej się do kończyn dolnych.

Wśród nowoczesnych technik wymienia się laserowe usuwanie żylaków. Tego rodzaju zabiegi mogą być realizowane zarówno we wczesnych fazach rozwoju choroby żylnej, jak i na etapie zaawansowanym. Popularną, nieoperacyjną metodą jest również klejenie żylaków.

W przypadku dużych żylaków laserowe leczenie żylaków może okazać się niewystarczające. W takich przypadkach zaleca się leczenie chirurgiczne, polegające na usunięciu żył.

Profilaktyka żylaków noszeniem rajstop

Kompresjoterapia to rodzaj profilaktyki,który powinny stosować osoby, które pracują na stojąco, jak np. chirurdzy, fryzjerzy, ekspedientki, farmaceuci, ale też takie, które całymi dniami siedzą np. przy komputerze, kierowcy, którzy jeżdżą w długie trasy,kobiety ciężarne. Rajstopy uciskowe są bezpieczne, nie ma obaw, że sobie zaszkodzimy

Ruch chroni przed żylakami

Osoby mające siedzący tryb pracy, raz na godzinę robią sobie przerwę i przechodzą się.

Podczas siedzenia, podróży samolotem, autobusem, pociągiem czy samochodem warto ruszać stopami, podczas stania (np. w kolejce ) stawać na palcach Poruszać stopami podczas podróży samolotem, autobusem, pociągiem czy samochodem, w miarę możliwości wstawać z siedzenia i przejść się choćby parę kroków. Dbać o prawidłową dietę z odpowiednią zawartością błonnika, aby uniknąć zaparć. Nie palić i nie pić alkoholu.Unikać obcisłych w rejonie pasa ubrań, skarpetek z mocnym ściągaczem, butów na wysokim obcasie.Nie ma wątpliwości, że intensywne treningi siłowe, które uwzględniają kończyny dolne mogą być przyczyną występowania żylaków. Z drugiej strony pływanie, taniec, spacer czy gimnastyka są zalecane w ramach zapobiegawczej profilaktyki w zakresie choroby niewydolności żylnej. Występowanie żylaków na nogach nie powinno być powodem zakończenia aktywności fizycznej, a treningi kończyn dolnych mogą być wykonywane w dokładnie taki sam sposób, jak przed zdiagnozowaniem schorzenia. W ramach leczenia wręcz nakazuje się stosowanie regularnych ćwiczeń wzmacniających mięśnie. Istotne jest jedynie to, aby nie nadwyrężać nóg, a podczas treningu zaplanować także regularne odpoczynki – najlepiej realizować je z kończynami nieco uniesionymi ku górze, co zapewni lepszy przepływ krwi.

Aby uniknąć występowania obrzęków, owrzodzeń czy bólu nóg po treningu, zaleca się zakładanie specjalnych pończoch uciskowych. Można je nosić zarówno w czasie wzmożonej aktywności fizycznej, jak i co na dzień w ramach skutecznych metod leczenia żylaków.